Пераклад Яна Станкевіча
1 І кароль Давід застараўся, уйшоў у гады, дык пакрывалі яго адзецьцямі, але ня мог ён угрэцца.
2 І сказалі яму слугі ягоныя: «Хай пашукаюць спадару нашаму, каралю, дзеўку дзявушчую, каб яна стала да караля, і будзе яму пелегавачкаю, і каб ляжала на ўлоньню тваім, — і будзе цёпла спадару нашаму, каралю».
3 І шукалі харошае дзеўкі ў вусіх граніцах Ізраельскіх, і знайшлі Авішаґу Шунамлянку, і прывялі яе да караля.
4 Дзеўка была надта харошал, і была пелегавачкаю каралю, і паслугавала яму; але кароль не пазнаў яе.
5 Адоня, сын Гаґіфін, вяльмуваўся, кажучы: «Я буду караляваць». І прыдбаў сабе цялежкі а коньнікаў а пяцьдзясят чалавекаў бегаць перад ім.
6 Ацец жа ніколі ня смуціў яго, кажучы: «Чаму ты гэтак зрабіў?» І ён быў таксама вельмі пазорны, і радзіўся яму просьле Аўсалома.
7 І змаўляўся ён ізь Ёавам Царуёнкам а з Авафаром сьвятаром, і яны памагалі Адоні.
8 Але сьвятар Садок а Веная Егоядзёнак а прарока Нафан а Шымэй а Рэі а дужыя Давідавы ня былі з Адоням.
9 І зарэзаў Адоня драбнога, і буйнога статку, і кормнага статку ля каменя Зогелеф, каторы ля жарала Роґель, і пазваў усіх братоў сваіх, сыноў каралёвых, і ўсіх Юдэян, слугаў каралёвых.
10 Прароку ж Нафана а Венаю а тых дужых а Салямона, брата свайго, не пазваў.
11 Тады Нафан сказаў Бат-Шэве, маці Салямонавай, кажучы: «Ці чула ты, што Адоня, сын Гаґіфін, каралюе, а Давід, наш спадар, ня ведае?
12 Дык цяпер хадзі, параджу табе раду, і ўратуеш душу сваю й душу сына свайго Салямона.
13 Ідзі і ўвыйдзі да караля Давіда, і скажы яму: "Ці не прысягаў ты, спадару мой, каролю, служэбцы сваёй, кажучы: ’Сын твой Салямон будзе каралём просьле мяне, і ён сядзе на пасадзе маім’? Дык чаму ж каралюе Адоня?"
14 І вось, як ты яшчэ будзеш гутарыць там із каралём, увыйду й я за табою й дапоўню словы твае».
15 Бат-Шэва прышла да караля да пакою; кароль быў вельма стары, і Авішаґа Шунамлянка паслугавала каралю;
16 І нахінулася Бат-Шэва, і пакланілася каралю; і сказаў кароль: «Чаго табе?»
17 Яна сказала яму: «Спадару мой! ты прысягаў служэбцы сваёй СПАДАРОМ, Богам сваім, што: "Сын твой Салямон будзе караляваць просьле мяне і ён сядзе на пасадзе маім".
18 А цяпер, вось, Адоня закараляваў, і ты, спадар мой, кароль, ня ведаеш.
19 І зарэзаў ён множасьць валоў а кормных а драбнога статку, і пазваў усіх сыноў каралеўскіх а сьвятара Авафара а вайводцу Ёава; Салямона ж, слугу твайго, не пазваў.
20 Але ты, спадару мой, — кароль, і вочы ўсіх Ізраялян на табе, каб ты наказаў ім, хто сядзе на пасадзе спадара майго караля просьле яго.
21 І будзе, як спадар мой, кароль, супачыне з айцамі сваімі, мяне а майго сына Салямона будуць мець за грэшнікаў».
22 І вось, яшчэ яна гутара з каралём, Нафан прарока прышоў.
23 І азнаймілі каралю, кажучы: «Во Нафан прарока». І уйшоў ён да караля, і пакланіўся каралю відам да зямлі.
24 І сказаў Нафан: «Спадару мой каролю! ты сказаў: "Адоня будзе караляваць просьле мяне і ён сядзе на пасадзе маім"?
25 Бо ён цяпер зышоў, і зарэзаў множасьць валоў, кормных а драбнога статку, і пазваў усіх сыноў каралеўскіх а вайводцаў а сьвятара Авафара, і вось, яны ядуць і п’юць у яго, і кажуць: "Хай жывець кароль Адоня!"
26 А мяне, мяне, слугу твайго, а сьвятара Садока а Венаю Ёгоядзёнка а твайго слугу Салямона не пазваў.
27 Ці не ад спадара майго, караля, сталася гэта, і ты не наказаў слузе свайму, хто сядзе на пасадзе спадара майго, караля, просьле яго?»
28 І адказаў кароль Давід, і сказаў: «Гукніце імне Бат-Шэву». І ўвыйшла яна да караля, і стала перад каралём.
29 І прысяг кароль, і сказаў: «Жыў СПАДАР, каторы вывальняў душу маю з усялякае немарасьці!
30 Бо як я прысягнуў табе СПАДАРОМ, Богам Ізраелявым, кажучы, што Салямон, сын твой, будзе караляваць просьле мяне, і ён сядзе на пасадзе маім замест мяне, так я й зраблю гэта сядні».
31 І нахінулася Бат-Шэва відам да зямлі, і пакланілася каралю, і сказала: «Хай жывець спадар мой, кароль Давід, на векі!»
32 І сказаў кароль Давід: «Пагукайце да мяне сьвятара Садока а прароку Нафана а Венаю Ёгоядзёнка». І ўвыйшлі яны да караля.
33 І сказаў ім кароль: «Вазьміце із сабою слугаў спадара свайго, і пасадзіце Салямона, сына майго, на мула майго, і зьвязіце яго да Ґігону.
34 І хай памажа яго там Садок сьвятар а Нафан прарока за караля над Ізраелям, і затрубіце ў трубу, і гукніце: "Хай жывець кароль Салямон!"
35 І вы ўзыйдзіце за ім, і ён прыйдзе, і сядзе на пасадзе маім; ён будзе караляваць замест мяне; яму я расказаў быць правадыром над Ізраелям а Юдаю».
36 І адказаў Веная Ёгоядзёнак каралю, і сказаў: «Амін! — хай скажа так СПАДАР, Бог спадара майго караля!
37 Як быў СПАДАР Бог із спадаром маім каралём, так хай будзе Ён із Салямонам, і хай узьвяліча пасад ягоны болей за пасад спадара майго, караля Давіда!»
38 І пайшлі Садок сьвятар а Нафан прарока а Веная Ёгоядзёнак а Херэфеі а Пелефеі, і пасадзілі Салямона на мула караля Давіда, і павялі яго да Ґігону.
39 І ўзяў Садок сьвятар рог алейны з будану, і памазаў Салямона. І затрубілі ў трубу, і ўвесь люд гукнуў: «Хай жывець кароль Салямон!»
40 І ўзышоў увесь люд за ім, і дудзеў люд у дудкі, і радаваліся радасьцяй вялікай, ажно зямля ськяпалася ад гуку іхнага.
41 І пачуў Адоня а ўсі пазваныя, што зь ім, а яны канчалі есьці; а Ёаў пачуў гук трубы і сказаў: «Што гэта за гоман месцкі равучы?»
42 Яшчэ ён гукаў, як прышоў Ёнафан Авафаронак, сын сьвятароў. І сказаў Адоня: «Уйдзі; ты — чалавек дабрародны і нясеш добрую навіну».
43 І адказаў Ёнафан, і сказаў Адоні: «Але, спадар наш, кароль Давід, устанавіў Салямона за караля.
44 І паслаў кароль ізь ім Садока сьвятара а Нафана прароку а Венаю Ёгоядзёнка а Херэфеяў а Пелефеяў, і яны пасадзілі яго на мула каралеўскага.
45 І памазаў яго Садок сьвятар а Нафан прарока за караля ў Ґігоне, і ўзышлі стуль з радасьцяй, і загудзела места. Вось прычына гуку, каторы вы чулі.
46 І таксама ўжо сеў Салямон на каралеўскім пасадзе.
47 І таксама прышлі служцы каралёвы дабраславідь спадара нашага, караля Давіда, кажучы: "Хай учыне Бог лепшым імя Салямона за твае імя, і хай узьвяліча пасад ягоны болей за твой пасад". І пакланіўся кароль на ложку сваім.
48 І таксама гэтак сказаў кароль: "Дабраславёны СПАДАР, Бог Ізраеляў, Каторы сядні даў седзячага на пасадзе маім, і вочы мае бачаць яго"».
49 Задрыжэлі і ўсталі ўсі пазваныя, што былі ўв Адоні, і пайшлі кажны сваёю дарогаю.
50 Адоня, баючыся Салямона, устаў а пайшоў а ўхапіўся за рогі аброчніка.
51 І наказалі Салямону, кажучы: «Вось, Адоня баіцца караля Салямона, і вось, ён ухапіўся за рогі аброчніка, кажучы: "Хай прысягне імне сядні кароль Салямон, што ён ня зробе сьмерці слузе свайму мячом"».
52 І сказаў Салямон: «Калі ён будзе чалавекам дабрародным, то ня зваліцца ні адзін із валасоў ягоных на зямлю; калі ж знойдзецца ў ім ліха, то памрэць».
53 І паслаў Салямон, і зьвялі яго ад аброчніка. І ён прышоў, і пакланіўся каралю Салямону. І сказаў яму Салямон: «Ідзі да дому свайго».
Комментарии МакДональда
1. ПОСЛЕДНИЕ ДНИ ДАВИДА
(1:1 — 2:11)
А. Попытка Адонии захватить престол (1:1−38)
1:1−4 Давиду теперь было семьдесят лет, здоровье его становилось все хуже. Он готов был сойти с исторической сцены. Предложение слуг его в стихе 2 на первый взгляд кажется странным и шокирующим. Но так принято было поступать в случае с болезнями, подобными болезни Давида. Это не было аморальным действием, способным вызвать публичный скандал. Можно быть уверенным в одном: Давид не «познал» (в сексуальном смысле) Ависагу (ст. 4б). Судя по главе 2, она считалась законной женой Давида, потому что Соломон воспринял просьбу Адонии дать ему ее, как притязание на престол (2:21−22).
1:5−10 Очевидно, Адония был старшим из оставшихся в живых сыновей Давида (2:22), и поэтому считал себя наследником престола. Амнон и Авессалом были мертвы. Возможно, Далуиа тоже умер (2Цар 3:2−4). Адония, не дожидаясь смерти отца, провозгласил себя царем, приготовил торжественную коронацию и заручился поддержкой Иоава и Афиафара. Он был очень красив и заручился поддержкой большого количества сторонников. Из стиха 6а следует, что Давид был слишком терпимым отцом, а Адония — избалованным сыном. Адония заколол много тельцов у источника Рогель и пригласил на пир всех, кроме людей, верных его отцу: пророка Нафана, Ванеи, сильных Давида и Соломона.
1:11−38 Бог еще до рождения Соломона сказал Давиду, что Соломон станет следующим царем Израиля (1Пар 22:9−10). Нафану хотелось, чтобы слово Господа исполнилось. Обеспокоенный угрозой со стороны Адонии, он ловко привлек внимание Давида к происходящему. Вирсавия, наученная Нафаном, подошла к больному царю и известила его о заговоре. Она также напомнила ему о данном ранее обещании Давида (хотя оно не было записано), что ее сын Соломон станет следующим царем. Она попросила, чтобы царь публично объявил Соломона своим преемником. Потом Вирсавия удалилась, и вошел Нафан, повторивший новость о заговоре Адонии и спросивший, желает ли царь этого. Потом Давид позвал Вирсавию, и Нафан ушел. Давид уверил Вирсавию в том, что Соломон действительно станет его наследником. Потом он велел священнику Садоку, пророку Нафану и Ванее отвезти Соломона к Гиону, источнику за пределами города, на собственном муле царя и помазать его на царство.
Б. Помазание Соломона у Гиона (1:39−53)
Так как большинство исследователей считает, что два года Соломон был соправителем своего отца после этого помазания, здесь говорится о втором помазании, после которого он стал единовластным правителем. Это публичное помазание, совершенное священником Садоком, вызвало большую радость среди сторонников Давида и испуг у Адонии и его гостей. Когда они услышали, что теперь Соломон сидит на царском престоле и Давид благодарен Господу за это, они поняли, что заговор Адонии провалился. Адония бежал в скинию и ухватился за роги жертвенника. Предположительно, это должно было гарантировать ему освобождение от наказания. Соломон постановил, что пощадит Адонию, если тот будет человеком честным, но накажет его, если он дальше будет совершать преступления. После этого он отослал Адонию домой.