3 Царств 1 глава

Третья книга Царств
Под редакцией Кулаковых → Пераклад Васіля Сёмухі

 
 

Давид состарился, достиг преклонных лет, и, как ни укрывали его одеждами, не мог он согреться.
 
І цар Давід састарыўся, увайшоў у сталы век, дык накрывалі яго вопраткай, але ня мог сагрэцца.

Слуги сказали ему: «Пусть поищут для владыки нашего царя непорочную девушку — предстанет она перед царем,1 будет о нем заботиться и, лежа с ним в постели, согреет господина нашего царя».
 
І сказалі яму слугі ягоныя: няхай пашукаюць гаспадару нашаму цару маладую дзяўчыну, каб яна стаяла перад царом і хадзіла за ім і ляжала зь ім, — і будзе цёпла гаспадару нашаму цару.

Искали юную красавицу по всем пределам Израиля и выбрали Авишагу из Шунема. Привели ее к царю.
 
І шукалі прыгожую дзяўчыну ва ўсіх межах Ізраільскіх, і знайшлі Авісагу Сунаміцянку, і прывялі яе да цара.

Девушка была очень красива, она стала ухаживать за царем и прислуживать ему, но царь ее не познал.
 
Дзяўчына была вельмі прыгожая, і хадзіла яна за царом і прыслужвала яму; але цар не спазнаў яе.

Тем временем Адония, сын Хаггит, возгордился: «Царем буду я!» Он завел себе колесницу, всадников и пятьдесят стражников, которые сопровождали его.
 
Аданія, сын Агіты, заганарыўшыся, казаў: я буду царом. І завёў сабе калясьніцы і коньнікаў і пяцьдзясят чалавек скараходаў.

Отец его Давид ни разу не упрекнул его, не спросил: «Что ты делаешь?» Адония родился после Авессалома и был очень красив.
 
А бацька ніколі не назаляўся яму пытаньнем: навошта ты гэта робіш? А ён быў вельмі прыгожы і нарадзіўся ў яго пасьля Авэсалома.

Он вступил в сговор с Йоавом, сыном Церуи, и со священником Эвьятаром: были они с ним заодно.
 
І раіўся ён зь Ёавам, сынам Саруіным, і з Авіятарам сьвятаром, і яны дапамагалі Аданію.

Но священник Цадок, Беная, сын Ехояды, пророк Натан, Шими, Реи и крепкие воины, что были у Давида, не были за Адонию.
 
Але сьвятар Садок і Ванэя, сын Ёдаеў, і прарок Натан, і Сэмэй, і Рысій, і мацакі Давідавыя ня былі на баку Аданіі.

Однажды Адония устроил празднество у камня Зохелет, что около Эн-Рогеля, и, пригласив царских сыновей, своих братьев, и иудеев, служивших царю, принес в жертву быков, телят и баранов.
 
І закалоў Аданія авечак і валоў і цялят каля каменя Захэлэт, што каля крыніцы Рагэль, і запрасіў усіх братоў сваіх, сыноў цара, з усімі Юдэямі, якія служылі ў цара.

А пророка Натана, Бенаю, могучих воинов из окружения Давида и брата своего Соломона он не пригласил.
 
А прарока Натана і Ванэю, і тых мацакоў, і Саламона, брата свайго, не запрасіў.

Тогда Натан сказал Вирсавии, матери Соломона: «Ты слышала, что Адония, сын Хаггит, провозгласил себя царем? А владыка наш Давид даже не знает об этом.
 
Тады Натан сказаў Вірсавіі, маці Саламонавай, кажучы: ці чула ты, што Аданія, сын Агітын, зрабіўся царом, а гаспадар наш Давід, ня ведае пра тое?

Послушай моего совета, чтобы спасти свою жизнь и жизнь сына своего Соломона!
 
Цяпер, вось, я раю табе: ратуй жыцьцё тваё і жыцьцё сына твайго Саламона.

Иди к царю Давиду и скажи ему: „Разве не клялся ты, владыка мой царь, своей служанке, что сын твой Соломон станет царем после тебя и взойдет на престол твой, — отчего же царем стал Адония?“
 
Ідзі і ўвайдзі да цара Давіда і скажы яму: ці не прысягаўся ты, гаспадару мой цар, рабыні тваёй, кажучы: сын твой Саламон будзе царом пасьля мяне, і ён сядзе на троне маім? Чаму ж зацараваў Аданія?

И едва ты успеешь договорить, как войду я, чтобы подтвердить справедливость твоих слов».
 
І вось, калі ты яшчэ будзеш гаварыць з царом, увайду і я сьледам за табою і дапоўню словы твае.

Вирсавия вошла в царские покои — царь был уже очень стар, и ему прислуживала Авишага из Шунема.
 
Вірсавія пайшла да цара ў спальню; цар быў вельмі стары, і Авісага Сунаміцянка прыслужвала цару;

Поклонившись царю, Вирсавия пала перед ним ниц, и царь спросил ее: «Чего ты хочешь?»
 
і нахілілася Вірсавія і пакланілася цару; і сказаў цар: што табе?

Она ответила: «Владыка мой, ты клялся своей служанке ГОСПОДОМ, Богом твоим, что сын твой Соломон будет царем после тебя и взойдет на престол твой.
 
Яна сказала яму: гаспадару мой цару! ты прысягаў рабе тваёй Госпадам Богам тваім: сын твой Саламон будзе валадарыць пасьля мяне і ён сядзе на троне маім.

Но теперь воцарился Адония — а ты, владыка мой царь, даже не знаешь об этом.
 
А цяпер, вось, Аданія зацараваў, і ты, гаспадару мой цару, ня ведаеш пра тое.

Он принес в жертву много быков, телят и баранов, пригласив всех царских сыновей, священника Эвьятара и военачальника Йоава, а слугу твоего Соломона не пригласил.
 
І закалоў ён многа валоў, цялят і авечак і запрасіў усіх сыноў царскіх і сьвятара Авіятара і ваеначальніка Ёава: а Саламона, раба твайго, не запрасіў.

И теперь, владыка мой царь, на тебя смотрит весь Израиль — объяви, кто взойдет на престол владыки моего царя после тебя!
 
А ты, гаспадару мой, — цар, і вочы ўсіх Ізраільцянаў глядзяць на цябе, каб ты абвясьціў ім, хто сядзе на троне гаспадара майго цара пасьля яго;

А не то, лишь только владыка мой царь отойдет к праотцам, меня и сына моего Соломона признают виновными».
 
інакш, калі гаспадар мой цар спачне з бацькамі сваімі, упадзе віна на мяне і на сына майго Саламона.

Едва успела она договорить, как вошел пророк Натан.
 
Калі яна яшчэ гаварыла з царом, прыйшоў і прарок Натан.

«Пророк Натан пришел!» — доложили царю, и тот вошел и поклонился царю до земли.
 
І сказалі цару, кажучы: вось, Натан прарок. І ўвайшоў ён да цара і пакланіўся цару тварам да зямлі.

«Владыка мой царь! — сказал Натан. — Разве ты говорил, что Адония будет царем после тебя и взойдет на твой престол?
 
І сказаў Натан: гаспадару мой цар! ці сказаў ты: Аданія будзе валадарыць пасьля мяне і ён сядзе на троне маім?

А он сегодня отправился приносить жертвы: много быков, телят и баранов — и пригласил царских сыновей, военачальников и священника Эвьятара; они уже пируют с ним и кричат: „Да здравствует царь Адония!“
 
Бо ён сёньня сышоў і закалоў многа валоў, цялят і авечак і запрасіў усіх сыноў царскіх і ваеначальнікаў і сьвятара Авіятара, і вось, яны ядуць і п’юць у яго і кажуць: хай жыве цар Аданія!

Но ни меня, твоего слугу, ни священника Цадока, ни Бенаю, сына Ехояды, ни слугу твоего Соломона он не пригласил.
 
А мяне, раба твайго, і сьвятара Садока, і Ванэю, сына Ёдаевага, і Саламона, раба твайго, не запрасіў.

Если это произошло по воле владыки моего царя, отчего ты не поведал слуге своему, кто взойдет на престол твой после тебя, владыки моего царя?»
 
Ці ня сталася гэта па волі гаспадара майго цара, і чаму ты не адкрыў рабу твайму, хто сядзе на троне гаспадара майго цара пасьля яго?

Тогда царь сказал: «Позовите мне Вирсавию». Она вошла к царю и встала перед ним.
 
І адказаў цар Давід і сказаў: паклічце да мяне Вірсавію. І ўвайшла яна і стала перад царом.

И царь произнес клятву: «Жив ГОСПОДЬ, избавивший жизнь мою от всякой беды!
 
І прысягаў цар і сказаў: жывы Гасподзь, Які выбаўляе душу маю ад усякай бяды!

Я клялся тебе ГОСПОДОМ, Богом Израилевым, что сын твой Соломон будет царем и взойдет на престол мой после меня, — сейчас это я и исполню!»
 
як я прысягаў табе Госпадам Богам Ізраілевым, кажучы, што Саламон, сын твой, будзе валадарыць пасьля мяне і ён сядзе на троне маім замест мяне, так я і зраблю гэта сёньня.

Вирсавия, поклонившись царю, пала ниц и сказала: «Да живет владыка мой царь Давид вечно!»
 
І нахілілася Вірсавія тварам да зямлі, і пакланілася цару, і сказала: хай жыве гаспадар мой цар Давід вечна!

Царь Давид велел позвать к нему священника Цадока, пророка Натана и Бенаю, сына Ехояды. Они предстали перед царем.
 
І сказаў цар Давід: клікніце мне сьвятара Садока і прарока Натана і Ванэю, сына Ёдаевага. І ўвайшлі яны да цара.

«Возьмите с собой слуг вашего владыки, — приказал им царь, — посадите сына моего Соломона на царского мула и идите с ним в Гихон.
 
І сказаў ім цар: вазьмеце з сабою слуг гаспадара вашага і пасадзеце Саламона, сына майго, на мула майго, і зьвядзеце яго ў Гіён,

Там священник Цадок и пророк Натан пусть помажут его в цари над Израилем, а вы протрубите в рог и провозгласите: „Да здравствует царь Соломон!“
 
і хай памажа яго там Садок сьвятар і Натан прарок у цара над Ізраілем, і затрубеце ў трубу і абвясьцеце: хай жыве цар Саламон!

Потом возвращайтесь с ним во главе, и пусть он взойдет на мой престол. Это ему быть царем после меня, его я поставил правителем над Израилем и Иудеей».
 
Потым прывядзеце яго назад, і ён прыйдзе і сядзе на троне маім; ён будзе цараваць замест мяне; яму запавядаў я быць правадыром Ізраіля і Юды.

Беная, сын Ехояды, отвечал царю: «Аминь! Пусть скажет так и ГОСПОДЬ, Бог владыки моего царя!
 
І адказваў Ванэя, сын Ёдаеў, цару і сказаў: амін, — хай скажа так Гасподзь Бог гаспадара майго цара:

Как был ГОСПОДЬ с владыкой моим царем, так пусть будет он и с Соломоном. И пусть ГОСПОДЬ возвеличит его престол более, чем престол владыки моего, царя Давида».
 
як быў Гасподзь Бог з гаспадаром маім царом, так хай будзе Ён з Саламонам і хай узвысіць трон ягоны вышэй за трон гаспадара майго цара Давіда!

Отправились тогда священник Цадок, пророк Натан, Беная, сын Ехояды, и керетеи с пелетеями; посадили они Соломона на мула царя Давида и привезли его в Гихон.
 
І пайшлі Садок сьвятар і Натан прарок і Ванэя, сын Ёдая, Хэлэтэі і Фэлэтэі, і пасадзіла Саламона на мула цара Давіда, і павялі яго ў Гіён.

Священник Цадок взял рог с елеем из Шатра Откровения и помазал Соломона. Протрубил рог, и народ провозгласил: «Да здравствует царь Соломон!»
 
І ўзяў Садок сьвятар рог з алеем з скініі і памазаў Саламона. І затрубілі ў трубу, і ўвесь народ усклікаў: хай жыве цар Саламон!

Затем народ пошел за ним, играя на флейтах и ликуя от радости, так что земля дрожала от этого шума.
 
І ўвесь народ праводзіў Саламона, і іграў народ на жалейках і вельмі радаваўся, так што зямля расьсядалася ад крыкаў яго.

Этот шум услышали Адония и все его гости, едва лишь закончили пировать. Различив звуки трубящего рога, Йоав спросил: «Что это за шум и волнение в городе?»
 
І пачуў Аданія і ўсе запрошаныя ім, як толькі перасталі есьці; а Ёаў, пачуўшы гук трубы, сказаў: з чаго гэты шум расхваляванага горада?

Не успел он договорить, как вошел Ионафан, сын Эвьятара. Адония сказал: «Входи! Ты достойный человек и наверняка несешь добрую весть».
 
Яшчэ ён гаварыў, як прыйшоў Ёнатан, сын сьвятара Авіятара. І сказаў Аданія: увайдзі; ты — сумленны чалавек і нясеш добрую вестку.

«О нет! — отвечал Адонии Ионафан. — Владыка наш царь Давид возвел Соломона на царство.
 
І адказваў Ёнатан і сказаў Аданію: так, гаспадар наш цар паставіў Саламона царом;

Царь послал с ним священника Цадока, пророка Натана, Бенаю, сына Ехояды, и керетеев с пелетеями. Они посадили его на царского мула,
 
і паслаў цар зь ім Садока сьвятара і Натана прарока, і Ванэю, сына Ёдая, і Хэлэтэяў і Фэлэтэяў, і яны пасадзілі яго на мула царскага;

а священник Цадок и пророк Натан помазали его в Гихоне и вернулись оттуда торжествуя — этот шум городской толпы ты и слышишь.
 
і памазалі яго Садок сьвятар і Натан прарок у цара ў Гіёне, і адтуль выправіліся з радасьцю, і прыйшоў у рух горад. Вось чаго шум, які вы чуеце.

Соломон взошел на царский престол,
 
І Саламон ужо сеў на царскім троне.

и царские слуги уже пришли и благословили владыку нашего царя Давида такими словами: „Пусть прославит ГОСПОДЬ имя Соломона превыше твоего имени, пусть возвеличит его престол превыше твоего престола!“ И царь, лежа в постели, присоединился к их словам.
 
І слугі цара прыходзілі павіншаваць гаспадара нашага цара Давіда, кажучы: Бог твой няхай праславіць імя Саламона больш за тваё імя і хай узвысіць трон ягоны вышэй за твой трон. І пакланіўся цар на ложку сваім,

Царь так и сказал: „Благословен ГОСПОДЬ, Бог Израилев, Который дал мне сегодня увидеть моего наследника на престоле моем!“»
 
і сказаў цар так: дабраславёны Гасподзь Бог Ізраілеў, Які сёньня даў ад семя майго пасаджанага на троне маім, і вочы мае бачаць гэта!

Тогда все гости Адонии в испуге вскочили и разбежались кто куда.
 
Тады спалохаліся і ўсталі ўсе запрошаныя, якія былі ў Аданіі, і пайшлі кожны сваёй дарогаю.

Адония в страхе перед Соломоном кинулся к жертвеннику и ухватился за его рога.
 
А Аданія, баючыся Саламона, устаў і пайшоў і ўхапіўся за рогі ахвярніка.

Соломону донесли, что Адония испугался царя Соломона и держится за рога жертвенника, повторяя: «Пусть поклянется царь Соломон, что не убьет мечом своего слугу!»
 
І данесьлі Саламону, кажучы: вось, Аданія баіцца цара Саламона, і вось, ён трымаецца за рогі ахвярніка, кажучы: хай прысягне мне цяпер цар Саламон, што ён не заб’е раба свайго мечам.

Соломон ответил: «Если будет вести себя достойно — и волос не упадет с головы его, а если обнаружится за ним зло — умрет».
 
І сказаў Саламон: калі ён будзе чалавекам сумленным, дык ніводзін волас ягоны не ўпадзе на зямлю; калі ж знойдзецца ў ім падступства, дык памрэ.

Царь Соломон послал за ним, и его привели от жертвенника. Он поклонился царю Соломону, и тот сказал ему: «Иди домой».
 
І паслаў Саламон, і прывялі яго ад ахвярніка. І ён прыйшоў і пакланіўся цару Саламону. І сказаў яму Саламон: ідзі ў дом свой.

Примечания:

 
Под редакцией Кулаковых
2  [1] — Или: будет прислуживать царю.
 
Пераклад Васіля Сёмухі
53 У друкаванай версіі: «да ахвярніка», замест «ад ахвярніка».
 


2007–2024. Сделано с любовью для любящих и ищущих Бога. Если у вас есть вопросы или пожелания, то пишите нам: bible-man@mail.ru.