3 Царств 1 глава

Третья книга Царств
Синодальный перевод → Пераклад Васіля Сёмухі

 
 

Когда царь Давид состарился, вошёл в преклонные лета, то покрывали его одеждами, но не мог он согреться.
 
І цар Давід састарыўся, увайшоў у сталы век, дык накрывалі яго вопраткай, але ня мог сагрэцца.

И сказали ему слуги его: пусть поищут для господина нашего, царя, молодую девицу, чтоб она предстояла царю и ходила за ним и лежала с ним, — и будет тепло господину нашему, царю.
 
І сказалі яму слугі ягоныя: няхай пашукаюць гаспадару нашаму цару маладую дзяўчыну, каб яна стаяла перад царом і хадзіла за ім і ляжала зь ім, — і будзе цёпла гаспадару нашаму цару.

И искали красивой девицы во всех пределах Израильских, и нашли Ависагу Сунамитянку, и привели её к царю.
 
І шукалі прыгожую дзяўчыну ва ўсіх межах Ізраільскіх, і знайшлі Авісагу Сунаміцянку, і прывялі яе да цара.

Девица была очень красива, и ходила она за царём и прислуживала ему; но царь не познал её.
 
Дзяўчына была вельмі прыгожая, і хадзіла яна за царом і прыслужвала яму; але цар не спазнаў яе.

Адония, сын Аггифы, возгордившись, говорил: я буду царём. И завёл себе колесницы и всадников и пятьдесят человек скороходов.
 
Аданія, сын Агіты, заганарыўшыся, казаў: я буду царом. І завёў сабе калясьніцы і коньнікаў і пяцьдзясят чалавек скараходаў.

Отец же никогда не стеснял его вопросом: для чего ты это делаешь? Он же был очень красив и родился ему после Авессалома.
 
А бацька ніколі не назаляўся яму пытаньнем: навошта ты гэта робіш? А ён быў вельмі прыгожы і нарадзіўся ў яго пасьля Авэсалома.

И советовался он с Иоавом, сыном Саруиным, и с Авиафаром священником, и они помогали Адонии.
 
І раіўся ён зь Ёавам, сынам Саруіным, і з Авіятарам сьвятаром, і яны дапамагалі Аданію.

Но священник Садок и Ванея, сын Иодаев, и пророк Нафан, и Семей, и Рисий, и сильные Давидовы не были на стороне Адонии.
 
Але сьвятар Садок і Ванэя, сын Ёдаеў, і прарок Натан, і Сэмэй, і Рысій, і мацакі Давідавыя ня былі на баку Аданіі.

И заколол Адония овец и волов и тельцов у камня Зохелет, что у источника Рогель, и пригласил всех братьев своих, сыновей царя, со всеми Иудеянами, служившими у царя.
 
І закалоў Аданія авечак і валоў і цялят каля каменя Захэлэт, што каля крыніцы Рагэль, і запрасіў усіх братоў сваіх, сыноў цара, з усімі Юдэямі, якія служылі ў цара.

Пророка же Нафана и Ванею, и тех сильных, и Соломона, брата своего, не пригласил.
 
А прарока Натана і Ванэю, і тых мацакоў, і Саламона, брата свайго, не запрасіў.

Тогда Нафан сказал Вирсавии, матери Соломона, говоря: слышала ли ты, что Адония, сын Аггифин, сделался царём, а господин наш Давид не знает о том?
 
Тады Натан сказаў Вірсавіі, маці Саламонавай, кажучы: ці чула ты, што Аданія, сын Агітын, зрабіўся царом, а гаспадар наш Давід, ня ведае пра тое?

Теперь, вот, я советую тебе: спасай жизнь твою и жизнь сына твоего Соломона.
 
Цяпер, вось, я раю табе: ратуй жыцьцё тваё і жыцьцё сына твайго Саламона.

Иди и войди к царю Давиду и скажи ему: не клялся ли ты, господин мой, царь, рабе твоей, говоря: «сын твой Соломон будет царём после меня и он сядет на престоле моём»? Почему же воцарился Адония?
 
Ідзі і ўвайдзі да цара Давіда і скажы яму: ці не прысягаўся ты, гаспадару мой цар, рабыні тваёй, кажучы: сын твой Саламон будзе царом пасьля мяне, і ён сядзе на троне маім? Чаму ж зацараваў Аданія?

И вот, когда ты ещё будешь говорить там с царём, войду и я вслед за тобою и дополню слова твои.
 
І вось, калі ты яшчэ будзеш гаварыць з царом, увайду і я сьледам за табою і дапоўню словы твае.

Вирсавия пошла к царю в спальню; царь был очень стар, и Ависага Сунамитянка прислуживала царю;
 
Вірсавія пайшла да цара ў спальню; цар быў вельмі стары, і Авісага Сунаміцянка прыслужвала цару;

и наклонилась Вирсавия и поклонилась царю; и сказал царь: что тебе?
 
і нахілілася Вірсавія і пакланілася цару; і сказаў цар: што табе?

Она сказала ему: господин мой, царь! ты клялся рабе твоей Господом, Богом твоим: «сын твой Соломон будет царствовать после меня, и он сядет на престоле моём».
 
Яна сказала яму: гаспадару мой цару! ты прысягаў рабе тваёй Госпадам Богам тваім: сын твой Саламон будзе валадарыць пасьля мяне і ён сядзе на троне маім.

А теперь, вот, Адония воцарился, и ты, господин мой, царь, не знаешь о том.
 
А цяпер, вось, Аданія зацараваў, і ты, гаспадару мой цару, ня ведаеш пра тое.

И заколол он множество волов, тельцов и овец, и пригласил всех сыновей царских и священника Авиафара, и военачальника Иоава; Соломона же, раба твоего, не пригласил.
 
І закалоў ён многа валоў, цялят і авечак і запрасіў усіх сыноў царскіх і сьвятара Авіятара і ваеначальніка Ёава: а Саламона, раба твайго, не запрасіў.

Но ты, господин мой, — царь, и глаза всех Израильтян устремлены на тебя, чтобы ты объявил им, кто сядет на престоле господина моего, царя, после него;
 
А ты, гаспадару мой, — цар, і вочы ўсіх Ізраільцянаў глядзяць на цябе, каб ты абвясьціў ім, хто сядзе на троне гаспадара майго цара пасьля яго;

иначе, когда господин мой, царь, почиет с отцами своими, падёт обвинение на меня и на сына моего Соломона.
 
інакш, калі гаспадар мой цар спачне з бацькамі сваімі, упадзе віна на мяне і на сына майго Саламона.

Когда она ещё говорила с царём, пришёл и пророк Нафан.
 
Калі яна яшчэ гаварыла з царом, прыйшоў і прарок Натан.

И сказали царю, говоря: вот Нафан пророк. И вошёл он к царю и поклонился царю лицом до земли.
 
І сказалі цару, кажучы: вось, Натан прарок. І ўвайшоў ён да цара і пакланіўся цару тварам да зямлі.

И сказал Нафан: господин мой, царь! сказал ли ты: «Адония будет царствовать после меня и он сядет на престоле моём»?
 
І сказаў Натан: гаспадару мой цар! ці сказаў ты: Аданія будзе валадарыць пасьля мяне і ён сядзе на троне маім?

Потому что он ныне сошёл и заколол множество волов, тельцов и овец, и пригласил всех сыновей царских и военачальников и священника Авиафара, и вот, они едят и пьют у него и говорят: «да живёт царь Адония!»
 
Бо ён сёньня сышоў і закалоў многа валоў, цялят і авечак і запрасіў усіх сыноў царскіх і ваеначальнікаў і сьвятара Авіятара, і вось, яны ядуць і п’юць у яго і кажуць: хай жыве цар Аданія!

А меня, раба твоего, и священника Садока, и Ванею, сына Иодаева, и Соломона, раба твоего, не пригласил.
 
А мяне, раба твайго, і сьвятара Садока, і Ванэю, сына Ёдаевага, і Саламона, раба твайго, не запрасіў.

Не сталось ли это по воле господина моего, царя, и для чего ты не открыл рабу твоему, кто сядет на престоле господина моего, царя, после него?
 
Ці ня сталася гэта па волі гаспадара майго цара, і чаму ты не адкрыў рабу твайму, хто сядзе на троне гаспадара майго цара пасьля яго?

И отвечал царь Давид и сказал: позовите ко мне Вирсавию. И вошла она и стала пред царём.
 
І адказаў цар Давід і сказаў: паклічце да мяне Вірсавію. І ўвайшла яна і стала перад царом.

И клялся царь и сказал: жив Господь, избавлявший душу мою от всякой беды!
 
І прысягаў цар і сказаў: жывы Гасподзь, Які выбаўляе душу маю ад усякай бяды!

Как я клялся тебе Господом, Богом Израилевым, говоря, что Соломон, сын твой, будет царствовать после меня и он сядет на престоле моём вместо меня, так я и сделаю это сегодня.
 
як я прысягаў табе Госпадам Богам Ізраілевым, кажучы, што Саламон, сын твой, будзе валадарыць пасьля мяне і ён сядзе на троне маім замест мяне, так я і зраблю гэта сёньня.

И наклонилась Вирсавия лицом до земли, и поклонилась царю, и сказала: да живёт господин мой, царь Давид, вовеки!
 
І нахілілася Вірсавія тварам да зямлі, і пакланілася цару, і сказала: хай жыве гаспадар мой цар Давід вечна!

И сказал царь Давид: позовите ко мне священника Садока и пророка Нафана и Ванею, сына Иодаева. И вошли они к царю.
 
І сказаў цар Давід: клікніце мне сьвятара Садока і прарока Натана і Ванэю, сына Ёдаевага. І ўвайшлі яны да цара.

И сказал им царь: возьмите с собою слуг господина вашего и посадите Соломона, сына моего, на мула моего, и сведите его к Гиону,
 
І сказаў ім цар: вазьмеце з сабою слуг гаспадара вашага і пасадзеце Саламона, сына майго, на мула майго, і зьвядзеце яго ў Гіён,

и да помажет его там Садок священник и Нафан пророк в царя над Израилем, и затрубите трубою и возгласите: «да живёт царь Соломон!»
 
і хай памажа яго там Садок сьвятар і Натан прарок у цара над Ізраілем, і затрубеце ў трубу і абвясьцеце: хай жыве цар Саламон!

Потом проводите его назад, и он придёт и сядет на престоле моём; он будет царствовать вместо меня; ему завещал я быть вождём Израиля и Иуды.
 
Потым прывядзеце яго назад, і ён прыйдзе і сядзе на троне маім; ён будзе цараваць замест мяне; яму запавядаў я быць правадыром Ізраіля і Юды.

И отвечал Ванея, сын Иодаев, царю и сказал: аминь, — да скажет так Господь, Бог господина моего, царя!
 
І адказваў Ванэя, сын Ёдаеў, цару і сказаў: амін, — хай скажа так Гасподзь Бог гаспадара майго цара:

Как был Господь, Бог, с господином моим, царём, так да будет Он с Соломоном и да возвеличит престол его более престола господина моего, царя Давида!
 
як быў Гасподзь Бог з гаспадаром маім царом, так хай будзе Ён з Саламонам і хай узвысіць трон ягоны вышэй за трон гаспадара майго цара Давіда!

И пошли Садок священник и Нафан пророк и Ванея, сын Иодая, и Хелефеи и Фелефеи, и посадили Соломона на мула царя Давида, и повели его к Гиону.
 
І пайшлі Садок сьвятар і Натан прарок і Ванэя, сын Ёдая, Хэлэтэі і Фэлэтэі, і пасадзіла Саламона на мула цара Давіда, і павялі яго ў Гіён.

И взял Садок священник рог с елеем из скинии и помазал Соломона. И затрубили трубою, и весь народ восклицал: да живёт царь Соломон!
 
І ўзяў Садок сьвятар рог з алеем з скініі і памазаў Саламона. І затрубілі ў трубу, і ўвесь народ усклікаў: хай жыве цар Саламон!

И весь народ провожал Соломона, и играл народ на свирелях, и весьма радовался, так что земля расседалась от криков его.
 
І ўвесь народ праводзіў Саламона, і іграў народ на жалейках і вельмі радаваўся, так што зямля расьсядалася ад крыкаў яго.

И услышал Адония и все приглашённые им, как только перестали есть; а Иоав, услышав звук трубы, сказал: отчего этот шум волнующегося города?
 
І пачуў Аданія і ўсе запрошаныя ім, як толькі перасталі есьці; а Ёаў, пачуўшы гук трубы, сказаў: з чаго гэты шум расхваляванага горада?

Ещё он говорил, как пришёл Ионафан, сын священника Авиафара. И сказал Адония: войди; ты — честный человек и несёшь добрую весть.
 
Яшчэ ён гаварыў, як прыйшоў Ёнатан, сын сьвятара Авіятара. І сказаў Аданія: увайдзі; ты — сумленны чалавек і нясеш добрую вестку.

И отвечал Ионафан и сказал Адонии: да, господин наш, царь Давид, поставил Соломона царём;
 
І адказваў Ёнатан і сказаў Аданію: так, гаспадар наш цар паставіў Саламона царом;

и послал царь с ним Садока священника и Нафана пророка, и Ванею, сына Иодая, и Хелефеев и Фелефеев, и они посадили его на мула царского;
 
і паслаў цар зь ім Садока сьвятара і Натана прарока, і Ванэю, сына Ёдая, і Хэлэтэяў і Фэлэтэяў, і яны пасадзілі яго на мула царскага;

и помазали его Садок священник и Нафан пророк в царя в Гионе, и оттуда отправились с радостью, и пришёл в движение город. Вот отчего шум, который вы слышите.
 
і памазалі яго Садок сьвятар і Натан прарок у цара ў Гіёне, і адтуль выправіліся з радасьцю, і прыйшоў у рух горад. Вось чаго шум, які вы чуеце.

И Соломон уже сел на царском престоле.
 
І Саламон ужо сеў на царскім троне.

И слуги царя приходили поздравить господина нашего, царя Давида, говоря: «Бог твой да прославит имя Соломона более твоего имени и да возвеличит престол его более твоего престола». И поклонился царь на ложе своём,
 
І слугі цара прыходзілі павіншаваць гаспадара нашага цара Давіда, кажучы: Бог твой няхай праславіць імя Саламона больш за тваё імя і хай узвысіць трон ягоны вышэй за твой трон. І пакланіўся цар на ложку сваім,

и сказал царь так: «благословен Господь, Бог Израилев, Который сегодня дал сидящего на престоле моём, и очи мои видят это!»
 
і сказаў цар так: дабраславёны Гасподзь Бог Ізраілеў, Які сёньня даў ад семя майго пасаджанага на троне маім, і вочы мае бачаць гэта!

Тогда испугались и встали все приглашённые, которые были у Адонии, и пошли каждый своею дорогою.
 
Тады спалохаліся і ўсталі ўсе запрошаныя, якія былі ў Аданіі, і пайшлі кожны сваёй дарогаю.

Адония же, боясь Соломона, встал и пошёл и ухватился за роги жертвенника.
 
А Аданія, баючыся Саламона, устаў і пайшоў і ўхапіўся за рогі ахвярніка.

И донесли Соломону, говоря: вот, Адония боится царя Соломона, и вот, он держится за роги жертвенника, говоря: «пусть поклянётся мне теперь царь Соломон, что он не умертвит раба своего мечом».
 
І данесьлі Саламону, кажучы: вось, Аданія баіцца цара Саламона, і вось, ён трымаецца за рогі ахвярніка, кажучы: хай прысягне мне цяпер цар Саламон, што ён не заб’е раба свайго мечам.

И сказал Соломон: если он будет человеком честным, то ни один волос его не упадёт на землю; если же найдётся в нём лукавство, то умрёт.
 
І сказаў Саламон: калі ён будзе чалавекам сумленным, дык ніводзін волас ягоны не ўпадзе на зямлю; калі ж знойдзецца ў ім падступства, дык памрэ.

И послал царь Соломон, и привели его от жертвенника. И он пришёл и поклонился царю Соломону; и сказал ему Соломон: иди в дом свой.
 
І паслаў Саламон, і прывялі яго ад ахвярніка. І ён прыйшоў і пакланіўся цару Саламону. І сказаў яму Саламон: ідзі ў дом свой.

Примечания:

 
 
Пераклад Васіля Сёмухі
53 У друкаванай версіі: «да ахвярніка», замест «ад ахвярніка».
 


2007–2024. Сделано с любовью для любящих и ищущих Бога. Если у вас есть вопросы или пожелания, то пишите нам: bible-man@mail.ru.