Пераклад Антонія Бокуна
1 І прыйшоў Язэп, і паведаміў фараону, і сказаў: «Бацька мой, і браты мае, і авечкі іхнія, і валы іхнія, і ўсё, што ў іх, прыйшлі з зямлі Ханаан, і вось, яны ў зямлі Гашэн».
2 І спаміж братоў сваіх ён узяў пяць чалавек, і паставіў іх перад фараонам.
3 І сказаў фараон братам ягоным: «Які ваш занятак?» І яны сказалі фараону: «Пастухі авечак слугі твае, і мы, і бацькі нашыя».
4 І сказалі яны фараону: «Вандраваць у зямлі гэтай мы прыйшлі, бо няма пашы для авечак слугаў тваіх, бо вялікі голад у зямлі Ханаан. І цяпер, просім, дазволь пасяліцца слугам тваім у зямлі Гашэн».
5 І сказаў фараон Язэпу, кажучы: «Бацька твой і браты твае прыйшлі да цябе.
6 Зямля Эгіпецкая перад абліччам тваім. У найлепшым месцы зямлі пасялі бацьку свайго і братоў сваіх. Няхай жывуць яны ў зямлі Гашэн. І калі ведаеш, што ёсьць паміж імі здольныя людзі, пастаў іх даглядчыкамі над статкамі, якія ў мяне».
7 І прывёў Язэп Якуба, бацьку свайго, і паставіў яго перад абліччам фараона. І дабраславіў Якуб фараона.
8 І сказаў фараон Якубу: «Колькі дзён [маюць] гады жыцьця твайго?»
9 І сказаў Якуб фараону: «Дзён гадоў вандраваньня майго — сто трыццаць гадоў. Кароткія і ліхія былі дні гадоў жыцьця майго, і не дасягнулі яны да дзён гадоў жыцьця бацькоў маіх у днях вандраваньня іхняга».
10 І дабраславіў Якуб фараона, і выйшаў ад аблічча фараона.
11 І пасяліў Язэп бацьку свайго і братоў сваіх, і даў ім уласнасьць у зямлі Эгіпецкай, у найлепшай частцы зямлі той, у зямлі Рамсэс, як загадаў фараон.
12 І жывіў Язэп бацьку свайго і братоў сваіх, і ўвесь дом бацькі свайго хлебам адпаведна [ліку] дзяцей.
13 А хлеба не было на ўсёй зямлі, бо голад быў вельмі цяжкі, і была вычарпаная зямля Эгіпецкая і зямля Ханаанская з прычыны голаду.
14 І сабраў Язэп усё срэбра, якое знайшлося ў зямлі Эгіпецкай і ў зямлі Ханаанскай, за збожжа, якое куплялі, і прынёс Язэп срэбра ў дом фараона.
15 І скончылася срэбра ў зямлі Эгіпецкай і ў зямлі Ханаанскай. І прыйшоў увесь Эгіпет да Язэпа, кажучы: «Дай нам хлеба! Навошта мы маем памерці перад табою, бо скончылася срэбра».
16 І сказаў Язэп: «Дайце статак ваш, і я буду даваць вам [хлеб] за статак ваш, калі скончылася срэбра».
17 І яны прыводзілі статак свой да Язэпа, і даваў ім Язэп хлеб за коней, і за статкі авечак, і за статкі валоў, і за аслоў; і жывіў іх хлебам за ўвесь статак іхні ў той год.
18 І скончыўся той год; і прыйшлі да яго ў наступным годзе, і сказалі яму: «Ня ўтоім ад пана нашага, што скончылася срэбра, і статкі скаціны нашай — у пана нашага. Не засталося нічога ў нас перад абліччам пана нашага, акрамя целаў нашых і грунтоў нашых.
19 Навошта маем памерці перад вачыма тваімі, і мы, і грунты нашыя? Купі нас і грунты нашыя за хлеб; і будзем мы і грунты нашыя нявольнікамі фараона, а ты дай нам зерня, і мы будзем жыць, і не памрэм, і грунты не спусьцеюць».
20 І набыў Язэп усе грунты ў Эгіпце для фараона, бо прадалі Эгіпцяне кожны поле сваё, бо прыціснуў іх голад. І зямля стала фараонавай.
21 А народ ён перавёў у гарады ад [аднаго] канца мяжы Эгіпту аж да [другога] канца яго.
22 Толькі грунты сьвятароў не набыў, бо частка сьвятароў [была] ад фараона, і яны жывіліся са сваёй часткі, якую даў ім фараон; таму яны і не прадалі грунты свае.
23 І сказаў Язэп народу: «Вось, я купіў сёньня вас і грунты вашыя для фараона. Вось вам зерне, і засявайце зямлю.
24 І калі будзе жніво, давайце пятую частку фараону, а чатыры часткі застануцца вам засеяць поле і на харчаваньне вам і тым, хто ў дамах вашых, і на харчаваньне дзецям вашым».
25 А яны сказалі: «Ты захаваў нам жыцьцё. Няхай мы знойдзем ласку ў вачах пана нашага, і будзем слугамі фараону».
26 І паставіў гэта Язэп як пастанову, якая дагэтуль у зямлі Эгіпецкай, што для фараона пятая частка [ўраджаю], толькі грунты сьвятароў [належаць] ім самім, ня сталі яны фараонавымі.
27 І жыў Ізраіль у зямлі Эгіпецкай, у зямлі Гашэн, і мелі ўласнасьць у ёй, і пладзіліся, і памножыліся вельмі.
28 І жыў Якуб у зямлі Эгіпецкай сямнаццаць гадоў; і было дзён Якуба, гадоў жыцьця ягонага — сто сорак сем гадоў.
29 І наблізіліся дні Ізраілю, каб памерці, і паклікаў ён сына свайго Язэпа, і сказаў яму: «Калі я знайшоў ласку ў вачах тваіх, прашу, палажы руку сваю пад сьцягно маё і зрабі мне міласэрнасьць і праўду, што не пахаваеш мяне ў Эгіпце.
30 Але буду я ляжаць з бацькамі сваімі. Вынясі мяне з Эгіпту і пахавай мяне ў магіле іхняй». І той сказаў: «Зраблю паводле слова твайго».
31 І сказаў [Якуб]: «Прысягні мне». І прысягнуў яму. І схіліўся Ізраіль на верх ложка.
Новой Женевской Библии
47:6 поставь их смотрителями. Фараон больше склонен доверять Иакову и его сыновьям, чем египтянам, которые, с одной стороны, никогда не были хорошими скотоводами, а с другой — ненавидели гиксосов. Поскольку они презирали и евреев (см. 39:14 и ком.), то это обстоятельство способствовало расположению к ним фараона гиксосской династии (см. 45:16).
47:7 благословил. Тем самым патриарх доказывает свое старшинство по отношению к фараону, поскольку меньший благословляется большим. Его благословение было исполнено (ст. 13−25).
47:9 странствования. Целью его странствования был небесный город (Втор 26:5; Евр 11:9−10).
малы и несчастны. Иаков не гордился количеством прожитых лет, поскольку они несоизмеримы с вечностью.
47:11 дал им владение... в лучшей части земли. Это было более того, о чем просили израильтяне. Дар фараона отделил и обособил семью завета от египтян (см. ком. к ст. 6).
Раамсес. Более позднее название земли Гесем (45:10), данное ей в честь Рамзеса II.
47:13−26 Поскольку фараон послушался божественного откровения (гл. 41) и благословил Иосифа, Иосиф, в свою очередь, превратил в собственность фараона все серебро, скот, землю и народ Египта (см. ком. к 39:14 и ст. 6), а самим египтянам спас жизнь.
47:24 давайте пятую часть. См. 41:34.
47:25 спас нам жизнь. Египтяне считали Иосифа спасителем и, по всей видимости, уже не презирали его за то, что он не египтянин.
47:27 владели они ею. Независимость и благоденствие израильтян резко отличались от положения египтян (47:13−26 и ком.), пребывающих в рабстве у фараона-иноплеменника.
весьма умножились. Эта фраза служит связующим звеном с книгой Исход (Исх 1:7).
47:28 — 48:22 Верою Иаков обращал свой взор далее своей смерти в Египте и видел свое погребение в земле обетованной. Израиль даровал право первородства Иосифу, а не Рувиму (1Пар 5:1−2; Евр 11:21).
47:29 Иосифа. Это же Иаков заповедал всем своим сыновьям (49:29−32), однако Иосифа он поставил старшим над всеми братьями.
положи руку твою под стегно мое. См. 24:2 и ком.
милость и правду. Иаков по «правде», т.е. по обетованию Божию (46:4), должен быть «выведен» из Египта (пусть лично для себя и посмертно), но оказать ему эту милость он просит Иосифа.
47:30 в их гробнице. Верою Иаков связывал свою судьбу с землей обетованной; он не желал, чтобы его набальзамированное тело осталось в Египте (ст. 11; 50:2).
47:31 клялся ему. Исполнение этой клятвы — 50:1−14.
поклонился. Иаков воздает благодарность Богу за то, что его последнее желание будет исполнено.