Пераклад Яна Станкевіча
1 І палічыў Давід людзёў, што былі зь ім, і пастанавіў над імі тысячнікаў а сотнікаў.
2 І паслаў Давід людзёў — трайціну пад рукою Ёава, трайціну пад рукою Авішая Цэруёнка, брата Ёававага, трайціну рад рукою Іффая Ґаффяніна. І сказаў кароль люду: «Я сам пайду, пайду з вамі».
3 І сказаў люд: «Не хадзі, бо калі мы бегма ўцячэм, то ня зьвернуць увагі на нас; калі й памрэць палавіца з нас, таксама ня зьвернуць увагі на нас; а ты адзін тое ж, што нас дзесяць тысячаў; дык валей памагай нам ізь места».
4 І сказаў ім кароль: «Я зраблю, што добрае ў вачох вашых». І стаў кароль ля брамы, а ўвесь люд выходзіў сотнямі а тысячамі.
5 І расказаў кароль Ёаву а Авішаю а Іффаю, кажучы: «Абходзьцеся кунежна дзеля мяне з маладзёнам, з Аўсаломам». І ўсі людзі чулі, як расказаваў кароль усім вайводцам праз Аўсалома.
6 І вышаў люд у поле наўпярэймы Ізраелю, і была бітва ў лесе Яхрэмавым.
7 І былі паражаны там люд Ізраельскі слугамі Давідавымі; і была там гэна параза вялікая таго дня, — дваццаць тысячаў.
8 І была там бітва пашырыўшыся па ўсёй тэй зямлі; і пажэр лес ізь люду болей, чымся колькі пажэр меч таго дня.
9 І лучыла Аўсалому стрэцца із слугамі Давідавымі; а Аўсалом ехаў конна на муле. І ўбег мул пад галіну вялікага дуба, і зачапілася галава ягоная за дуб, і павіс памеж неба й зямлі, а мул, быты пад ім, перабег.
10 І абачыў гэта хтось, і наказаў Ёаву, і сказаў: «Вось, я бачыў Аўсалома, што вісіць на дубе».
11 І сказаў Ёаў чалавеку, каторы наказаў яму: «А вось, ты бачыў, то чаму ж ты не паразіў яго там на зямлю? Я меў бы даць табе дзесяць сыкляў срэбра і адзін пояс».
12 І адказаў чалавек тый Ёаву: «Калі б адважылі на даланю маю й тысяча сыкляў срэбра, і тады я не падняў бы рукі на каралеўскага сына; бо мы чулі, як расказаў кароль табе а Авішаю а Іффаю, кажучы: "Захавайце маладзёна Аўсалома".
13 Хоць бы я хацеў дапусьціць супроці душы свае няпраўду, то ніякае слова не схавана ад караля; і ты ж паўстаў бы супроці».
14 Ёаў сказаў: «Няма чаго імне длякацца з табою». І ўзяў у рукі тры дзіды, і ўсадзіў іх у сэрца Аўсалому, каторы быў яшчэ жывы па сярэдзіне дуба.
15 І абступілі Аўсалома дзесяцёх дзяцюкоў, збрайношаў Ёававых, і паразілі Аўсалома, і зрабілі сьмерць яму.
16 І затрубіў Ёаў у трубу, і зьвярнуліся людзі з пагону за Ізраелям; бо Ёаў задзяржаў люд.
17 І ўзялі Аўсалома, і кінулі яго ў лесе ў глыбокую яму, і накідалі над ім вельмі вялікую крушню каменьня. А ўсі Ізраяляне ўцяклі, кажны да будану свайго.
18 Аўсалом яшчэ за жыцьця свайго ўзяў і пастанавіў сабе помнік у каралеўскай даліне; бо сказаў ён: «Няма ў мяне сына, каб помнелі імя мае». І назваў помнік сваім імям. І завецца ён дагэтуль: «Помнік Аўсаломаў».
19 І Агімаас Садочонак сказаў: «Пабягу я, накажу каралю, што СПАДАР судзіў выбавіць яго з рук варагоў ягоных».
20 І сказаў яму Ёаў: «Не чалавек дабравесьці ты сядні, накажы гэта другога дня, бо сядні ты не прынясеш добрае навіны, бо памер сын каралеўскі».
21 І сказаў Ёаў Кушыту: «Пайдзі, накажы каралю, што бачыў ты». І пакланіўся Кушыт Ёаву, і пабег.
22 Але Агімаас Садачонак упіраўся й казаў Ёаву: «Што хоця хай будзе, але й я пабягу за Кушытам». Ёаў жа адказаў: «Нашто бегчы табе, сыну мой, не прынясеш ты добрае навіны».
23 «Няхай сабе, — сказаў ён, — але я пабягу». І сказаў яму: «Бяжы». І пабег Агімаас дарогаю раўніны, і выперадзіў Кушыта.
24 Давід тады сядзеў памеж дзьвюх брамаў. А вартаўнік узышоў на страху брамы да сьцяны, і ўзьняў вочы свае, і абачыў: вось, бяжыць асобна чалавек.
25 І закрычэў вартаўнік, і азнайміў каралю. І сказаў кароль: «Калі асобна, то ведамка ў вуснах ягоных». А тый падыходзіў усе бліжэй а бліжэй.
26 Вартаўнік абачыў і другога чалавека бягучага; і закрычэў вартаўнік брамніку: «Вось, бяжыць адзін чалавек асобна!» Кароль сказаў: «І гэта — пасланец ізь ведамкаю».
27 Вартаўнік сказаў: «Я бачу бягу першага, падобную да бягі Агімааса Садачонка». І сказаў кароль: «Гэта чалавек добры, і прыносе добрую навінý».
28 Крыкнуў Агімаас, і сказаў каралю: «Супакой!» І пакланіўся каралю відам сваім да зямлі, і сказаў: «Дабраславёны СПАДАР, Бог твой, Каторы аддаў табе людзёў, што паднялі рукі свае на спадара майго, караля».
29 І сказаў кароль: «Ці маладзён Аўсалом добра маецца?» І сказаў Агімаас: «Я бачыў вялікі груд, як слуга каралёў, Ёаў, паслаў слугу каралёвага й твайго слугу, але я ня ведаю, што было».
30 І сказаў кароль: «Адвярніся, стань тут». Ён адвярнуўся й стаў.
31 Вось, прышоў і Кушыт. І сказаў Кушыт: «Добрал ведамка спадару майму, каралю! бо СПАДАР рассудзіў сядні выбавіць цябе ад рукі ўсіх, паўсталых супроці цябе».
32 І сказаў кароль Кушыту: «Ці добра маецца маладзён Аўсалом?» І сказаў Кушыт: «Хай будзе, як маладзёну, усім непрыяцелям спадара майго, караля, і ўсім паўстаючым супроці цябе зь ліхам».
33 І парушыўся кароль, і ўзышоў да пакою над брамаю, і плакаў, і, як йшоў, гэтак гукаў: «Сыну мой Аўсаломе! сыну мой, сыну Аўсаломе! Каб я памер замест цябе, Аўсаломе, сыну мой, сыну мой!»
Новой Женевской Библии
18:1 тысяченачальников и сотников. Тысячи и сотни — воинские подразделения (см. Исх 18:21; Чис 31:14; Втор 1:15; 1Цар 8:12; 1Цар 22:7; 1Цар 29:2).
18:2 третью часть. Тактический военный прием (см. 1Цар 11:11).
Авессы. См. ком. к 2:18.
Еффея. См. 15:19−22.
18:3 не ходи. Военачальники Давида разделяли высказанное ранее Ахитофелом мнение о том, что гибель царя неизбежно обрекает войско на поражение (17:2−3).
18:4 у ворот. Т.е. у ворот Маханаима (17:24, 27). См. ком. к 19:8.
18:6 в лесу Ефремовом. Земли колена Ефремова располагались к западу от Иордана, однако настоящий контекст предполагает, что «лес Ефремов» находился за Иорданом, вероятно, в окрестностях Маханаима. Ефремляне могли распространить свои владения на восточный берег Иордана благодаря войнам.
18:8 и лес погубил народа больше, чем сколько истребил меч, в тот день. Другие примеры того, как сама природа оказывалась на стороне тех, кому в битве сопутствовал Господь: Нав 10:11−14; Суд 5:20−21; ср. 5:24; 22:8−16; 1Цар 2:10; 1Цар 7:10; 1Цар 12:17−18; 1Цар 14:15.
18:9 он был на муле. Мул являлся традиционным средством передвижения членов царского рода (13:29; 3Цар 1:33).
Авессалом запутался волосами своими в ветвях дуба. См. ком. к 14:25−26. Не столь важно, каким именно образом случилось так, что Авессалом оказался висящим «между небом и землей», — важнее в данной связи тот факт, что, согласно Втор 21:23, «проклят пред Богом всякий повешенный на дереве».
18:11 я дал бы тебе. Эти слова Иоава можно понимать либо как сожаление об упущенной возможности убить Авессалома, беспомощно висящего на дереве, либо как предложение вознаградить собеседника, если тот теперь пойдет и убьет его. В любом случае ясно, что Иоав с легкостью готов преступить запрет Давида (ст. 5).
18:12−13 Очевидно, что человек, видевший Авессалома, не разделяет отношения Иоава к приказу Давида, закономерно заключая, что если он и убьет Авессалома, то вся тяжесть вины падет именно на него, а Иоав останется в стороне.
18:16 И затрубил Иоав трубою. См. ком. к 1Цар 13:3.
18:17 огромную кучу камней. Обычай погребения недругов и преступников (Нав 7:26; Нав 8:29).
18:18 поставил себе памятник. Ср. поступок Саула в 1Цар 15:12. Повествователь с горькой иронией упоминает о памятнике, воздвигнутом для себя Авессаломом, противопоставляя ему могилу под «огромной кучей камней» (ст. 17). Уже видя себя царем Израиля, Авессалом при жизни воздвиг в свою честь памятную стеллу; но в памяти поколений он остался как изменник, чьей могилой стала груда камней. Упомянутый в данном стихе «памятник Авессалома» не следует путать с сохранившейся до наших дней позднеантичной «гробницей Авессалома» в долине Кедрона.
в царской долине. Эта долина находилась, вероятно, где-то в окрестностях Иерусалима (Быт 14:17).
нет у меня сына. Три сына Авессалома, упомянутые, но не названные в 14:27, ко времени воздвижения им стеллы либо еще не родились, либо уже умерли.
18:19 Ахимаас. Ахимаас уже служил Давиду вестником прежде (15:27, 36; 17:15−21) и теперь вновь высказывает желание быть им.
18:20 не будешь ты сегодня добрым вестником. Как можно заключить из ст. 27, выбор гонца зависел от характера сообщаемого известия. Один и тот же гонец не мог служить для передачи как добрых, так и дурных вестей. Нежелание Иоава отпускать Ахимааса к Давиду продиктовано не только опасениями за судьбу гонца, принесшего плохую весть, но и стремлением скрыть собственную радость по поводу кончины Авессалома (ст. 22).
18:25 если один, то весть в устах его. Т.е. добрая весть, так как в противном случае гонец был бы не один и не приближался бы столь уверенно и безбоязненно (ср. 19:3: «И входил тогда народ в город украдкою, как крадутся люди стыдящиеся, которые во время сражения обратились в бегство»).
18:27 это человек хороший и идет с хорошею вестью. См. ком. к ст. 20.
18:29 я видел большое волнение... но я не знаю, что там было. Воспользовавшись тем, что он прибыл раньше Хусия, Ахимаас предстает перед Давидом добрым вестником и скрывает от него участь Авессалома, о которой Ахимаас, безусловно, знал (ст. 20).
18:32 да будет... то же, что постигло отрока. В отличие от Ахимааса, Хусий не пытается скрыть от Давида смерть Авессалома, но сообщает об этом не прямо, а используя распространенный риторический оборот (1Цар 25:26), понять который для Давида не составило труда (ст. 33).
18:33 сын мой Авессалом. Пять раз повторяет Давид «сын мой» и трижды «Авессалом», что свидетельствует о глубине горя, причиненного ему смертью сына (19:4). Невзирая на все зло, которое ему сделал и еще мог бы сделать Авессалом, Давид простил вероломного сына, как прежде простил и оплакал Саула.