Екклесиаст 8 глава

Книга Екклезиаста, или Проповедника
Под редакцией Кулаковых → Пераклад Антонія Бокуна

Кто, как не мудрый, может всё разъяснить? Мудростью освещается лик человека и смягчается суровость лица.1

Хто як мудрэц, і хто ведае значэньне рэчаў? Мудрасьць чалавека прасьвятляе аблічча ягонае, і суровасьць аблічча ягонага зьмяняецца.

Так я скажу: слово уст царевых исполняй ради клятвы пред Богом.

Я [раю]: [Словы] вуснаў валадара захоўвай дзеля словаў прысягі перад Богам.

От лица царева уйти не спеши, но и дел дурных не отстаивай. Ибо что царь захочет, то и сделает.

Не сьпяшайся зыходзіць ад аблічча ягонага, не стой пры словах ліхіх, бо ўсё, што захоча, ён зробіць.

Слово царское властью обладает, и кто возразит царю: „Что ты творишь“?

Дзе слова валадара, там улада, і хто скажа яму: “Што ты робіш?”

Кто заповедь соблюдает — тому царь не причинит зла, сердце мудрого знает и сроки, и порядок.2

Хто захоўвае прыказаньне, не дазнае ніякага ліха. А сэрца мудрага спазнае і час, і суд,

У всего есть свой срок и свой порядок, однако выпадают на долю человека и тяжкие бедствия.

бо для кожнай рэчы ёсьць час і суд, а вялікае ліха чалавеку з-за таго,

Да и не знает человек, что будет впереди. И кто о будущем ему возвестит?

што ня ведае ён, што будзе, і як гэта будзе, хто паведаміць яму?

И не властен человек над ветром,3 не может его удержать, не властен он и над временем собственной смерти, отпуска нет на войне, и не спасется злодей злодейством своим.

Няма чалавека, які мае ўладу над ветрам, каб утрымаць вецер, і няма ўладара над днём сьмерці, і няма звальненьня ў гэтай вайне, і не ўратуе беззаконьне таго, хто мае яго.

И всё это я перевидал, сердцем вникая в дела, что творятся под солнцем, постигая, как с жестокостью4 господствует над человеком человек.

Усё гэта я бачыў, і прыкладаў сэрца маё да ўсіх справаў, якія робяцца пад сонцам, [бачыў] час, калі чалавек мае ўладу над чалавекам на гора яму.

Но повидал я и другое: погребают люди злодея и расходятся от места погребения,5 и забывает город о его злодействах… И это тщета.

Таксама бачыў я злачынцаў пахаваных, і прыходзілі [да іх], і адыходзілі ад месца сьвятога, і забываліся ў горадзе, што яны так рабілі. І гэта таксама марнасьць.

Где не спешат карать злодеянья, там и тягою к злодеяньям наполняются людские сердца.

Бо не адразу выносіцца прысуд супраць ліхіх учынкаў. Дзеля гэтага сэрца сыноў чалавечых напоўнена імі, каб чыніць зло.

По сто раз творит грешник злые дела, и всё же продлевается его жизнь. Но знаю я: благо будет тем, кто благоговеет пред Богом, в благоговенье пред Ним пребывает.

Хоць грэшнік сто разоў чыніць зло, але доўга жыве. Але я ведаю таксама, што будзе добра тым, якія баяцца Бога, якія баяцца аблічча Ягонага.

И не будет блага злодею, и недолговечен он, словно тень, потому что нет в нем благоговенья перед Богом.

І ня будзе добра бязбожніку, і не падоўжыць ён дзён сваіх, падобны да ценю той, хто ня мае страху перад абліччам Божым.

Вот еще какая тщета творится на земле: праведным порой выпадает удел злодеев, а злодеям — удел праведных. Я сказал и об этом: тщета!

Ёсьць такая марнасьць, якая робіцца на зямлі, што ёсьць праведнікі, з якімі здараецца тое, на што заслугоўваюць учынкі бязбожнікаў, і ёсьць бязбожнікі, з якімі здараецца тое, на што заслугоўваюць учынкі праведнікаў. І я сказаў, што гэта таксама марнасьць.

И воспел я хвалу веселью, ибо нет ничего лучшего для человека под солнцем, как есть, пить да веселиться… Пусть сопровождает это труды человека во все отпущенные ему Богом дни под солнцем.

І пахваліў я радасьць, бо няма нічога чалавеку лепшага пад сонцам, як есьці і піць, і весяліцца, і гэта няхай будзе з ім у цяжкай працы ягонай у дні жыцьця ягонага, якія даў яму Бог пад сонцам.

Устремил я сердце свое к познанию мудрости и всех дел, что творятся на земле, и не смыкал очей ни днем ни ночью.6

Калі прыклаў я сэрца маё, каб спазнаць мудрасьць і ўбачыць заняткі, якімі займаюцца на зямлі, бо дзень і ноч ня бачыць [чалавек] сну для вачэй сваіх,

И видел я все дела Божьи, только вот не постичь человеку всего того, что творится под солнцем, сколько б ни старался он. И как не хвались мудрый всеми познаниями своими — всего не постичь!

тады ўбачыў я ўсе справы Божыя, што чалавек ня можа зразумець справы, якія робяцца пад сонцам; і колькі б чалавек ні намагаўся шукаць гэта, нічога ня знойдзе; і хаця б мудры сказаў, што ведае, ён ня можа знайсьці.

Примечания:

Под редакцией Кулаковых

1 [1] — Или: бесстыдство лица; ср. Притч 7:13.

5 [2] — Или: правосудие / справедливость; то же в след. стихе.

8 [3] — Или: духом.

9 [4] — Или: во зло / к ущербу.

10 [5] — Букв.: от места святого; пер. всего стиха предположителен.

16 [6] — Или (ближе к букв.): и ни днем ни ночью не видят их очи сна.

« 7 глава 9 глава »