Зноскі:
1 Назоў «мудрацы» насілі пэрсідзкія і бабілонскія вучоныя, якія рабілі досьледы над прыродай наагул і над бегам зор у асобнасьці. Сколькі іх прыехала пакланіцца Хрысту — эванэлія не падае, таксама няведамыя нам іх імёны; аднак на аснове старадаўнага вуснага пераказу прынята ў хрысьціянстве, што іх было трох і называліся яны: Каспар, Мэльхіяр і Бальтазар. Называем іх так-жа каралямі, хоць яны ня былі каралямі ў поўным значэньні гэтага слова, а магчыма што былі толькі начальнікамі сваіх родаў або плямёнаў.
2 Ці зорка была на ўсходзе сонца — няма ведама, бо мудрацы ехалі не на ўсход сонца, а на захад — у Палестыну. Слова «на ўсходзе» тут трэба разумець у тым сэнсе, што зорка «ўсходзіла» , была «на ўсходзе». Чаканьне Мэсыяша было пашырана ў той час ня толькі пасярод жыдоўскага народу, але і пасярод народаў паганскіх, якія чулі і аб прароцтве Балаама (Лічб. 24:17), што «паўстане зорка з Якуба», дык як толькі мудрацы ўбачылі ўсходзячую зорку, скіраваліся ў той край, дзе жылі патомкі Якуба, у Палестыну. Тады людзі былі пракананы, што зоры маюць вялікі ўплыў на людзей і наагул на чалавецтва. Вучоныя думаюць, што гэная зорка была цудоўнай зьявай нябеснага сьвятла, падобнай да зоркі.
3 Гэрад стрывожыўся, бо нарадзіны новага караля пагражалі яму і ягонай дынастыі, а Ерузалім стрывожыўся, бо баяўся новых тыранстваў з боку Гэрада. Гэрад, званы Вялікім, панаваў ад 40 г. перад Хрыстом да 1 г. пасьля Нар. Хрыста.
9 Зорка ішла перад імі, або, інакш кажучы, «папярэдзіла іх», г. зн. зьявілася над Бэтлеемам раней, чым яны туды прыйшлі.
11 Мудрацы ўвайшлі ў дом, у якім жыла Сьв. Сям'я ўжо ў Бэтлееме. Сьв. Язэп спачатку пайшоў у Ерузалім, каб там у сьвятыні ахвяраваць Езуса Богу, а потым вярнуўся ў Бэтлеем, наняў там дом і думаў там асесьці назаўсёды. Аднак Бог пакіраваў інакш.
Мудрацы ахвяравалі Езусу золата як каралю — валадару, кадзіла як сьвятару, а мірру як чалавеку. На ўсходзе быў звычай, што ніхто не зьяўляецца перад валадаром бяз дараў. Мірра — гэта пахнучая, горка плынь, якая выцякае з бальзамовага дзерава, так як нашая жывіца. Ужывалася на ўсходзе да бальзамаваньня цела.
12 Сьв. Сям'я жыла ў Эгіпце пасярод тамашняй жыдоўскай калоніі нядоўга, бо толькі якія пару гадоў.
16 Ад першага зьяўленьня зоркі не прайшло болей як два гады, дык Гэрад, выдаючы загад пазабіваць дзяцей у Бэтлееме ад двух гадоў і ніжэй, быў пэўны, што загубіць і Езуса.
18 Рахеля была жонкай патрыярха Якуба (Ізраіля) і праз гэта якбы маткай усіх Ізраэлітаў. Яна была пахавана блізка Бэтлеему. Забіваньне дзяцей, так як даўней выганяньне ў Бабілонскую няволю, было вялікім болем для маткі Ізраільскага народу. Рама — места ў Юдэі, праз якое жыды праходзілі, гнаныя ў Бабілонскую няволю.
Сябры, вельмі патрэбныя наступныя папяровыя выданні:
- Сьвятая Бібля ў перакладзе Янкі Станкевіча 1973 (і Новы Закон 1970).
- Эвангельле Мацьвея, Марка, Лукі, Іоана — 1926−1930, Лодзь.
- Евангелля і Дзеі ў перакладах Гадлеўскага і Татарыновіча.
- Генезіс і Кніга Эклезіяста, або Прапаведніка ў перакладзе Яна Пятроўскага, 1984, 1987.
Калі вы імі валодаеце і можаце прадаць, патэлефануеце па тэлефоне +375296422269, ці напішыце — bible-man@mail.ru.
Калі вы чытаеце на беларускай мове, паспрабуйце новы праект — biblia.by:
Сьвятая Эванэлія Езуса Хрыста паводле Матэуша, 2 раздзел. Пераклад В. Гадлеўскага.