1 царстваў 1 глава

Першая кніга царстваў
Пераклад Васіля Сёмухі → Елизаветинская Библия

Быў адзін чалавек з Раматаім-Цофіма, з гары Яфрэмавай, імя яго Элкана, сын Ерахама, сына Ілія, сына Тоху, сына Цуфа, — Эфрацянін;

И҆ бы́сть человѣ́къ ѿ а҆рмаѳе́мъ сїфы̀, ѿ горы̀ є҆фре́мли, и҆ и҆́мѧ є҆мѹ̀ є҆лкана̀ сы́нъ ї҆еремїи́ль, сы́на и҆лі́ина, сы́на ѳоке́лѧ въ насі́вѣ ѿ а҆рмаѳе́ма ѿ горы̀ є҆фре́мли:

у яго былі дзьве жонкі: імя адной Ганна, а імя другой Фэнана; у Фэнаны былі дзеці, а ў Ганны ня было дзяцей.

и҆ семѹ̀ двѣ̀ жєны̀ (бы́ша): и҆́мѧ є҆ди́нѣй а҆́нна и҆ и҆́мѧ вторѣ́й фенна́на: и҆ бѧ́хѹ фенна́нѣ дѣ́ти, а҆́ннѣ же не бѧ́ше ѻ҆троча́те.

І хадзіў гэты чалавек з горада свайго ў адпаведныя дні пакланяцца і прыносіць ахвяру Госпаду Саваофу ў Сілом; і там былі два сыны ягоныя, Офні і Фэнэес, сьвятарамі Госпада.

И҆ восхожда́ше человѣ́къ ѿ днѐ до днѐ и҆з̾ гра́да своегѡ̀ а҆рмаѳе́ма покланѧ́тисѧ и҆ жре́ти гд҇ѹ бг҃ѹ саваѡ́ѳѹ въ силѡ́мъ. И҆ та́мѡ бѣ̀ и҆лі́й и҆ два̀ сы҄на є҆гѡ̀ ѻ҆фнї̀ и҆ фїнее́съ, жерцы̀ гд҇ни.

У той дзень, калі Элкана прыносіў ахвяру, даваў Фэнане, жонцы сваёй, і ўсім сынам яе і дочкам яе долі;

И҆ бы́сть де́нь, и҆ пожрѐ є҆лкана̀ и҆ дадѐ фенна́нѣ женѣ̀ свое́й и҆ сынѡ́мъ є҆ѧ̀ и҆ дще́рємъ є҆ѧ̀ ча҄сти:

а Ганьне даваў долю адмысловую, бо кахаў Ганну, хоць Гасподзь замкнуў улоньне яе.

а҆́ннѣ же дадѐ ча́сть є҆ди́нѹ, ѩ҆́кѡ не бѣ̀ є҆́й ча҄да, ѻ҆ба́че а҆́ннѹ люблѧ́ше є҆лкана̀ па́че фенна́ны. И҆ гд҇ь затворѝ ложесна̀ є҆ѧ̀:

Суперніца яе моцна засмучала яе, падбіваючы яе да нараканьняў на тое, што Гасподзь замкнуў улоньне яе.

зане́же не дадѐ є҆́й гд҇ь ча́да по ско́рби є҆ѧ̀ и҆ по сѣ́тованїю ѡ҆скорбле́нїѧ є҆ѧ̀, и҆ сѣ́товаше сегѡ̀ ра́ди, ѩ҆́кѡ затворѝ гд҇ь ѹ҆тро́бѹ є҆ѧ̀ не да́ти є҆́й ча́да.

Так бывала кожны год, калі хадзіла яна ў дом Гасподні: тая засмучала яе, а гэтая плакала і ня ела.

Та́кѡ творѧ́ше ѿ го́да до го́да, внегда̀ приходи́ти є҆́й въ до́мъ гд҇ень: (ѹ҆корѧ́ше є҆ѧ̀ та́кѡ,) и҆ сѣ́товаше, и҆ пла́каше, и҆ не ѩ҆дѧ́ше.

І сказаў ёй Элкана, муж яе: Ганна! Чаго ты плачаш і чаму не ясі, і, чаго смуткуе сэрца тваё? ці ж ня лепшы я табе за дзесяць сыноў?

И҆ речѐ є҆́й є҆лкана̀ мѹ́жъ є҆ѧ̀: а҆́нна. И҆ речѐ є҆мѹ̀: сѐ, а҆́зъ, го́споди. И҆ речѐ є҆́й: что́ ти є҆́сть, ѩ҆́кѡ пла́чешисѧ; и҆ почто̀ не ѩ҆́си; и҆ почто̀ бїе́ши се́рдце твоѐ; нѣ́смь ли а҆́зъ тебѣ̀ добрѣ́е па́че десѧтѝ ча҄дъ;

І ўстала Ганна пасьля таго, як яны елі і пілі ў Сіломе. А Ілій сьвятар сядзеў тады на сядзеньні каля ўваходу ў храм Гасподні.

И҆ воста́вши а҆́нна по ѩ҆де́нїи и҆́хъ въ силѡ́мѣ, и҆ ста̀ пред̾ гд҇емъ. И҆лі́й же жре́цъ сѣдѧ́ше на престо́лѣ, при пра́зѣ две́ри хра́ма гд҇нѧ.

І была яна ў скрусе душы, і малілася Госпаду, і горка плакала,

И҆ та̀ ѹ҆миле́нна дѹше́ю, и҆ помоли́сѧ гд҇ѹ и҆ пла́чѹщи пропла́ка,

і дала абяцаньне, кажучы: Госпадзе Саваоф! Калі Ты ўважыш скрусе рабы Тваёй і спамянеш пра мяне, і не забудзеш рабы Тваёй і дасі рабе Тваёй дзіця мужчынскага полу, дык я аддам яго Госпаду на ўсе дні жыцьця яго, і брытва не кране галавы ягонай.

и҆ ѡ҆бѣща̀ ѡ҆бѣ́тъ гд҇ѹ, глаго́лющи: а҆дѡнаї̀ гд҇и є҆лѡї̀ саваѡ́ѳъ, а҆́ще призира́ѧ при́зриши на смире́нїе рабы̀ твоеѧ̀ и҆ помѧне́ши мѧ̀, и҆ да́си рабѣ̀ твое́й сѣ́мѧ мѹ́жеско, то̀ да́мъ є҆̀ пред̾ тобо́ю въ да́ръ до днѐ сме́рти є҆гѡ̀: и҆ вїна̀ и҆ пїѧ́нственнагѡ не и҆спїе́тъ, и҆ желѣ́зо не взы́детъ на главѹ̀ є҆гѡ̀.

Тым часам як яна доўга малілася прад Госпадам, Ілій глядзеў на вусны яе;

И҆ бы́сть є҆гда̀ ѹ҆мно́жи молѧ́щисѧ пред̾ гд҇емъ, и҆лі́й же жре́цъ смотрѧ́ше на ѹ҆ста̀ є҆ѧ̀.

і як Ганна гаварыла ў сэрцы сваім, а вусны яе толькі варушыліся, і ня было чуваць голасу яе, дык Ілій прыняў яе за п’яную.

И҆ та̀ глаго́лаше въ се́рдцы свое́мъ, то́кмѡ ѹ҆стнѣ̀ є҆ѧ̀ двиза́стѣсѧ, а҆ гла́съ є҆ѧ̀ не слы́шашесѧ: и҆ мнѧ́ше ю҆̀ и҆лі́й пїѧ́нѹ сѹ́щѹ.

І сказаў ёй Ілій: дакуль ты будзеш п’яная? працьверазіся зь віна твайго.

И҆ речѐ є҆́й и҆лі́й: доко́лѣ пїѧ́на бѹ́деши; ѿимѝ вїно̀ твоѐ и҆ и҆дѝ ѿ мѣ́ста гд҇нѧ.

І адказвала Ганна і сказала: не, спадару мой; я — жонка, што засмучаецца духам, віна і сікеру я ня піла; а выліваю душу маю прад Госпадам;

И҆ ѿвѣща̀ а҆́нна и҆ речѐ: нѝ, го́споди: жена̀ въ же́стокъ де́нь а҆́зъ є҆́смь, вїна̀ и҆ пїѧ́нства не пи́хъ, но и҆злива́ю пред̾ гд҇емъ дѹ́шѹ мою̀:

ня лічы рабы тваёй нягоднаю жанчынаю, бо ад вялікай журбы маёй і ад скрухі маёй я гаварыла дагэтуль.

не да́ждь рабы̀ твоеѧ̀ во дще́рь поги́бели, ѩ҆́кѡ ѿ мно́жества глѹмле́нїѧ моегѡ̀ и҆ ѿ мно́жества сѣ́тованїѧ моегѡ̀ и҆ста́ѧхъ да́же досе́лѣ.

І адказваў Ілій і сказаў: ідзі зь мірам, і Бог Ізраілеў спраўдзіць просьбу тваю, чаго ты прасіла ў Яго.

И҆ ѿвѣща̀ и҆лі́й и҆ речѐ къ не́й: и҆дѝ съ ми́ромъ, бг҃ъ ї҆и҃левъ да да́стъ тѝ всѐ проше́нїе твоѐ, є҆́же проси́ла є҆сѝ ѿ негѡ̀.

А яна сказала: хай жа знойдзе раба твая літасьць у вачах тваіх! І пайшла яна ў дарогу сваю, і ела, і аблічча яе ня было ўжо журботнае, як раней.

И҆ речѐ а҆́нна: ѡ҆брѣ́те раба̀ твоѧ̀ благода́ть пред̾ ѻ҆чи́ма твои́ма. И҆ и҆́де жена̀ въ пѹ́ть сво́й, и҆ вни́де во ѻ҆би́тель свою̀, и҆ ѩ҆дѐ съ мѹ́жемъ свои́мъ и҆ пѝ, и҆ лицѐ є҆ѧ̀ не и҆спадѐ ктомѹ̀.

І ўсталі яны раніцай, і пакланіліся прад Госпадам, і вярнуліся, і прыйшлі ў дом свой у Раму. І паклікаў Элкана Ганну, жонку сваю, і спамянуў пра яе Гасподзь.

И҆ ѹ҆́треневаша заѹ́тра, и҆ поклони́шасѧ гд҇ѹ, и҆ и҆до́ша пѹте́мъ свои́мъ. И҆ вни́де є҆лкана̀ въ до́мъ сво́й во а҆рмаѳе́мъ и҆ позна̀ є҆лкана̀ женѹ̀ свою̀ а҆́ннѹ: и҆ помѧнѐ ю҆̀ гд҇ь, и҆ зача́тъ.

Празь некаторы час зачала Ганна і нарадзіла сына і дала яму імя Самуіл, бо, «у Госпада я выпрасіла яго».

И҆ бы́сть во вре́мѧ дні́й, и҆ родѝ а҆́нна сы́на и҆ наречѐ и҆́мѧ є҆мѹ̀ самѹи́лъ: и҆ речѐ: ѩ҆́кѡ ѿ гд҇а бг҃а саваѡ́ѳа и҆спроси́хъ є҆го̀.

І пайшоў муж яе Элкана і ўся сям’я ягоная прынесьці гадавую ахвяру Госпаду і абяцаньні свае.

И҆ взы́де человѣ́къ є҆лкана̀ и҆ ве́сь до́мъ є҆гѡ̀ въ силѡ́мъ пожре́ти же́ртвѹ дні́й и҆ ѡ҆бѣ́ты своѧ҄ и҆ всѧ҄ десѧти҄ны землѝ своеѧ̀.

А Ганна не пайшла, сказаўшы мужу свайму: калі дзіця будзе аднята ад грудзей і падрасьце, тады я завяду яго, і ён зьявіцца прад Госпадам і застанецца там назаўсёды.

А҆́нна же не взы́де съ ни́мъ, ѩ҆́кѡ речѐ мѹ́жеви своемѹ̀: до́ндеже взы́детъ ѻ҆троча̀, и҆ а҆́ще ѿдою̀ є҆̀, тогда̀ ѩ҆ви́тсѧ лицѹ̀ гд҇ню и҆ пребѹ́детъ та́мѡ до вѣ́ка.

І сказаў ёй Элкана, муж яе: рабі, што табе заўгодна; заставайся, пакуль ня выкарміш яго грудзьмі; толькі хай спраўдзіць Гасподзь слова, якое выйшла з вуснаў тваіх. І засталася жонка ягоная і карміла грудзямі сына свайго, пакуль ня выкарміла.

И҆ речѐ є҆́й є҆лкана̀ мѹ́жъ є҆ѧ̀: творѝ благо́е пред̾ ѻ҆чи́ма твои́ма, сѣдѝ до́ндеже ѿдои́ши є҆̀: но да ѹ҆тверди́тъ гд҇ь (сло́во твоѐ), и҆зше́дшее и҆з̾ ѹ҆́стъ твои́хъ. И҆ сѣ́де жена̀, и҆ млеко́мъ пита́ше сы́на своего̀, до́ндеже ѿдоѝ є҆го̀.

А калі выкарміла яго, пайшла зь ім у Сілом, узяўшы тры цяляці і адну эфу мукі і мех віна, і прыйшла ў дом Госпада ў Сіломе; а хлопчык быў яшчэ дзіця.

И҆ взы́де съ ни́мъ въ силѡ́мъ, є҆гда̀ ѿдоѝ є҆го̀, съ телце́мъ трилѣ́тнымъ и҆ съ хлѣ҄бы и҆ со є҆́фї мѹкѝ пшени́чны и҆ мѣ́хомъ вїна̀: и҆ внидо́ша въ до́мъ гд҇ень въ силѡ́мъ, и҆ ѻ҆троча̀ съ ни́ми.

І закалолі цяля; і прывялі хлопчыка да Ілія,

И҆ приведо́ша є҆̀ пред̾ гд҇а: и҆ закла̀ ѻ҆те́цъ є҆гѡ̀ же́ртвѹ, ю҆́же творѧ́ше ѿ дні́й на дни҄ гд҇еви: и҆ приведо́ша ѻ҆троча̀, и҆ закла̀ телца̀. И҆ приведѐ а҆́нна ма́ти ѻ҆троча̀ ко и҆лі́ю

і сказала: о, спадару мой! хай жыве душа твая, спадару мой! я — тая самая жанчына, якая тут пры табе стаяла і малілася Госпаду;

и҆ речѐ: во мнѣ̀, гд҇и, да живе́тъ дѹша̀ твоѧ̀, господи́не мо́й, а҆́зъ жена̀ стоѧ́вшаѧ пред̾ тобо́ю, ѡ҆ се́мъ помоли́тисѧ гд҇ѹ:

за гэтае дзіця малілася я, і спраўдзіў мне Гасподзь просьбу маю, чаго я прасіла ў Яго;

ѡ҆ ѻ҆троча́ти се́мъ моли́хсѧ, и҆ даде́ ми гд҇ь проше́нїе моѐ, є҆́же проси́хъ ѹ҆ негѡ̀:

і я аддаю яго Госпаду на ўсе дні жыцьця ягонага — служыць Госпаду. І пакланілася там Госпаду.

и҆ а҆́зъ ѿдаю̀ є҆̀ гд҇еви во всѧ҄ дни҄ живота̀ є҆гѡ̀ на слѹже́нїе гд҇еви. И҆ поклони́сѧ та́мѡ гд҇еви.

Примечания:

Пераклад Васіля Сёмухі

18 У друкаванай версіі: «ў няволю», замест «ў дарогу».

« 4 глава 2 глава »