Бытие 31 глава

Первая книга Моисеева. Бытие
Библейской Лиги ERV → Пераклад Васіля Сёмухі

 
 

Однажды Иаков услышал, как между собой разговаривали сыновья Лавана. «Иаков забрал всё, чем владел наш отец. Иаков стал очень богат — и всё это богатство он отобрал у нашего отца», — говорили они.
 
І пачуў Якаў словы сыноў Лаванавых, якія казалі: Якаў завалодаў усім, што было ў бацькі нашага, і з маёмасьці бацькі нашага склаў усё багацьце гэта.

После этого Иаков заметил, что Лаван был уже не так дружелюбен с ним, как раньше.
 
І ўбачыў Якаў Лаванаў твар, і вось, ён не такі да яго, як быў учора і заўчора.

В это время Господь сказал Иакову: «Возвращайся обратно в ту землю, где раньше жили твои предки. Я буду с тобой».
 
І сказаў Гасподзь Якаву: вярніся ў зямлю бацькоў тваіх і на радзіму тваю: і Я буду з табою.

Тогда Иаков велел Рахили и Лии встретить его в поле, где он держал свои стада овец и коз,
 
І паслаў Якаў, і паклікаў Рахіль і Лію ў поле, да статку дробнага быдла свайго,

и сказал им: «Я вижу, что ваш отец сердится на меня. Прежде он всегда был добр ко мне, но теперь всё не так.
 
і сказаў ім: я бачыў твар бацькі вашага, што ён да мяне не такі, як быў учора і заўчора; але Бог бацькі майго быў са мною;

Вы обе знаете, что я изо всех сил работал на вашего отца.
 
вы самі ведаеце, што я з усяе сілы служыў бацьку вашаму,

А он обманул меня и десять раз менял моё вознаграждение. Но Бог всё это время охранял меня от козней Лавана».
 
а бацька ваш ашукваў мяне і разоў дзесяць перамяняў узнагароду маю; але Бог не дапусьціў яго зрабіць мне ліха.

Один раз Лаван сказал: «Можешь взять себе всех пятнистых козлов, это будет тебе платой». После того как он это сказал, все животные стали приносить пятнистый приплод. Тогда Лаван сказал: «Я оставлю себе всех пятнистых козлов, а ты можешь забирать всех полосатых, это и будет твоё вознаграждение». После того как он это сказал, все животные стали приносить полосатый приплод.
 
Калі сказаў ён, што быдла з плямкамі будзе табе ўзнагародаю, дык быдла ўсё радзіла з плямкамі. А калі ён сказаў: пярэстыя будуць табе ўзнагародаю, дык усё быдла і радзіла пярэстых.

Это Бог забрал скот у вашего отца и отдал его мне.
 
І адабраў Бог быдла ў бацькі вашага і даў мне.

В то время, когда у скота бывает случка, мне привиделся сон, и я увидел, что случаются только полосатые и пятнистые козлы.
 
Аднаго разу ў такую пару, калі быдла зачынае, я паглядзеў і ўбачыў у сьне, і вось казлы, якія падняліся на быдла, пярэстыя з плямкамі і стракацінамі.

Со мной во сне говорил Божий Ангел и сказал: «Иаков!» «Я здесь», — ответил я.
 
Анёл Божы сказаў мне ў сьне: Якаве! Я сказаў: вось я.

«Посмотри, только полосатые и пятнистые козлы и козы случаются, потому что Я видел, сколько Лаван причинил тебе зла, и делаю это, чтобы тебе достались все козлята.
 
Ён сказаў: падымі вочы твае і паглядзі: усе казлы, што падняліся на быдла, пярэстыя, з плямкамі і стракацінамі; бо Я бачу ўсё, што Лаван робіць з табою;

Я — Бог, явившийся тебе в Вефиле, в том месте, где ты возвёл алтарь, возлил на него оливковое масло и дал Мне обет. И теперь Я хочу, чтобы ты возвратился в ту землю, где был рождён».
 
Я Бог у Вэтылі, дзе ты паліў алеем помнік і даў Мне зарок; цяпер устань, выйдзі зь зямлі гэтай і вярніся да зямлі радзіны тваёй.

Рахиль и Лия сказали Иакову: «Нашему отцу нечего нам дать, когда он будет умирать.
 
Рахіль і Лія сказалі яму ў адказ: ці ёсьць нам яшчэ доля і спадчына ў доме бацькі нашага?

Он относился к нам как к чужестранкам, продав нас тебе, а потом растратил все деньги, которые должны были достаться нам!
 
ці ня чужымі ён лічыць нас? бо ён прадаў нас і зьеў нават срэбра наша;

Бог отнял у него всё богатство, и теперь оно принадлежит нам и нашим детям, так что делай всё, что Бог тебе велел!»
 
таму ўсё багацьце, якое Бог адабраў у бацькі нашага, ёсьць нашае і дзяцей нашых; дык вось, рабі ўсё, што Бог сказаў табе.

Иаков собрался в дорогу, посадил своих сыновей и жён на верблюдов,
 
І ўстаў Якаў, і пасадзіў дзяцей сваіх і жонак сваіх на вярблюдаў,

и они отправились в обратный путь в землю Ханаанскую, где жил его отец. Впереди шли стада, которыми владел Иаков. Он забрал с собой всё, что приобрёл, пока жил в Падан-Араме.
 
і ўзяў з сабою ўсё быдла сваё, якое набыў, быдла ўласнае ягонае, якое ён набыў у Месапатаміі, каб ісьці да Ісаака, бацькі свайго, у зямлю Ханаанскую.

В это время Лаван отправился стричь шерсть со своих овец. Пока отца не было, Рахиль зашла к нему в дом и украла принадлежавших ему идолов.
 
І як Лаван пайшоў стрыгчы быдла сваё, дык Рахіль забрала ідалаў, якія былі ў бацькі яе.

Иаков перехитрил арамеянина Лавана: не сказав ему, что уходит,
 
А Якаў забраў сэрца ў Лавана Арамэйца, бо не паведаміў яму, што адыходзіць.

быстро собрал свою семью и всё, чем владел, и ушёл из его земли. Иаков пересёк реку Евфрат и направился к горам Галаада.
 
І пайшоў з усім, што ў яго было; і ўстаўшы перайшоў раку і скіраваўся да гары Галаад.

Через три дня Лаван узнал, что Иаков бежал.
 
На трэці дзень сказалі Лавану, што Якаў сышоў.

Тогда он собрал своих людей и отправился в погоню за Иаковом, и семь дней спустя настиг его недалеко от гор Галаада.
 
Тады ён узяў з сабою родзічаў сваіх, і гнаўся за ім сем дзён, і дагнаў яго на гары Галаад.

В ту ночь Бог явился Лавану во сне и сказал: «Будь осторожен! Не замышляй ничего злого против Иакова».
 
І прыйшоў Бог да Лавана Арамэйца ўначы ў сьне і сказаў яму: сьцеражыся, не кажы Якаву ні добрага, ні благога.

На следующее утро Лаван настиг Иакова. Иаков разбил лагерь на одном из холмов, а Лаван, вместе со своими людьми, остановился близ гор Галаада.
 
І дагнаў Лаван Якава; а Якаў паставіў намёт свой на гары, і Лаван з родзічамі сваімі паставіў на гары Галаад.

«Почему ты обманул меня? — спросил Лаван Иакова. — Почему забрал моих дочерей, словно захваченных в бою пленниц?
 
І сказаў Лаван Якаву: што ты зрабіў? навошта ты ашукаў мяне і зьвёў дачок маіх, як палоненых зброяй?

Зачем убежал, ничего не сказав? Если бы ты дал мне знать, я бы устроил празднество в твою честь с песнями, танцами и музыкой.
 
навошта ты ўцёк таемна, і схаваўся ад мяне, і не сказаў мне? Я адпусьціў бы цябе з радасьцю і зь песьнямі, з бубнам і з гусьлямі;

Ты же мне не дал даже поцеловать моих внуков и дочерей на прощание. Безрассудно это с твоей стороны.
 
ты не дазволіў мне нават пацалаваць унукаў маіх і дачок маіх; неразумна ты зрабіў.

Клянусь Богом, в моей власти повредить тебе, но только прошлой ночью мне во сне явился Бог твоего отца и предупредил меня, чтобы я не замышлял ничего против тебя.
 
Ёсьць у руцэ маёй сіла зрабіць вам ліхое; але Бог бацькі вашага ўчора гаварыў са мною і сказаў: сьцеражыся, не кажы Якаву ні добрага, ні благога.

Я знаю, что ты ушёл, потому что хочешь возвратиться домой. Но зачем ты украл богов из моего дома?»
 
Але хай бы ты пайшоў, бо табе не цярпелася быць у доме ў бацькі твайго, — навошта ты ўкраў багоў маіх?

Иаков ответил: «Я ушёл, не сказав тебе, потому что боялся; я думал, что ты заберёшь у меня своих дочерей,
 
Якаў адказаў Лавану і сказаў: я баяўся, бо я думаў, каб жа не адабраў ты ў мяне дачок тваіх.

но я не брал твоих богов. Если ты найдёшь здесь того, кто взял твоих богов, этот человек будет убит. Твои люди будут мне свидетелями: можешь искать то, что принадлежит тебе, и забрать всё своё». (Иаков не знал, что Рахиль украла богов Лавана).
 
У каго знойдзеш багоў тваіх, той ня будзе жывы: пры родзічах нашых даведвайся, што ў мяне і вазьмі сабе. Якаў ня ведаў, што Рахіль украла іх.

Тогда Лаван пошёл обыскивать лагерь Иакова. Он обыскал шатёр Иакова, потом шатёр Лии, потом обыскал шатёр, где были две рабыни, но не нашёл своих домашних богов. После этого Лаван пришёл в шатёр Рахили,
 
І хадзіў Лаван у намёт Якаваў і ў намёт Ліін і ў намёт дзьвюх рабыняў, але не знайшоў. І выйшаў з намёта Ліі, і ўвайшоў у намёт Рахілін.

но она спрятала богов в седло своего верблюда, сама же села поверх. Лаван обыскал весь шатёр, но не нашёл богов.
 
А Рахіль узяла ідалаў і паклала іх пад вярблюджае сядло, і села на іх. І абшукаў Лаван увесь намёт, і не знайшоў.

Затем Рахиль сказала отцу: «Отец, не гневайся, что я не могу встать перед тобой, у меня месячные». И так обыскал Лаван весь лагерь, но не нашёл своих идолов.
 
А яна сказала бацьку свайму: хай не загневаецца гаспадар мой, што я не магу ўстаць перад табою; бо ў мяне звычайнае жаночае. І Лаван шукаў, але не знайшоў ідалаў.

Иаков был очень рассержен и сказал Лавану: «Что я такого сделал? Какой нарушил закон? Какое ты имеешь право устраивать за мной погоню и задерживать меня?
 
Якаў раззлаваўся і ўступіў у спрэчку з Лаванам. І загаварыў Якаў і сказаў Лавану: якая віна мая, які грэх мой, што ты дагнаў мяне?

Ты обыскал всё моё имущество и не нашел ничего, принадлежащего тебе. Если ты что-то нашёл, то покажи мне, положи это вот сюда, чтобы все наши люди могли видеть, и пусть они рассудят, кто из нас прав.
 
ты агледзеў у мяне ўсе рэчы, што знайшоў ты з усіх рэчаў твайго дома? пакажы тут перад родзічамі маімі і перад родзічамі тваімі; няхай яны рассудзяць нас абодвух.

Я работал на тебя двадцать лет, и за всё это время не умер ни один новорожденный козлёнок, ни один новорожденный ягнёнок, и я не брал баранов из твоих стад для еды.
 
Вось, дваццаць гадоў я быў у цябе; авечкі твае і козы твае ня выкідвалі; бараноў са статку твайго я ня еў;

Всякий раз, когда дикие звери задирали овцу, я сам платил за неё, ни разу не принёс тебе задранную скотину и не сказал, что это не моя вина, меня же грабили днём и ночью.
 
разадранага зьверам Я ня прыносіў табе, гэта была мая страта; ты зь мяне спаганяў ці калі ўдзень што-колечы прападала, а ці ўначы прападала;

Днём солнце отнимало у меня силы, а ночью сон бежал от глаз моих из-за холода.
 
я зьнемагаў удзень ад сьпёкі, а ўначы ад сьцюжы, і сон мой бег ад вачэй маіх.

Двадцать лет я как раб трудился на тебя — первые четырнадцать лет за двух дочерей, а последние шесть лет за твой скот. Ты же за это время десять раз менял мою плату.
 
Такія мае дваццаць гадоў у доме тваім. Я служыў табе чатырнаццаць гадоў за дзьвюх дачок тваіх і шэсьць гадоў за быдла тваё; а ты дзесяць разоў мяняў узнагароду маю.

Но со мной был Бог моих предков, Бог Авраама и Страх Исаака. Если бы Бог не был со мной, ты отослал бы меня ни с чем. Но Бог видел, как я тружусь, как бедствую, и прошлой ночью Бог доказал мою правоту».
 
Калі б ня быў са мною Бог бацькі майго, Бог Абрагама і страх Ісаака, — ты б цяпер адпусьціў мяне ні з чым. Бог убачыў гароту маю і працу рук маіх і заступіўся за мяне ўчора.

Лаван сказал Иакову: «Эти женщины — мои дочери, и дети их принадлежат мне, и весь этот скот — мой: всё, что ты здесь видишь, принадлежит мне. Но я не могу сделать ничего, чтобы удержать моих дочерей и их детей,
 
І адказваў Лаван і сказаў Якаву: дочкі — мае дочкі; дзеці — мае дзеці; быдла — маё быдла, і ўсё, што ты бачыш, гэта маё; ці магу я цяпер што зрабіць з дочкамі маімі і зь дзецьмі іхнімі, якія народжаны імі?

поэтому я готов заключить с тобой договор; давай положим здесь груду камней в знак нашего соглашения».
 
цяпер пастановім спрымірэньне я і ты, і гэта будзе сьведчаньнем паміж мною і табою.

Тогда Иаков нашёл большой камень и положил его там в знак того, что заключает договор,
 
І ўзяў Якаў камень і паставіў яго помнікам.

и велел своим людям найти ещё камней и положить их грудой, а потом они ели около этой груды камней.
 
І сказаў Якаў родзічам сваім: набярэце камянёў. Яны ўзялі камяні і зрабілі курган, і елі там на кургане.

Лаван назвал это место Иегар-Сагадуфа, Иаков же назвал его Галаадом.
 
І назваў яго Лаван: Егар-Сагадута; а Якаў назваў яго Галаадам.

Лаван обратился к Иакову с такими словами: «Эта груда камней поможет нам обоим помнить о нашем договоре». Потому-то Иаков и назвал это место Галаадом.
 
І сказаў Лаван: сёньня гэты курган паміж табою і мною сьведка. Таму і дадзена яму імя: Галаад,

«Пусть Господь будет свидетелем нам обоим, когда мы разойдёмся в разные стороны», — сказал тогда Лаван и назвал это место Мицфа.
 
а таксама: Міцца, за тое, што Лаван сказаў: няхай наглядае Гасподзь і за мною і за табою, калі мы зьнікнем адзін ад аднаго;

Затем Лаван сказал: «Помни, если обидишь моих дочерей, Бог накажет тебя. И если возьмёшь себе других жён, помни, что Бог — свидетель.
 
калі ты будзеш блага абыходзіцца з дочкамі маімі, альбо возьмеш жонак звыш дачок маіх, дык хоць няма чалавека паміж намі, але глядзі, Бог сьведка паміж мною і табою.

Вот камни, которые я положил между нами, и вот особый камень в знак того, что у нас с тобой договор.
 
І сказаў Лаван Якаву: вось курган гэты і вось помнік, які я паставіў паміж мною і табою;

Эта груда камней и этот особый камень помогут нам помнить о нашем договоре. Я никогда не перейду к тебе за эти камни, чтобы воевать с тобой, и ты не должен переходить ко мне, чтобы воевать со мной.
 
гэты курган сьведка, і гэты помнік сьведка, што ні я не перайду да цябе за гэты курган, ні ты не пяройдзеш да мяне за гэты курган і за гэты помнік, дзеля ліха;

Пусть осудит нас Бог Авраама, Бог Нахора и Бог их предков за вину нашу, если мы нарушим этот договор». Отец Иакова, Исаак, называл Бога «Страхом», и потому Иаков поклялся этим именем.
 
Бог Абрагамаў і Бог Нахораў хай судзяць паміж намі, Бог бацькі іхняга. Якаў запрысягнуўся страхам бацькі свайго Ісаака.

Потом Иаков заколол животное и принес его в жертву на горе, а затем созвал всех своих родственников, чтобы они ели с ним вместе. Поев, они заночевали на горе.
 
І закалоў Якаў ахвяру на гары і паклікаў родзічаў сваіх есьці хлеб; і яны елі хлеб і начавалі на гары.

Рано утром следующего дня Лаван поцеловал на прощание своих внуков и дочерей, благословил их и отправился домой.
 
І ўстаў Лаван з самага рана і пацалаваў унукаў сваіх і дачок сваіх, і дабраславіў іх. І пайшоў і вярнуўся Лаван у сваё месца.



2007–2024. Сделано с любовью для любящих и ищущих Бога. Если у вас есть вопросы или пожелания, то пишите нам: bible-man@mail.ru.