1 Царств 20 глава

Первая книга Царств
Под редакцией Кулаковых → Пераклад Васіля Сёмухі

Давид бежал из Найота, что близ Рамы, пришел к Ионафану и спросил: «Что я сделал, в чем провинился, чем согрешил против твоего отца, что он хочет меня убить?»

Давід уцёк з Навата ў Раме і прыйшоў і сказаў Ёнатану: што зрабіў я, у чым няпраўда мая, чым зграшыў я перад бацькам тваім, што ён шукае душы маёй?

Ионафан ответил: «Нет, ты ни за что не умрешь! Что бы ни делал мой отец, большое или малое, он всегда сообщает мне. Разве он станет скрывать от меня задуманное? Не может быть!»

І сказаў яму Ёнатан: не, ты не памрэш; вось, бацька мой ня робіць ні большае, ні меншае дзеі, не адкрыўшы вушам маім; навошта ж бо бацьку майму хаваць ад мяне гэтую дзею? гэтага ня будзе.

Но Давид клятвенно убеждал его: «Отцу твоему хорошо известно, что ты благоволишь ко мне, и он мог решить про себя: пусть лучше Ионафан не знает этого, чтобы не огорчиться. ГОСПОДОМ клянусь и жизнью твоей,1 что я на шаг от смерти!»

Давід прысягаў і казаў: бацька твой добра ведае, што я здабыў упадабаньне ў вачах тваіх, і таму гаворыць сам у Сабе: «хай ня ведае пра тое Ёнатан, каб не засмуціўся, але жывы Гасподзь і жывая душа твая! адзін толькі крок паміж мною і сьмерцю.»

Ионафан отвечал Давиду: «Чего ты ни пожелаешь, сделаю для тебя!»

І сказаў Ёнатан Давіду: чаго жадае душа твая, я зраблю табе.

Давид попросил Ионафана: «Завтра праздник новолуния, и я обязан сидеть на пиру с царем. Позволь мне уйти и спрятаться в поле — а вечером третьего дня я вернусь.

І сказаў Давід Ёнатану: вось заўтра малады месяц, і я павінен сядзець з царом за сталом; але адпусьці мяне, і я схаваюся ў полі да вечара пасьлязаўтра.

Когда твой отец хватится меня, скажи ему так: „Давид отпросился у меня сходить в свой город Вифлеем, потому что там у его родни назначено ежегодное жертвоприношение“.

Калі бацька твой спытаецца пра мяне, ты скажы: Давід адпрасіўся ў мяне схадзіць у свой горад Віфляем, бо там гадавое ахвярапрынашэньне ўсяго роду ягонага.

Если он скажет на это: „Хорошо!“ — значит, слуга твой в безопасности, а если рассердится — знай: беда грозит мне от него.

Калі на гэта ён скажа: «добра», дык мір рабу твайму; а калі ён угневаецца, дык ведай, што ліхое намысьліў ён.

Храни верность слуге своему — ведь ты заключил с ним союз перед ГОСПОДОМ! — если есть на мне вина, то казни меня сам, зачем вести меня к твоему отцу?»

А ты зрабі міласьць рабу твайму, — бо ты прыняў раба твайго ў запавет Гасподні з табою, — і калі ёсьць якая віна на мне, дык забі ты мяне; навошта табе весьці мяне да бацькі твайго?

«Да не случится этого с тобой! — сказал в ответ Ионафан. — Как только я узнаю, что над тобой нависла угроза от моего отца, разве я не извещу тебя?»

І сказаў Ёнатан: ніяк ня будзе гэтага з табою; бо, калі я даведаюся напэўна, што ў бацькі майго намысьлена ліхое ўчыніць над табою, дык няўжо не паведамлю табе пра гэта?

Давид спросил Ионафана: «Кто даст мне знать, если твой отец ответит угрозами?»

І сказаў Давід Ёнатану: хто паведаміць мне, калі бацька твой адкажа сурова?

Ионафан ответил: «Давай выйдем в поле». Когда они вдвоем вышли в поле,

І сказаў Ёнатан Давіду: ідзі, выйдзем у поле. І выйшлі абодва ў поле.

Ионафан сказал Давиду: «ГОСПОДЬ, Бог Израилев, свидетель, что завтра к этому времени или послезавтра я вызнаю всё у отца моего, и, если он благосклонен к Давиду, я извещу тебя об этом.

І сказаў Ёнатан Давіду: жывы Гасподзь Бог Ізраілеў! я заўтра каля гэтага часу, альбо пасьлязаўтра, выпытаю ў бацькі майго; і калі ён добрым прыхільны да Давіда, і я тады не пашлю да цябе і не адкрыю перад вушамі тваімі,

Если же мой отец замышляет зло против тебя, пусть так-то и так-то поступит со мной ГОСПОДЬ и добавит к тому еще, если не извещу тебя тотчас, чтобы ты бежал и спасся. Да будет с тобой ГОСПОДЬ, как Он был с отцом моим!

няхай тое і тое зробіць Гасподзь зь Ёнатанам і яшчэ болей зробіць. Калі ж бацька мой намышляе зрабіць табе ліхое, і гэта адкрыю ў вушы твае, і адпушчу цябе, і тады ідзі зь мірам: і хай будзе Гасподзь з табою, як бы з бацькам маім!

Пока я жив, будь верен тому, что обещал мне перед ГОСПОДОМ, а если умру —

Але і ты, калі я яшчэ буду жывы, зрабі мне міласьць Гасподнюю.

вовек не лишай мой род своего покровительства, даже когда ГОСПОДЬ сотрет врагов Давида с лица земли».

А калі я памру, дык не адбяры міласьці тваёй ад дому майго вавек, нават і тады, калі Гасподзь зьнішчыць з улоньня зямлі ўсіх ворагаў Давідавых.

Так Ионафан заключил союз с родом Давида, чтобы взыскал ГОСПОДЬ с врагов Давида.

Так заключыў Ёнатан запавет з домам Давіда і сказаў: хай спагоніць Гасподзь з ворагаў Давідавых!

И Давида он заставил поклясться в любви к нему,2 ибо любил его всем сердцем.3

І зноў Ёнатан прысягаўся Давіду сваёй любоўю да яго, бо любіў яго, як сваю душу.

Ионафан сказал ему: «Завтра праздник новолуния, и тебя хватятся — ведь твое место останется пустым.

І сказаў яму Ёнатан: заўтра малады месяц, і пра цябе спытаюць, бо месца тваё будзе не занятае;

На третий день приходи туда же, где ты скрывался, и спрячься за скалой Азель.

таму на трэці дзень ты спусьціся і пасьпяшайся на тое месца, дзе ты хаваўся раней, і сядзь каля каменя Азэль:

А я пущу в ту сторону три стрелы, словно упражняясь в стрельбе.

а я ў той бок пушчу тры стралы, быццам страляючы па цэлі;

Потом я пошлю слугу найти стрелы, и если я крикну слуге: „Стрелы позади тебя, подбери их!“ — тогда возвращайся с миром, ничто тебе не грозит, жив ГОСПОДЬ!

потым пашлю хлопчыка, кажучы: «ідзі, знайдзі стрэлы»; і калі я скажу хлопчыку: «вось, стрэлы за табою, вазьмі іх», дык прыйдзі да мяне, бо мір табе, і, жывы Гасподзь, нічога табе ня будзе;

Но если я крикну юноше: „Стрелы вон там, впереди!“ — то уходи, ГОСПОДЬ отпускает тебя.

а калі так скажу хлопчыку: «вось, стрэлы прад табою», дык ты сыдзі, бо адпускае цябе Гасподзь;

И о чем мы сейчас говорили с тобой — только ГОСПОДЬ тому свидетель навеки».

а таму, што мы казалі, я і ты, сьведка Гасподзь паміж мною і табою навекі.

Давид спрятался в поле. Когда настало новолуние, царь сел за трапезу.

І схаваўся Давід у полі. І настаў час маладзіка, і сеў цар абедаць.

Он сидел на своем месте у стены, как бывало и прежде, Ионафан был напротив,4 Авнер сидел подле Саула, а место Давида пустовало.

Цар сеў на сваім месцы, паводле звычаю, на сядзеньні каля сьцяны, і Ёнатан устаў, і Авэнір сеў каля Саўла; а месца Давідава засталася незанятае.

Ничего не сказал Саул в тот день, рассуждая так: « Должно быть, что-то с ним случилось, и он сегодня нечист — конечно, нечист».

І не сказаў Саўл у той дзень нічога, бо падумаў, што гэта выпадковасьць, што Давід нячысты, не ачысьціўся.

И назавтра, во второй день новолуния, место Давида пустовало. Саул спросил у своего сына Ионафана: «Отчего это сын Иессея не явился к трапезе ни вчера, ни сегодня?»

Настаў і другі дзень маладзіка, а месца Давідава заставалася незанятае. Тады сказаў Саўл сыну свайму Ёнатану: чаму сын Ясэеў ня прыйшоў на абед ні ўчора, ні сёньня?

Ионафан ответил Саулу: «Давид отпросился у меня сходить в Вифлеем,

І адказаў Ёнатан Саўлу: Давід адпрасіўся ў мяне ў Віфляем:

сказав: „Позволь мне пойти: у нашего рода жертвоприношение в городе, и братья велели5 мне явиться. Прошу тебя, позволь мне пойти повидаться с братьями“. Вот отчего он не явился к царскому столу».

ён казаў: «адпусьці мяне, бо ў нас у горадзе родавае ахвярапрынашэньне, і мой брат запрасіў мяне; дык вось, калі я знайшоў дабраславеньне ў вачах тваіх, схаджу я і пабачуся са сваімі братамі»; таму ён і ня прыйшоў на абед да цара.

Отвечал Саул Ионафану с великим гневом: «Ты, сын строптивой негодницы! Разве не знаю я, что ты подружился с сыном Иессея, на позор себе и родной матери?

Тады моцна ўгневаўся Саўл на Ёнатана і сказаў яму: сыне нягодны і непакорлівы! хіба я ня ведаю, што ты сябраваўся з сынам Ясэевым на сорам сабе і на сорам маці тваёй!

Пока живет на земле сын Иессея, не стоять твердо ни тебе, ни твоей царской власти! Так пошли за ним, пусть приведут его ко мне — он должен умереть!»

бо ўсе дні, пакуль сын Ясэеў будзе жыць на зямлі, ня ўстоіш ні ты, ні царства тваё; цяпер жа пашлі і прывядзі яго да мяне, бо ён асуджаны на сьмерць.

«За что его убивать, что он сделал?» — спросил отца своего Ионафан.

І адказаў Ёнатан Саўлу, бацьку свайму, і сказаў яму: за што забіваеш яго? што ён зрабіў?

А Саул метнул в него копье, чтобы сразить его, и понял Ионафан, что от отца Давиду грозит верная смерть.

Тады Саўл кінуў дзіду ў яго, каб забіць яго. І Ёнатан зразумеў, што бацька ягоны рашыўся забіць Давіда.

Ионафан встал из-за стола в великом негодовании и не ел ничего во второй день новолуния от печали о Давиде и от обиды на отца.6

І ўстаў Ёнатан з-за стала ў вялікім гневе і не абедаў на другі дзень маладзіка, бо смуткаваў па Давідзе і таму што пакрыўдзіў яго бацька ягоны.

Наутро Ионафан вышел в поле на встречу с Давидом, и при нем был юноша, слуга его.

На другі дзень раніцай выйшаў Ёнатан у поле, у час, назначаны Давіду, і малы хлопчык зь ім.

Он сказал ему: «Беги подбирай стрелы, которые я буду пускать». Слуга побежал, Ионафан тут же выстрелил, целясь впереди него.

І сказаў ён хлопчыку: бяжы, шукай стрэлы, якія я пускаю. Хлопчык пабег, а ён пускаў стрэлы так, што яны ляцелі далей хлопчыка.

Слуга подбежал к месту, куда упала стрела, а Ионафан закричал ему вслед: «Вот стрела, впереди тебя!» —

І пабег хлопчык туды, куды Ёнатан пускаў стрэлы, і закрычаў Ёнатан усьлед хлопчыку і сказаў: глядзі, страла перад табою.

и добавил: «Скорей беги, не медли!» Слуга Ионафана собрал стрелы и вернулся к своему господину.

І зноў крычаў Ёнатан усьлед хлопчыку: хутчэй бяжы, ня спыняйся. І сабраў хлопчык Ёнатанаў стрэлы і прыйшоў да свайго гаспадара.

Слуга ни о чем не ведал, только Ионафан и Давид знали, в чем дело.

А хлопчык ня ведаў нічога; толькі Ёнатан і Давід ведалі, што да чаго.

Ионафан отдал оружие слуге, что был при нем, и велел: «Иди отнеси это в город».

І аддаў Ёнатан зброю сваю хлопчыку, які быў пры ім, і сказаў яму: ідзі, занясі ў горад.

Когда слуга ушел, Давид вышел с южной стороны и пал ниц на землю, поклонившись три раза. Они расцеловались и оба разрыдались, но Давид рыдал сильнее.

Хлопчык пайшоў, а Давід падняўся з паўднёвага боку і ўпаў тварам сваім на зямлю і тройчы пакланіўся; і цалавалі яны адзін аднаго, і плакалі абодва разам, але Давід плакаў болей.

И сказал Ионафан Давиду: «Иди с миром, и в чем мы оба клялись именем ГОСПОДА — да будет в том ГОСПОДЬ порукой мне и тебе, потомству моему и потомству твоему вовеки!»

І сказаў Ёнатан Давіду: ідзі зь мірам; а ў чым прысягалі мы абодва імем Госпада, кажучы: «Гасподзь хай будзе паміж мною і табою і паміж семем маім і семем тваім», тое хай будзе навекі.

Давид отправился в путь, а Ионафан вернулся в город.

І ўстаў Давід і пайшоў, а Ёнатан вярнуўся ў горад.

Примечания:

Под редакцией Кулаковых

3 [1] — Букв.: жив Господь, и жив ты сам — клятвенная формула.

17 [2] — Букв.: его любовью к нему.

17 [3] — Или: как собственную душу.

25 [4] — Так можно понять LXX; масоретский текст: встал.

29 [5] — Букв.: брат велел.

34 [6] — Или: и потому что отец унизил его.

« 19 глава 21 глава »