Deuteronomy 1 глава

Deuteronomy
New King James Version → Пераклад Антонія Бокуна

These are the words which Moses spoke to all Israel on this side of the Jordan in the wilderness, in the [a]plain opposite [b]Suph, between Paran, Tophel, Laban, Hazeroth, and Dizahab.

Вось словы, якія прамовіў Майсей да ўсяго Ізраіля за Ярданам у пустыні, у Арабе насупраць Суфу, паміж Паранам, Тафэлем, Лябанам, Хацэротам і Дызагабам,

It is eleven days’ journey from Horeb by way of Mount Seir to Kadesh Barnea.

на адлегласьці ў адзінаццаць дзён [дарогі] ад Харэву праз горы Сэір да Кадэш-Барнэа.

Now it came to pass in the fortieth year, in the eleventh month, on the first day of the month, that Moses spoke to the children of Israel according to all that the Lord had given him as commandments to them,

І сталася ў саракавым годзе, у адзінаццатым месяцы, у першы [дзень] месяца прамовіў Майсей да сыноў Ізраіля ўсё, што яму ГОСПАД загадаў сказаць ім.

after he had killed Sihon king of the Amorites, who dwelt in Heshbon, and Og king of Bashan, who dwelt at Ashtaroth in[c] Edrei.

Пасьля перамогі над Сыгонам, валадаром Амарэйцаў, які жыў у Хешбоне, і Огам, валадаром Башану, які жыў у Аштароце ў Эдрэі,

On this side of the Jordan in the land of Moab, Moses began to explain this law, saying,

за Ярданам, у зямлі Мааў, пачаў Майсей тлумачыць закон гэты, кажучы:

“The Lord our God spoke to us in Horeb, saying: ‘You have dwelt long enough at this mountain.

«ГОСПАД, Бог наш, прамовіў да нас на Харэве, кажучы: “Досыць ужо вам быць на гэтай гары.

Turn and take your journey, and go to the mountains of the Amorites, to all the neighboring places in the [d]plain, in the mountains and in the lowland, in the South and on the seacoast, to the land of the Canaanites and to Lebanon, as far as the great river, the River Euphrates.

Павярніцеся і выйдзіце, і ідзіце на гару Амарэйцаў і да ўсіх суседзяў іхніх, у Арабу, у горы і ў даліны, і ў Нэгеў, і на бераг мора, у зямлю Хананейцаў, і ў Лібан, аж да ракі вялікай, ракі Эўфрат.

See, I have set the land before you; go in and possess the land which the Lord [e]swore to your fathers — to Abraham, Isaac, and Jacob — to give to them and their descendants after them.’

Глядзіце, Я даў вам гэтую зямлю. Увайдзіце, вазьміце на ўласнасьць зямлю гэтую, якую запрысяг ГОСПАД даць Абрагаму, Ісааку і Якубу, і насеньню іхняму пасьля іх”.

“And I spoke to you at that time, saying: ‘I [f]alone am not able to bear you.

І сказаў я вам у той час: “Не магу я адзін весьці вас;

The Lord your God has multiplied you, and here you are today, as the stars of heaven in multitude.

ГОСПАД, Бог ваш, памножыў вас, і вось, сёньня вы шматлікія, як зоркі ў небе.

May the Lord God of your fathers make you a thousand times more numerous than you are, and bless you as He has promised you!

ГОСПАД, Бог бацькоў вашых, няхай павялічыць вас у тысячу разоў і дабраславіць вас, як Ён гаварыў вам.

How can I alone bear your problems and your burdens and your complaints?

Як я адзін панясу патрэбы вашыя, цяжары вашыя і спрэчкі вашыя?

Choose wise, understanding, and knowledgeable men from among your tribes, and I will make them [g]heads over you.’

Выберыце сабе ў каленах вашых людзей мудрых, разумных і выспрабаваных, і я пастаўлю іх начальнікамі вашымі”.

And you answered me and said, ‘The thing which you have told us to do is good.’

І адказалі вы мне, і сказалі: “Добрая гэта рэч, якую ты кажаш зрабіць”.

So I took the heads of your tribes, wise and knowledgeable men, and [h]made them heads over you, leaders of thousands, leaders of hundreds, leaders of fifties, leaders of tens, and officers for your tribes.

І выбраў я тады з начальнікаў каленаў вашых мужоў справядлівых і выспрабаваных, і паставіў іх начальнікамі над вамі: тысячнікамі, сотнікамі, пяцідзясятнікамі, дзясятнікамі і загадчыкамі працы для каленаў вашых.

“Then I commanded your judges at that time, saying, ‘Hear the cases between your brethren, and judge righteously between a man and his brother or the stranger who is with him.

І загадаў я судзьдзям вашым, кажучы: “Слухайце справу братоў вашых і судзіце справядліва між чалавекам і братам ягоным, і прыхаднем.

You shall not show partiality in judgment; you shall hear the small as well as the great; you shall not be afraid in any man’s presence, for the judgment is God’s. The case that is too hard for you, bring to me, and I will hear it.’

Не глядзіце на аблічча ў судзе, выслухайце як малога, так і вялікага. Ня бойцеся аблічча чалавека, бо гэта суд Божы. А справу, якая для вас будзе цяжкай, прынясіце да мяне, і я выслухаю яе”.

And I commanded you at that time all the things which you should do.

І я загадаў вам пра ўсе рэчы, якія вы маеце рабіць.

“So we departed from Horeb, and went through all that great and terrible wilderness which you saw on the way to the mountains of the Amorites, as the Lord our God had commanded us. Then we came to Kadesh Barnea.

І вырушылі мы ад Харэву і прайшлі ўсю пустыню гэтую, вялікую і страшную, якую вы бачылі, па шляху да гор Амарэйскіх, як загадаў нам ГОСПАД, Бог наш, і прыйшлі ў Кадэш-Барнэа.

And I said to you, ‘You have come to the mountains of the Amorites, which the Lord our God is giving us.

І я сказаў вам: “Вы прыйшлі да гор Амарэйскіх, якія ГОСПАД, Бог наш, дае нам.

Look, the Lord your God has set the land before you; go up and possess it, as the Lord God of your fathers has spoken to you; do not fear or be discouraged.’

Глядзі, ГОСПАД, Бог ваш, даў зямлю перад абліччам вашым, увайдзі і вазьмі яе ў валоданьне, як сказаў табе ГОСПАД, Бог бацькоў тваіх; ня бойся і не палохайся”.

“And every one of you came near to me and said, ‘Let us send men before us, and let them search out the land for us, and bring back word to us of the way by which we should go up, and of the cities into which we shall come.’

І падыйшлі вы ўсе да мяне, і сказалі: “Пашлём людзей перад абліччам нашым, каб агледзелі зямлю і паведамілі пра дарогу, якою маем ісьці, і пра гарады, у якія маем увайсьці”.

“The plan pleased me well; so I took twelve of your men, one man from each tribe.

І было добрым у вачах маіх слова гэтае, і я выбраў спаміж вас дванаццаць мужоў, па адным з кожнага калена.

And they departed and went up into the mountains, and came to the Valley of Eshcol, and spied it out.

І яны выйшлі, і скіраваліся ў горы, і дайшлі да даліны Эшколь, і агледзелі яе.

They also took some of the fruit of the land in their hands and brought it down to us; and they brought back word to us, saying, ‘It is a good land which the Lord our God is giving us.’

І ўзялі яны ў рукі свае плады той зямлі, і прынесьлі нам, і паведамілі нам, і сказалі: “Добрая тая зямля, якую дае нам ГОСПАД, Бог наш”.

“Nevertheless you would not go up, but rebelled against the command of the Lord your God;

Але вы не хацелі ісьці і не паслухалі слова ГОСПАДА, Бога нашага.

and you complained in your tents, and said, ‘Because the Lord hates us, He has brought us out of the land of Egypt to deliver us into the hand of the Amorites, to destroy us.

І наракалі ў намётах сваіх, і казалі: “З нянавісьці да нас вывеў нас ГОСПАД з зямлі Эгіпецкай, каб выдаць нас у рукі Амарэйцаў на загубу.

Where can we go up? Our brethren have [i]discouraged our hearts, saying, “The people are greater and taller than we; the cities are great and fortified up to heaven; moreover we have seen the sons of the Anakim there.” ’

Куды пойдзем? Браты нашыя напалохалі сэрцы нашыя, кажучы: “Народ той шматлікі і большы за нас, гарады там вялікія і аж у неба ўмацаваныя; і бачылі мы таксама там сыноў Анака”.

“Then I said to you, ‘Do not be terrified, or afraid of them.

І сказаў я вам: “Не дрыжыце і ня бойцеся іх.

The Lord your God, who goes before you, He will fight for you, according to all He did for you in Egypt before your eyes,

ГОСПАД, Бог наш, Які ідзе перад намі, будзе ваяваць за нас, як зрабіў Ён у Эгіпце на вачах нашых,

and in the wilderness where you saw how the Lord your God carried you, as a man carries his son, in all the way that you went until you came to this place.’

і ў пустыні, дзе ты бачыў, як ГОСПАД, Бог твой, насіў цябе, як носіць чалавек сына свайго, на ўсім шляху, якім вы ішлі, аж пакуль не прыйшлі вы ў месца гэтае.

Yet, for all that, you did not believe the Lord your God,

Але вы так і не паверылі слову ГОСПАДА, Бога вашага,

who went in the way before you to search out a place for you to pitch your tents, to show you the way you should go, in the fire by night and in the cloud by day.

Які ішоў перад вамі ў дарозе, каб шукаць вам месца для табару вашага — ноччу ў агні, каб асьвятляць вам шлях, якім маеце ісьці, а ўдзень — у воблаку”.

“And the Lord heard the sound of your words, and was angry, and took an oath, saying,

І пачуў ГОСПАД голас словаў вашых, і разгневаўся, і прысягнуў, кажучы:

‘Surely not one of these men of this evil generation shall see that good land of which I [j]swore to give to your fathers,

“Ня ўбачыць ніводзін чалавек з гэтага пакаленьня ліхога тую добрую зямлю, якую Я прысягнуў даць бацькам вашым,

except Caleb the son of Jephunneh; he shall see it, and to him and his children I am giving the land on which he walked, because he [k]wholly followed the Lord.’

акрамя Халева, сына Ефунны. Ён яе ўбачыць, яму і сынам яго дам Я зямлю гэтую, па якой ён хадзіў, бо ён спаўняў [слова] ГОСПАДА”.

The Lord was also angry with me for your sakes, saying, ‘Even you shall not go in there.

Таксама на мяне загневаўся ГОСПАД з-за вас, кажучы: “І ты туды ня ўвойдзеш.

Joshua the son of Nun, who stands before you, he shall go in there. Encourage him, for he shall cause Israel to inherit it.

Егошуа, сын Нуна, які стаіць перад абліччам тваім, ён туды ўвойдзе. Яго падбадзёрвай, бо ён дасьць Ізраілю ў валоданьне [зямлю].

‘Moreover your little ones and your children, who you say will be victims, who today have no knowledge of good and evil, they shall go in there; to them I will give it, and they shall possess it.

Дзеці вашыя, пра якіх вы гаварылі, што павядуць іх у палон, і сыны вашыя, якія сёньня не разумеюць, што добрае, а што ліхое, яны ўвойдуць туды; ім Я дам зямлю гэтую, і яны завалодаюць ёю.

But as for you, turn and take your journey into the wilderness by the Way of the Red Sea.’

А вы павярніце і рушце ў пустыню шляхам да Мора Чырвонага”.

“Then you answered and said to me, ‘We have sinned against the Lord; we will go up and fight, just as the Lord our God commanded us.’ And when everyone of you had girded on his weapons of war, you were ready to go up into the mountain.

І адказалі вы мне, і сказалі: “Саграшылі мы перад ГОСПАДАМ, мы пойдзем і будзем ваяваць, як загадаў нам ГОСПАД, Бог наш”. І вы перапаясаліся зброяй баявой і адважыліся пайсьці на гару.

“And the Lord said to me, ‘Tell them, “Do not go up nor fight, for I am not among you; lest you be defeated before your enemies.” ’

І сказаў ГОСПАД мне: “Скажы ім: "Не ўзыходзьце і не ваюйце, бо няма Мяне сярод вас, каб не пабілі вас ворагі вашыя"”.

So I spoke to you; yet you would not listen, but rebelled against the command of the Lord, and presumptuously[l] went up into the mountain.

І я прамаўляў да вас, і вы не паслухалі, і супрацівіліся слову ГОСПАДА, і, гнаныя пыхаю, узыйшлі на гару.

And the Amorites who dwelt in that mountain came out against you and chased you as bees do, and drove you back from Seir to Hormah.

І выйшлі супраць вас Амарэйцы, якія жылі на той гары, і пагналі вас, як робяць пчолы, і білі вас ад Сэіру аж да Хармы.

Then you returned and wept before the Lord, but the Lord would not listen to your voice nor give ear to you.

І вярнуліся вы, і плакалі перад абліччам ГОСПАДА, але ГОСПАД ня выслухаў голасу вашага і не прыхіліў вуха да вас.

“So you remained in Kadesh many days, according to the days that you spent there.

І былі вы ў Кадэшы шмат дзён, столькі дзён, колькі там заставаліся.

« 36 глава 2 глава »