Дзеі 21 глава

Дзеі Апосталаў
Пераклад Антонія Бокуна → Елизаветинская Библия

Калі ж мы, пакінуўшы іх, паплылі, ідучы наўпрост, мы прыйшлі ў Кос, а на наступны дзень — у Радос, а адтуль — у Патару,

И҆ ѩ҆́коже бы́сть ѿвезти́сѧ на́мъ, ѿто́ргшымсѧ ѿ ни́хъ, прѧ́мѡ ше́дше прїидо́хомъ въ кѡ́нъ, въ дрѹгі́й же де́нь въ ро́досъ и҆ ѿтѹ́дѹ въ пата́рѹ:

і, знайшоўшы карабель, які меў плыць у Фінікію, узыйшлі [на яго], і паплылі.

и҆ ѡ҆брѣ́тше кора́бль преходѧ́щь въ фїнїкі́ю, возше́дше ѿвезо́хомсѧ.

А ўбачыўшы Кіпр і пакінуўшы яго зьлева, мы плылі ў Сірыю і зыйшлі ў Тыры, бо там карабель меў разладаваць тавар.

Возни́кшїй же на́мъ кѵ́пръ ѡ҆ста́вльше ѡ҆шѹ́юю, плы́хомъ въ сѷрі́ю и҆ приста́хомъ въ тѵ́рѣ, та́мѡ бо бѧ́ше кораблю̀ и҆зложи́ти бре́мѧ:

І, знайшоўшы вучняў, мы былі там сем дзён, а тыя праз Духа казалі Паўлу, каб ён не ўзыходзіў у Ерусалім.

и҆ ѡ҆брѣ́тше ѹ҆чн҃кѝ, пребы́хомъ тѹ̀ дні́й се́дмь: и҆̀же па́ѵлови глаго́лахѹ дх҃омъ не восходи́ти во ї҆ер҇ли́мъ.

А калі мы пражылі тыя дні, выйшаўшы, мы пайшлі, і ўсе праводзілі нас з жонкамі і дзецьмі ажно за горад, і на беразе, укленчыўшы, маліліся.

Є҆гда́ же бы́сть на́мъ сконча́ти дни҄, и҆зше́дше и҆до́хомъ, провожда́ющымъ на́съ всѣ҄мъ съ жена́ми и҆ дѣтьмѝ да́же до внѣ̀ гра́да: и҆ прекло́нше кѡлѣ́на при бре́зѣ помоли́хомсѧ.

І, разьвітаўшыся адны з аднымі, мы ўзыйшлі на карабель, а яны вярнуліся дадому.

И҆ цѣлова́вше дрѹ́гъ дрѹ́га внидо́хомъ въ кора́бль, ѻ҆ни́ же возврати́шасѧ во своѧ҄ си.

А мы, скончыўшы плаваньне ад Тыру, прыйшлі ў Пталемаіду, і, прывітаўшы братоў, засталіся ў іх на адзін дзень.

Мы́ же, пла́ванїе наче́нше ѿ тѵ́ра, приста́хомъ во птолемаі́дѣ, и҆ цѣлова́вше бра́тїю, пребы́хомъ де́нь є҆ди́нъ ѹ҆ ни́хъ.

А на заўтра тыя, што былі з Паўлам, пайшоўшы, прыйшлі ў Цэзарэю, і, увайшоўшы ў дом Філіпа дабравесьніка, аднаго з сямі, засталіся ў яго.

(За҄ 45.) Во ѹ҆́трїе же и҆зше́дше па́ѵелъ и҆ и҆̀же съ ни́мъ, прїидо́хомъ въ кесарі́ю, и҆ вше́дше въ до́мъ фїлі́ппа бл҃говѣ́стника, сѹ́ща ѿ седмѝ (дїа́кѡнъ), пребы́хомъ ѹ҆ негѡ̀.

У яго ж былі чатыры дачкі дзяўчыны, якія прарочылі.

Сегѡ́ же бѧ́хѹ дщє́ри дѣви҄цы четы́ри прорица́ющыѧ.

А як мы заставаліся шмат дзён, прыйшоў з Юдэі адзін прарок, на імя Агаў,

Пребыва́ющымъ же на́мъ та́мѡ дни҄ мнѡ́ги, сни́де нѣ́кто ѿ ї҆ѹде́и про҇ро́къ, и҆́менемъ а҆га́въ,

і, увайшоўшы да нас і ўзяўшы пояс Паўла, і зьвязаўшы сабе рукі і ногі, сказаў: «Гэтак кажа Дух Сьвяты: “Мужа, чый гэты пояс, так зьвяжуць Юдэі ў Ерусаліме і аддадуць у рукі паганаў”».

и҆ прише́дъ къ на́мъ и҆ взе́мъ по́ѧсъ па́ѵловъ, свѧза́въ же своѝ рѹ́цѣ и҆ но́зѣ, речѐ: та́кѡ гл҃етъ дх҃ъ ст҃ы́й: мѹ́жа, є҆гѡ́же є҆́сть по́ѧсъ се́й, та́кѡ свѧ́жѹтъ (є҆го̀) во ї҆ер҇ли́мѣ ї҆ѹде́є и҆ предадѧ́тъ въ рѹ́цѣ ѩ҆зы́кѡвъ.

Калі ж мы пачулі гэта, і мы, і тамтэйшыя прасілі, каб ён не ўзыходзіў у Ерусалім.

И҆ ѩ҆́коже слы́шахомъ сїѧ҄, молѧ́хомъ мы́ же и҆ намѣ́стнїи {та́мошнїи жи́телїе}, не восходи́ти є҆мѹ̀ во ї҆ер҇ли́мъ.

А Павал адказаў: «Што вы робіце, плачучы і разрываючы маё сэрца? Бо я ня толькі гатовы быць зьвязаным, але і памерці ў Ерусаліме дзеля імя Госпада Ісуса».

Ѿвѣща́ же па́ѵелъ и҆ речѐ: что̀ творитѐ, пла́чѹще и҆ сокрѹша́юще мѝ се́рдце; а҆́зъ бо не то́чїю свѧ́занъ бы́ти (хощѹ̀), но и҆ ѹ҆мре́ти во ї҆ер҇ли́мѣ гото́въ є҆́смь за и҆́мѧ гд҇а ї҆и҃са.

І не пераканаўшы яго, мы супакоіліся, кажучы: «Няхай станецца воля Госпада!»

Не повинѹ́ющѹсѧ же є҆мѹ̀, ѹ҆молча́хомъ, ре́кше: во́лѧ гд҇нѧ да бѹ́детъ.

А пасьля гэтых дзён, узяўшы рэчы, мы ўзыходзілі ў Ерусалім.

По дне́хъ же си́хъ ѹ҆гото́вльшесѧ взыдо́хомъ во ї҆ер҇ли́мъ:

Ішлі ж з намі і вучні з Цэзарэі, ведучы да нейкага Мназона, Кіпрыйца, старадаўняга вучня, у якога мы мелі гасьцяваць.

прїидо́ша же съ на́ми и҆ нѣ́цыи ѹ҆чн҃цы̀ ѿ кесарі́и, ведѹ́ще съ собо́ю, ѹ҆ негѡ́же бы ѡ҆бита́ти на́мъ, мна́сѡна нѣ́коего кѵ́прѧнина, дре́внѧго ѹ҆чн҃ка̀.

А як мы апынуліся ў Ерусаліме, браты прыхільна прынялі нас.

Бы́вшымъ же на́мъ во ї҆ер҇ли́мѣ, любе́знѡ прїѧ́ша на́съ бра́тїѧ.

І на другі дзень увайшоў Павал разам з намі да Якуба; і прыйшлі ўсе старосты.

На ѹ҆́трїе же вни́де па́ѵелъ съ на́ми ко ї҆а́кѡвѹ, вси́ же прїидо́ша ста́рцы.

І, прывітаўшы іх, ён распавядаў падрабязна, што ўчыніў Бог сярод паганаў праз служэньне ягонае.

И҆ цѣлова́въ и҆̀хъ, сказа́ше по є҆ди́номѹ ко́еждо, є҆́же сотворѝ бг҃ъ во ѩ҆зы́цѣхъ слѹже́нїемъ є҆гѡ̀.

Яны ж, пачуўшы, праславілі Госпада і сказалі яму: «Бачыш, браце, колькі дзясяткаў тысячаў Юдэяў, якія паверылі, і ўсе яны рупліўцы Закону.

Ѻ҆ни́ же слы́шавше сла́влѧхѹ бг҃а и҆ реко́ша є҆мѹ̀: ви́диши ли, бра́те, коли́кѡ те́мъ є҆́сть ї҆ѹдє́й вѣ́ровавшихъ; и҆ всѝ ревни́телїе зако́нѹ сѹ́ть:

А яны начутыя адносна цябе, што ты вучыш адступніцтву ад Майсея ўсіх Юдэяў, што [жывуць] сярод паганаў, кажучы, каб не абрэзвалі сваіх дзяцей і не хадзілі паводле звычаяў.

ѹ҆вѣсти́шасѧ же ѡ҆ тебѣ̀, ѩ҆́кѡ ѿстѹпле́нїю ѹ҆чи́ши ѿ зако́на мѡѷсе́ова живѹ́щыѧ во ѩ҆зы́цѣхъ всѧ҄ ї҆ѹдє́и, глаго́лѧ не ѡ҆брѣ́зовати и҆̀мъ ча҄дъ свои́хъ, нижѐ во ѡ҆бы́чаехъ ѻ҆те́ческихъ ходи́ти.

Дык што гэта? Абавязкова мусіць сабрацца мноства, бо пачуюць, што ты прыйшоў.

Что̀ ѹ҆̀бо є҆́сть; Всѧ́кѡ подоба́етъ наро́дѹ сни́тисѧ: ѹ҆слы́шатъ бо, ѩ҆́кѡ прише́лъ є҆сѝ.

Дык зрабі, што табе скажам. Ёсьць у нас чатыры мужы, якія маюць на сабе шлюбаваньне.

Сїѐ ѹ҆̀бо сотворѝ, є҆́же тѝ глаго́лемъ: сѹ́ть ѹ҆ на́съ мѹ́жїе четы́ри ѡ҆бѣща́вше себѐ бг҃ѹ:

Узяўшы іх, ачысьціся разам з імі і выдаткуй за іх, каб яны абстрыглі галаву, і ўсе даведаюцца, што тое, што яны дачуліся адносна цябе, ёсьць пустое, але ты ходзіш адпаведна і захоўваеш Закон.

сїѧ҄ пои́мъ ѡ҆чи́стисѧ съ ни́ми и҆ и҆ждивѝ на ни́хъ, да ѡ҆стри́жѹтъ сѝ главы҄: и҆ разѹмѣ́ютъ всѝ, ѩ҆́кѡ возвѣщє́ннаѧ и҆̀мъ ѡ҆ тебѣ̀ ничто́же сѹ́ть, но пребыва́еши и҆ са́мъ зако́нъ хранѧ̀.

А адносна паганаў, якія паверылі, мы пісалі, пастанавіўшы, каб нічога гэткага не захоўвалі, а толькі высьцерагаліся ахвяраў ідалам, і крыві, і душанага, і распусты».

А҆ ѡ҆ вѣ́ровавшихъ ѩ҆зы́цѣхъ мы̀ посла́хомъ, сѹди́вше ничто́же таково́е соблюда́ти и҆̀мъ, то́кмѡ храни́ти себѐ ѿ ї҆дѡложе́ртвенныхъ и҆ кро́ве, и҆ ѹ҆да́вленины и҆ блѹда̀.

Тады Павал, узяўшы мужоў гэтых, на наступны дзень ачысьціўшыся з імі, увайшоў у сьвятыню, абвяшчаючы заканчэньне дзён ачышчэньня, калі за кожнага з іх прынесены будзе дар [Богу].

(За҄ 46.) Тогда̀ па́ѵелъ пое́мь мѹ́жы ѡ҆́ны, на ѹ҆́трїе съ ни́ми ѡ҆чи́щьсѧ вни́де во свѧти́лище, возвѣща́ѧ и҆сполне́нїе дні́й ѡ҆чище́нїѧ, до́ндеже принесено̀ бы́сть за є҆ди́наго коего́ждо и҆́хъ приноше́нїе.

А калі меліся скончыцца сем дзён, Юдэі з Азіі, убачыўшы яго ў сьвятыні, узрушылі ўвесь натоўп і ўсклалі на яго рукі,

И҆ ѩ҆́коже хотѧ́хѹ се́дмь дні́й сконча́тисѧ, и҆̀же ѿ а҆сі́и ї҆ѹде́є, ви́дѣвше є҆го̀ во свѧти́лищи, нава́диша ве́сь наро́дъ и҆ возложи́ша на́нь рѹ́цѣ,

крычучы: «Мужы Ізраільцяне, дапамажыце! Гэта чалавек, які ўсіх паўсюль навучае супраць народу і супраць Закону, і супраць месца гэтага. Ды яшчэ Грэкаў увёў у сьвятыню і апаганіў гэтае месца сьвятое».

вопїю́ще: мѹ́жїе ї҆и҃лстїи, помози́те: се́й є҆́сть человѣ́къ, и҆́же на лю́ди и҆ зако́нъ и҆ на мѣ́сто сїѐ всѣ́хъ всю́дѹ ѹ҆чи́тъ: є҆ще́ же и҆ є҆́ллины введѐ въ це́рковь и҆ ѡ҆сквернѝ ст҃о́е мѣ́сто сїѐ.

Бо яны раней бачылі з ім у горадзе Трафіма Эфэсца і думалі, што Павал увёў яго ў сьвятыню.

Бѧ́хѹ бо ви́дѣли трофі́ма є҆фе́сѧнина во гра́дѣ съ ни́мъ, є҆го́же мнѧ́хѹ, ѩ҆́кѡ въ це́рковь вве́лъ є҆́сть па́ѵелъ.

І ўвесь горад узварушыўся, і пазьбягаўся народ. І, узяўшы Паўла, пацягнулі яго вонкі са сьвятыні, і адразу дзьверы былі зачынены.

Подви́жесѧ же гра́дъ ве́сь, и҆ бы́сть стече́нїе лю́демъ: и҆ є҆́мше па́ѵла, влеча́хѹ є҆го̀ во́нъ и҆з̾ це́ркве, и҆ а҆́бїе затвори́шасѧ двє́ри.

А калі шукалі забіць яго, да тысячніка кагорты дайшла вестка, што ўвесь Ерусалім узрушаны.

И҆́щѹщымъ же и҆̀мъ ѹ҆би́ти є҆го̀, взы́де вѣ́сть къ ты́сѧщникѹ спі́ры, ѩ҆́кѡ ве́сь возмѹти́сѧ ї҆ер҇ли́мъ:

Ён, неадкладна ўзяўшы жаўнераў і сотнікаў, пабег на іх, а яны, убачыўшы тысячніка і жаўнераў, перасталі біць Паўла.

ѻ҆́нъ же а҆́бїе пои́мъ во́ины и҆ со́тники, притечѐ на нѧ̀: ѻ҆ни́ же ви́дѣвше ты́сѧщника и҆ во́ины, преста́ша би́ти па́ѵла.

Тады, наблізіўшыся, тысячнік узяў яго і загадаў зьвязаць двума ланцугамі і пытаўся, хто ён і што зрабіў.

Пристѹ́пль же ты́сѧщникъ ѩ҆́тъ є҆го̀ и҆ повелѣ̀ свѧза́ти є҆го̀ вери́гома желѣ́знома двѣма̀, и҆ вопроша́ше: кто̀ ѹ҆́бѡ є҆́сть и҆ что̀ є҆́сть сотвори́лъ.

А ў натоўпе кожны крычаў нешта сваё. І ня могучы праз замяшаньне нешта пэўнае даведацца, загадаў весьці яго ў табар.

Дрѹзі́и же и҆́но нѣ́что вопїѧ́хѹ въ наро́дѣ: не могі́й же разѹмѣ́ти и҆звѣ́стное молвы̀ ра́ди, повелѣ̀ ѿвестѝ є҆го̀ въ по́лкъ.

А калі [Павал] апынуўся ля сходаў, жаўнерам прыйшлося несьці яго на руках дзеля гвалту натоўпу,

Є҆гда́ же бы́сть на степе́нехъ, прилѹчи́сѧ воздви́женѹ бы́ти є҆мѹ̀ ѿ вѡ́инъ нѹ́жды ра́ди наро́да,

бо мноства народу ішло за імі, крычучы: «Забі яго!»

послѣ́доваше бо мно́жество люді́й зовѹ́щихъ: возмѝ є҆го̀.

І як меліся ўвайсьці ў табар, Павал кажа тысячніку: «Ці магу нешта сказаць табе?» Той жа сказаў: «Ты ведаеш грэцкую?

Хотѧ́ же вни́ти въ по́лкъ па́ѵелъ глаго́ла ты́сѧщникѹ: а҆́ще лѣ́ть мѝ є҆́сть глаго́лати что̀ тебѣ̀; Ѻ҆́нъ же речѐ: гре́чески ѹ҆мѣ́еши ли;

Дык ці ня ты той Эгіпцянін, які перад гэтымі днямі збунтаваў і вывеў у пустыню чатыры тысячы чалавек сікарыяў?»

не ты́ ли є҆сѝ є҆гѵ́птѧнинъ, пре́жде си́хъ дні́й превѣща́вый и҆ и҆зведы́й въ пѹсты́ню четы́ри ты́сѧщы мѹже́й сїкаре́й;

А Павал сказаў: «Я — Юдэй з Тарсу, грамадзянін знакамітага гораду ў Кілікіі. Прашу ж цябе, дазволь мне гаварыць да народу».

Рече́ же па́ѵелъ: а҆́зъ человѣ́къ ѹ҆́бѡ є҆́смь ї҆ѹде́анинъ, та́рсѧнинъ, сла́внагѡ гра́да въ кїлїкі́и жи́тель: молю́ же тѧ̀, повели́ ми глаго́лати къ лю́демъ.

Калі ж той дазволіў, Павал, стаўшы на сходах, даў знак народу рукою, і як сталася вялікая ціша, прамовіў на гебрайскай мове, кажучы:

Повелѣ́вшѹ же є҆мѹ̀, па́ѵелъ стоѧ̀ на степе́нехъ помаа́въ рѹко́ю къ лю́демъ: мно́гѹ же безмо́лвїю бы́вшѹ, возгласѝ є҆вре́йскимъ ѧ҆зы́комъ, глаго́лѧ:

« 20 глава 22 глава »