Выслоўяў 1 глава

Кніга Выслоўяў Саламонавых
Пераклад Чарняўскага 2017 → Luther Bibel 1984

Прыпавесці Саламона, сына Давідава, цара Ізраэльскага,

Dies sind die Sprüche Salomos, des Sohnes Davids, des Königs von Israel,

каб спасцігнуць мудрасць і настаўленне, каб зразумець словы мудрасці;

um zu lernen Weisheit und Zucht und zu verstehen verständige Rede,

каб атрымаць веды ў навучанні: справядлівасць, прыказанне і законнасць;

daß man annehme Zucht, die da klug macht, Gerechtigkeit, Recht und Redlichkeit;

каб простым людзям прыдаць кемлівасці, юнаку — ведаў і развагі.

daß die Unverständigen klug werden und die Jünglinge vernünftig und besonnen.

Мудры слухае і павялічвае веды, а разумны прыдбае ўмеласць:

Wer weise ist, der höre zu und wachse an Weisheit, und wer verständig ist, der lasse sich raten,

зверне ўвагу на прытчу і алегорыю, словы мудрых і іх загадкі.

daß er verstehe Sprüche und Gleichnisse, die Worte der Weisen und ihre Rätsel.

Шанаванне Госпада ёсць аснова ведаў. Мудрасці і навучання адцураюцца бязглуздыя.

Die Furcht des HERRN ist der Anfang der Erkenntnis. Die Toren verachten Weisheit und Zucht.

Сыне мой, слухай перасцярогі бацькі свайго і не адхіляй запавету маці сваёй,

Mein Sohn, gehorche der Zucht deines Vaters und verlaß nicht das Gebot deiner Mutter;

бо яны — вянок годнасці на галаве тваёй і каралі на шыі тваёй.

denn das ist ein schöner Schmuck für dein Haupt und eine Kette an deinem Halse.

Сыне мой, калі цябе будуць прыцягваць грэшнікі, не прыставай да іх.

Mein Sohn, wenn dich die bösen Buben locken, so folge nicht.

Калі яны скажуць: «Пойдзем з намі! Наладзім засаду дзеля забойства, наставім прыхавана пасткі на бязвіннага;

Wenn sie sagen: «Geh mit uns! Wir wollen auf Blut lauern und den Unschuldigen nachstellen ohne Grund;

праглынём іх, як пекла: тых, што жывуць, і здаровых, як тых, што сыходзяць у магілу;

wir wollen sie verschlingen wie das Totenreich die Lebendigen, und die Frommen sollen sein wie die, welche hinunter in die Grube fahren;

знойдзем усякую каштоўную маёмасць, запоўнім дамы свае здабыткамі;

wir wollen kostbares Gut finden, wir wollen unsre Häuser mit Raub füllen;

далучы долю сваю да нашай, хай будзе адна кішэнь для ўсіх нас»;

wage es mit uns! Einen Beutel nur soll es für uns alle geben»:

сыне мой, не хадзі з імі, утрымай нагу сваю ад іх сцежак.

mein Sohn, wandle den Weg nicht mit ihnen, halte deinen Fuß fern von ihrem Pfad;

Бо ногі іх бягуць да злачынства і спяшаюцца, каб праліць кроў.

denn ihre Füße laufen zum Bösen und eilen, Blut zu vergießen.

Дарэмна закідваецца сетка перад вачамі мноства птушак.

Man spannt das Netz vor den Augen der Vögel, doch lassen sie sich nicht warnen;

Яны наладжваюць засаду дзеля ўласнага забойства і задумваюць злачынствы супраць сваіх душ.

so lauern jene auf ihr eigenes Blut und trachten sich selbst nach dem Leben.

Такі шлях у кожнага, хто імкнецца да нарабаванага: захоплівае яно душу таго, хто валодае ім.

So geht es allen, die nach unrechtem Gewinn trachten; er nimmt ihnen das Leben.

Мудрасць гукае па плошчах, на вуліцах падымае голас свой,

Die Weisheit ruft laut auf der Straße und läßt ihre Stimme hören auf den Plätzen.

на важнейшым месцы дарог шматлюдных крычыць, каля ўваходу ў гарадскую браму гучаць яе словы:

Sie ruft im lautesten Getümmel, am Eingang der Tore, sie redet ihre Worte in der Stadt:

«Дакуль жа, невукі, будзеце любіць невуцтва, а насмешнікі — жадаць для сябе высмейвання, і недасведчаныя — ненавідзець навукі?

Wie lange wollt ihr Unverständigen unverständig sein und ihr Spötter Lust zu Spötterei haben und ihr Toren die Erkenntnis hassen?

Звярніцеся да майго выкрывання: вось, удыхну ў вас дух мой і выкажу вам словы мае.

Kehret euch zu meiner Zurechtweisung! Siehe, ich will über euch strömen lassen meinen Geist und euch meine Worte kundtun.

Бо вось, я клікала, а вы адмовіліся, працягнула руку сваю, але не было нікога, хто заўважыў бы яе.

Wenn ich aber rufe und ihr euch weigert, wenn ich meine Hand ausstrecke und niemand darauf achtet,

Вы пагрэбавалі ўсякаю маёю парадаю і адхілілі мае папрокі.

wenn ihr fahren laßt all meinen Rat und meine Zurechtweisung nicht wollt:

Такім чынам, і я буду смяяцца з вашай пагібелі і кпіць буду, калі прыйдзе да вас трывога.

dann will ich auch lachen bei eurem Unglück und euer spotten, wenn da kommt, was ihr fürchtet;

Калі накінецца, як бура, страх, і пагібель узнікне, быццам віхура, калі апануе вас бяда і цесната.

wenn über euch kommt wie ein Sturm, was ihr fürchtet, und euer Unglück wie ein Wetter; wenn über euch Angst und Not kommt.

Тады прызываць будуць мяне, а не выслухаю, рупліва шукаць мяне будуць, а не знойдуць мяне.

Dann werden sie nach mir rufen, aber ich werde nicht antworten; sie werden mich suchen und nicht finden.

З-за таго, што настаўленне ненавідзелі і не выбралі страх Госпадаў,

Weil sie die Erkenntnis haßten und die Furcht des HERRN nicht erwählten,

не згадзіліся з маёю парадаю і пагрэбавалі ўсім маім выкрываннем.

meinen Rat nicht wollten und all meine Zurechtweisung verschmähten,

І вось, хай яны спажываюць плён свайго шляху, насычаюцца сваімі парадамі.

darum sollen sie essen von den Früchten ihres Wandels und satt werden an ihren Ratschlägen.

Адступніцтва невукаў заб’е іх, а нядбаласць бязглуздых загубіць іх.

Denn den Unverständigen bringt ihre Abkehr den Tod, und die Toren bringt ihre Sorglosigkeit um;

А той, хто слухае мяне, і прытулак ад страху знойдзе, і спакойны будзе, пазбавіўшыся страху перад ліхімі людзьмі».

wer aber mir gehorcht, wird sicher wohnen und ohne Sorge sein und kein Unglück fürchten.

« 150 глава 2 глава »