Выслоўяў 1 глава

Кніга Выслоўяў Саламонавых
Пераклад Чарняўскага 2017 → English Standard Version

Прыпавесці Саламона, сына Давідава, цара Ізраэльскага,

The proverbs of Solomon, son of David, king of Israel:

каб спасцігнуць мудрасць і настаўленне, каб зразумець словы мудрасці;

To know wisdom and instruction, to understand words of insight,

каб атрымаць веды ў навучанні: справядлівасць, прыказанне і законнасць;

to receive instruction in wise dealing, in righteousness, justice, and equity;

каб простым людзям прыдаць кемлівасці, юнаку — ведаў і развагі.

to give prudence to the simple, knowledge and discretion to the youth —

Мудры слухае і павялічвае веды, а разумны прыдбае ўмеласць:

Let the wise hear and increase in learning, and the one who understands obtain guidance,

зверне ўвагу на прытчу і алегорыю, словы мудрых і іх загадкі.

to understand a proverb and a saying, the words of the wise and their riddles.

Шанаванне Госпада ёсць аснова ведаў. Мудрасці і навучання адцураюцца бязглуздыя.

The fear of the Lord is the beginning of knowledge; fools despise wisdom and instruction.

Сыне мой, слухай перасцярогі бацькі свайго і не адхіляй запавету маці сваёй,

Hear, my son, your father’s instruction, and forsake not your mother’s teaching,

бо яны — вянок годнасці на галаве тваёй і каралі на шыі тваёй.

for they are a graceful garland for your head and pendants for your neck.

Сыне мой, калі цябе будуць прыцягваць грэшнікі, не прыставай да іх.

My son, if sinners entice you, do not consent.

Калі яны скажуць: «Пойдзем з намі! Наладзім засаду дзеля забойства, наставім прыхавана пасткі на бязвіннага;

If they say, “Come with us, let us lie in wait for blood; let us ambush the innocent without reason;

праглынём іх, як пекла: тых, што жывуць, і здаровых, як тых, што сыходзяць у магілу;

like Sheol let us swallow them alive, and whole, like those who go down to the pit;

знойдзем усякую каштоўную маёмасць, запоўнім дамы свае здабыткамі;

we shall find all precious goods, we shall fill our houses with plunder;

далучы долю сваю да нашай, хай будзе адна кішэнь для ўсіх нас»;

throw in your lot among us; we will all have one purse” —

сыне мой, не хадзі з імі, утрымай нагу сваю ад іх сцежак.

my son, do not walk in the way with them; hold back your foot from their paths,

Бо ногі іх бягуць да злачынства і спяшаюцца, каб праліць кроў.

for their feet run to evil, and they make haste to shed blood.

Дарэмна закідваецца сетка перад вачамі мноства птушак.

For in vain is a net spread in the sight of any bird,

Яны наладжваюць засаду дзеля ўласнага забойства і задумваюць злачынствы супраць сваіх душ.

but these men lie in wait for their own blood; they set an ambush for their own lives.

Такі шлях у кожнага, хто імкнецца да нарабаванага: захоплівае яно душу таго, хто валодае ім.

Such are the ways of everyone who is greedy for unjust gain; it takes away the life of its possessors.

Мудрасць гукае па плошчах, на вуліцах падымае голас свой,

Wisdom cries aloud in the street, in the markets she raises her voice;

на важнейшым месцы дарог шматлюдных крычыць, каля ўваходу ў гарадскую браму гучаць яе словы:

at the head of the noisy streets she cries out; at the entrance of the city gates she speaks:

«Дакуль жа, невукі, будзеце любіць невуцтва, а насмешнікі — жадаць для сябе высмейвання, і недасведчаныя — ненавідзець навукі?

“How long, O simple ones, will you love being simple? How long will scoffers delight in their scoffing and fools hate knowledge?

Звярніцеся да майго выкрывання: вось, удыхну ў вас дух мой і выкажу вам словы мае.

If you turn at my reproof,a behold, I will pour out my spirit to you; I will make my words known to you.

Бо вось, я клікала, а вы адмовіліся, працягнула руку сваю, але не было нікога, хто заўважыў бы яе.

Because I have called and you refused to listen, have stretched out my hand and no one has heeded,

Вы пагрэбавалі ўсякаю маёю парадаю і адхілілі мае папрокі.

because you have ignored all my counsel and would have none of my reproof,

Такім чынам, і я буду смяяцца з вашай пагібелі і кпіць буду, калі прыйдзе да вас трывога.

I also will laugh at your calamity; I will mock when terror strikes you,

Калі накінецца, як бура, страх, і пагібель узнікне, быццам віхура, калі апануе вас бяда і цесната.

when terror strikes you like a storm and your calamity comes like a whirlwind, when distress and anguish come upon you.

Тады прызываць будуць мяне, а не выслухаю, рупліва шукаць мяне будуць, а не знойдуць мяне.

Then they will call upon me, but I will not answer; they will seek me diligently but will not find me.

З-за таго, што настаўленне ненавідзелі і не выбралі страх Госпадаў,

Because they hated knowledge and did not choose the fear of the Lord,

не згадзіліся з маёю парадаю і пагрэбавалі ўсім маім выкрываннем.

would have none of my counsel and despised all my reproof,

І вось, хай яны спажываюць плён свайго шляху, насычаюцца сваімі парадамі.

therefore they shall eat the fruit of their way, and have their fill of their own devices.

Адступніцтва невукаў заб’е іх, а нядбаласць бязглуздых загубіць іх.

For the simple are killed by their turning away, and the complacency of fools destroys them;

А той, хто слухае мяне, і прытулак ад страху знойдзе, і спакойны будзе, пазбавіўшыся страху перад ліхімі людзьмі».

but whoever listens to me will dwell secure and will be at ease, without dread of disaster.”

« 150 глава 2 глава »