Выслоўяў 1 глава

Кніга Выслоўяў Саламонавых
Пераклад Чарняўскага 2017 → Schlachter Bibel 1951

Прыпавесці Саламона, сына Давідава, цара Ізраэльскага,

Sprüche Salomos, des Sohnes Davids, des Königs von Israel,

каб спасцігнуць мудрасць і настаўленне, каб зразумець словы мудрасці;

daß man Weisheit und Zucht erlerne und verständige Reden verstehe,

каб атрымаць веды ў навучанні: справядлівасць, прыказанне і законнасць;

daß man Gedankenzucht erlange, Rechtssinn, Urteilskraft und Aufrichtigkeit;

каб простым людзям прыдаць кемлівасці, юнаку — ведаў і развагі.

damit den Einfältigen Klugheit, den Jünglingen Erkenntnis und Besonnenheit verliehen werde.

Мудры слухае і павялічвае веды, а разумны прыдбае ўмеласць:

Wer weise ist, hört darauf und vermehrt seine Kenntnisse, und wer verständig ist, eignet sich Fertigkeiten an,

зверне ўвагу на прытчу і алегорыю, словы мудрых і іх загадкі.

damit er Sprichwörter und bildliche Rede verstehe, die Worte der Weisen und ihre Rätsel.

Шанаванне Госпада ёсць аснова ведаў. Мудрасці і навучання адцураюцца бязглуздыя.

Die Furcht des HERRN ist der Anfang der Erkenntnis; nur Toren verachten Weisheit und Zucht!

Сыне мой, слухай перасцярогі бацькі свайго і не адхіляй запавету маці сваёй,

Höre, mein Sohn, die Unterweisung deines Vaters und verwirf nicht die Lehre deiner Mutter!

бо яны — вянок годнасці на галаве тваёй і каралі на шыі тваёй.

Denn sie sind ein schöner Kranz für dein Haupt und ein Geschmeide um deinen Hals.

Сыне мой, калі цябе будуць прыцягваць грэшнікі, не прыставай да іх.

Mein Sohn, wenn dich Sünder überreden wollen, so willige nicht ein,

Калі яны скажуць: «Пойдзем з намі! Наладзім засаду дзеля забойства, наставім прыхавана пасткі на бязвіннага;

wenn sie sagen: «Komm mit uns, wir wollen auf Blut lauern, wir wollen dem Unschuldigen ohne Ursache nachstellen;

праглынём іх, як пекла: тых, што жывуць, і здаровых, як тых, што сыходзяць у магілу;

wir wollen sie verschlingen wie der Scheol die Lebendigen, als sänken sie unversehens ins Grab!

знойдзем усякую каштоўную маёмасць, запоўнім дамы свае здабыткамі;

Wir wollen allerlei kostbares Gut gewinnen und unsre Häuser füllen mit Raub;

далучы долю сваю да нашай, хай будзе адна кішэнь для ўсіх нас»;

schließe dich uns auf gut Glück an, wir wollen gemeinsame Kasse führen!»

сыне мой, не хадзі з імі, утрымай нагу сваю ад іх сцежак.

Mein Sohn, geh nicht mit ihnen auf dem Wege, halte deinen Fuß zurück von ihrem Pfad!

Бо ногі іх бягуць да злачынства і спяшаюцца, каб праліць кроў.

Denn ihre Füße laufen zum Bösen und eilen Blut zu vergießen.

Дарэмна закідваецца сетка перад вачамі мноства птушак.

Denn vergeblich wird das Netz ausgespannt vor den Augen aller Vögel;

Яны наладжваюць засаду дзеля ўласнага забойства і задумваюць злачынствы супраць сваіх душ.

sie aber lauern auf ihr eigenes Blut und stellen ihrem eigenen Leben nach.

Такі шлях у кожнага, хто імкнецца да нарабаванага: захоплівае яно душу таго, хто валодае ім.

Dies ist das Schicksal aller, die nach ungerechtem Gewinn trachten: er kostet seinen Besitzern die Seele!

Мудрасць гукае па плошчах, на вуліцах падымае голас свой,

Die Weisheit ruft draußen laut, öffentlich läßt sie ihre Stimme hören;

на важнейшым месцы дарог шматлюдных крычыць, каля ўваходу ў гарадскую браму гучаць яе словы:

im ärgsten Straßenlärm schreit sie, an den Pforten der Stadttore hält sie ihre Reden:

«Дакуль жа, невукі, будзеце любіць невуцтва, а насмешнікі — жадаць для сябе высмейвання, і недасведчаныя — ненавідзець навукі?

Wie lange wollt ihr Einfältigen die Einfalt lieben und ihr Spötter Lust am Spotten haben und ihr Toren Erkenntnis hassen?

Звярніцеся да майго выкрывання: вось, удыхну ў вас дух мой і выкажу вам словы мае.

Kehret um zu meiner Zurechtweisung! Siehe, ich will euch meinen Geist sprudeln lassen, euch meine Worte kundtun!

Бо вось, я клікала, а вы адмовіліся, працягнула руку сваю, але не было нікога, хто заўважыў бы яе.

Darum, weil ich rufe und ihr mich abweiset, weil ich meine Hand ausstrecke und niemand darauf achtet,

Вы пагрэбавалі ўсякаю маёю парадаю і адхілілі мае папрокі.

weil ihr vielmehr allen meinen Rat verwerfet und meine Zurechtweisung nicht begehret,

Такім чынам, і я буду смяяцца з вашай пагібелі і кпіць буду, калі прыйдзе да вас трывога.

so werde auch ich eures Unglücks lachen und euer spotten,

Калі накінецца, як бура, страх, і пагібель узнікне, быццам віхура, калі апануе вас бяда і цесната.

wenn das, was ihr fürchtet, wie ein Wetter über euch kommt und euer Schicksal euch wie ein Wirbelsturm überraschen wird, wenn euch Angst und Not überfällt.

Тады прызываць будуць мяне, а не выслухаю, рупліва шукаць мяне будуць, а не знойдуць мяне.

Dann werden sie mich anrufen, aber ich werde nicht antworten; sie werden mich eifrig suchen und nicht finden,

З-за таго, што настаўленне ненавідзелі і не выбралі страх Госпадаў,

darum, daß sie die Erkenntnis gehaßt und die Furcht des HERRN nicht erwählt haben,

не згадзіліся з маёю парадаю і пагрэбавалі ўсім маім выкрываннем.

daß sie meinen Rat nicht begehrt und alle meine Zurechtweisung verschmäht haben.

І вось, хай яны спажываюць плён свайго шляху, насычаюцца сваімі парадамі.

Darum sollen sie von der Frucht ihres eigenen Weges essen und von ihren eigenen Ratschlägen genug bekommen!

Адступніцтва невукаў заб’е іх, а нядбаласць бязглуздых загубіць іх.

Denn ihre Verirrung bringt die Einfältigen um, und ihre Sorglosigkeit stürzt die Toren ins Verderben.

А той, хто слухае мяне, і прытулак ад страху знойдзе, і спакойны будзе, пазбавіўшыся страху перад ліхімі людзьмі».

Wer aber mir gehorcht, wird sicher wohnen und kein Unheil fürchten müssen.

« 150 глава 2 глава »