Выслоўяў 1 глава

Кніга Выслоўяў Саламонавых
Пераклад Чарняўскага 2017 → New International Version

Прыпавесці Саламона, сына Давідава, цара Ізраэльскага,

The proverbs of Solomon son of David, king of Israel:

каб спасцігнуць мудрасць і настаўленне, каб зразумець словы мудрасці;

for gaining wisdom and instruction; for understanding words of insight;

каб атрымаць веды ў навучанні: справядлівасць, прыказанне і законнасць;

for receiving instruction in prudent behavior, doing what is right and just and fair;

каб простым людзям прыдаць кемлівасці, юнаку — ведаў і развагі.

for giving prudence to those who are simple,a knowledge and discretion to the young —

Мудры слухае і павялічвае веды, а разумны прыдбае ўмеласць:

let the wise listen and add to their learning, and let the discerning get guidance —

зверне ўвагу на прытчу і алегорыю, словы мудрых і іх загадкі.

for understanding proverbs and parables, the sayings and riddles of the wise.b

Шанаванне Госпада ёсць аснова ведаў. Мудрасці і навучання адцураюцца бязглуздыя.

The fear of the Lord is the beginning of knowledge, but foolsc despise wisdom and instruction.

Сыне мой, слухай перасцярогі бацькі свайго і не адхіляй запавету маці сваёй,

Listen, my son, to your father’s instruction and do not forsake your mother’s teaching.

бо яны — вянок годнасці на галаве тваёй і каралі на шыі тваёй.

They are a garland to grace your head and a chain to adorn your neck.

Сыне мой, калі цябе будуць прыцягваць грэшнікі, не прыставай да іх.

My son, if sinful men entice you, do not give in to them.

Калі яны скажуць: «Пойдзем з намі! Наладзім засаду дзеля забойства, наставім прыхавана пасткі на бязвіннага;

If they say, “Come along with us; let’s lie in wait for innocent blood, let’s ambush some harmless soul;

праглынём іх, як пекла: тых, што жывуць, і здаровых, як тых, што сыходзяць у магілу;

let’s swallow them alive, like the grave, and whole, like those who go down to the pit;

знойдзем усякую каштоўную маёмасць, запоўнім дамы свае здабыткамі;

we will get all sorts of valuable things and fill our houses with plunder;

далучы долю сваю да нашай, хай будзе адна кішэнь для ўсіх нас»;

cast lots with us; we will all share the loot” —

сыне мой, не хадзі з імі, утрымай нагу сваю ад іх сцежак.

my son, do not go along with them, do not set foot on their paths;

Бо ногі іх бягуць да злачынства і спяшаюцца, каб праліць кроў.

for their feet rush into evil, they are swift to shed blood.

Дарэмна закідваецца сетка перад вачамі мноства птушак.

How useless to spread a net where every bird can see it!

Яны наладжваюць засаду дзеля ўласнага забойства і задумваюць злачынствы супраць сваіх душ.

These men lie in wait for their own blood; they ambush only themselves!

Такі шлях у кожнага, хто імкнецца да нарабаванага: захоплівае яно душу таго, хто валодае ім.

Such are the paths of all who go after ill-gotten gain; it takes away the life of those who get it.

Мудрасць гукае па плошчах, на вуліцах падымае голас свой,

Out in the open wisdom calls aloud, she raises her voice in the public square;

на важнейшым месцы дарог шматлюдных крычыць, каля ўваходу ў гарадскую браму гучаць яе словы:

on top of the walld she cries out, at the city gate she makes her speech:

«Дакуль жа, невукі, будзеце любіць невуцтва, а насмешнікі — жадаць для сябе высмейвання, і недасведчаныя — ненавідзець навукі?

“How long will you who are simple love your simple ways? How long will mockers delight in mockery and fools hate knowledge?

Звярніцеся да майго выкрывання: вось, удыхну ў вас дух мой і выкажу вам словы мае.

Repent at my rebuke! Then I will pour out my thoughts to you, I will make known to you my teachings.

Бо вось, я клікала, а вы адмовіліся, працягнула руку сваю, але не было нікога, хто заўважыў бы яе.

But since you refuse to listen when I call and no one pays attention when I stretch out my hand,

Вы пагрэбавалі ўсякаю маёю парадаю і адхілілі мае папрокі.

since you disregard all my advice and do not accept my rebuke,

Такім чынам, і я буду смяяцца з вашай пагібелі і кпіць буду, калі прыйдзе да вас трывога.

I in turn will laugh when disaster strikes you; I will mock when calamity overtakes you —

Калі накінецца, як бура, страх, і пагібель узнікне, быццам віхура, калі апануе вас бяда і цесната.

when calamity overtakes you like a storm, when disaster sweeps over you like a whirlwind, when distress and trouble overwhelm you.

Тады прызываць будуць мяне, а не выслухаю, рупліва шукаць мяне будуць, а не знойдуць мяне.

“Then they will call to me but I will not answer; they will look for me but will not find me,

З-за таго, што настаўленне ненавідзелі і не выбралі страх Госпадаў,

since they hated knowledge and did not choose to fear the Lord.

не згадзіліся з маёю парадаю і пагрэбавалі ўсім маім выкрываннем.

Since they would not accept my advice and spurned my rebuke,

І вось, хай яны спажываюць плён свайго шляху, насычаюцца сваімі парадамі.

they will eat the fruit of their ways and be filled with the fruit of their schemes.

Адступніцтва невукаў заб’е іх, а нядбаласць бязглуздых загубіць іх.

For the waywardness of the simple will kill them, and the complacency of fools will destroy them;

А той, хто слухае мяне, і прытулак ад страху знойдзе, і спакойны будзе, пазбавіўшыся страху перад ліхімі людзьмі».

but whoever listens to me will live in safety and be at ease, without fear of harm.”

« 150 глава 2 глава »