Судзьдзяў 1 глава

І было, па сьмерці Ігошуі, і папыталіся сынове Ізраелявы ў СПАДАРА, кажучы: «Хто ўзыйдзе нам спачатку на Канааняніна, каб ваяваць ізь ім?»

 

И҆ бы́сть по сконча́нїи ї҆исѹ́совѣ, и҆ вопроша́хѹ сы́нове ї҆и҃лєвы гд҇а, глаго́люще: кто̀ взы́детъ на́мъ къ ханане́ю воево́да, ра́товати на ни́хъ;

І сказаў СПАДАР: «Юда ўзыйдзе; вось, Я даў зямлю ў руку ягоную».

 

И҆ речѐ гд҇ь: ї҆ѹ́да взы́детъ: сѐ, да́хъ зе́млю въ рѹ́кѹ є҆гѡ̀.

І сказаў Юда Сымону, брату свайму: «Узыйдзі з імною да жэрабя майго, і будзем ваяваць із Канаанянінам; і пайду таксама я з табою да жэрабя твайго». І пайшоў зь ім Сымон.

 

И҆ речѐ ї҆ѹ́да къ сѷмеѡ́нѹ бра́тѹ своемѹ̀: взы́ди со мно́ю въ жре́бїй мо́й, и҆ ѡ҆полчи́мсѧ на ханане́а: и҆ пойдѹ̀ и҆ а҆́зъ съ тобо́ю въ жре́бїй тво́й. И҆ по́йде съ ни́мъ сѷмеѡ́нъ.

І ўзышоў Юда, і даў СПАДАР Канааняніна а Ферэзэя ў руку іхную, і пабілі яны іх у Везэку дзесяць тысячаў чалавекаў.

 

И҆ взы́де ї҆ѹ́да, и҆ предадѐ гд҇ь ханане́а и҆ ферезе́а въ рѹ́цѣ и҆́хъ: и҆ и҆зби́ша и҆̀хъ въ везе́цѣ до десѧтѝ ты́сѧщъ мѹже́й.

І знайшлі яны Адоні-Везэка ў Везэку, і ваявалі зь ім, і паразілі Канааняніна а Ферэзэя.

 

И҆ ѡ҆брѣто́ша а҆дѡнївезе́ка въ везе́цѣ, и҆ сѣко́шасѧ съ ни́мъ: и҆ и҆зби́ша ханане́а и҆ ферезе́а.

І ўцёк Адоні-Везэк; а яны пагналіся за ім, і схапілі яго, і адцялі вялікія палцы на руках ягоных і на нагах ягоных.

 

И҆ побѣжѐ а҆дѡнївезе́къ: и҆ гна́ша в̾слѣ́дъ є҆гѡ̀, и҆ ѩ҆́ша є҆го̀, и҆ ѿсѣко́ша краи҄ рѹ́къ є҆гѡ̀ и҆ краи҄ но́гъ є҆гѡ̀.

І сказаў Адоні-Везэк: «Семдзясят каралёў з адцятымі на руках а на нагах іхных вялікімі палцамі зьбіралі пад сталом маім; як рабіў я, так імне аддаў Бог». І прывялі яго да Ерузаліму, і ён памер там.

 

И҆ речѐ а҆дѡнївезе́къ: седми́десѧти царє́мъ ѡ҆бсѣко́хъ краи҄ рѹ́къ и҆́хъ и҆ краи҄ но́гъ и҆́хъ, и҆ бы́ша собира́юще (ѿ крѹпи́цъ) под̾ трапе́зою мое́ю: ѩ҆́коже ѹ҆̀бо сотвори́хъ, та́кѡ воздаде́ ми бг҃ъ. И҆ приведо́ша є҆го̀ во ї҆ер҇ли́мъ, и҆ ѹ҆́мре та́мѡ.

І ваявалі сынове Юдзіны супроці Ерузаліму, і ўзялі яго, і зразілі яго лязом мяча, і места аканавалі цяплу.

 

И҆ воева́ша сы́нове ї҆ѹ҄дины на ї҆ер҇ли́мъ, и҆ взѧ́ша є҆го̀, и҆ порази́ша є҆го̀ ѻ҆́стрїемъ меча̀, и҆ гра́дъ сожго́ша ѻ҆гне́мъ.

І потым зышлі сынове Юдзіны ваяваць із Канаанянінам, жыхарам гораў, і на паўдню і на нізіне.

 

И҆ по си́хъ снидо́ша сы́нове ї҆ѹ҄дины воева́ти на ханане́а живѹ́щаго въ го́рнѣй къ ю҆́гѹ и҆ въ ра́внѣй.

І пайшоў Юда на Канааняніна, каторы жыў у Гэўроне, імя ж Гэўрону ўперад Кіраф-Арба, і зразілі Шэшая а Агімана а Фалмая.

 

И҆ по́йде ї҆ѹ́да на ханане́а живѹ́щаго въ хеврѡ́нѣ. И҆ и҆зы́де хеврѡ́нъ со страны̀: и҆́мѧ же бѣ̀ хеврѡ́нѹ пре́жде карїаѳарво́къ-се́феръ: и҆ ѹ҆би́ша сесі́на и҆ а҆хїма́на и҆ ѳолмі́а, ро́ды є҆на́кѡвы.

І пайшоў стуль ён супроці жыхараў Дэвіру; імя Дэвіру ўперад Кіраф-Сэфер.

 

И҆ взыдо́ша ѿтѹ́дѹ къ живѹ́щымъ въ даві́рѣ: и҆́мѧ же даві́рѹ бѣ̀ пре́жде карїаѳсе́феръ, [гра́дъ пи́сменъ].

І сказаў Калеў: «Хто зразе Кіраф-Сэфер і зваюе яго, то аддам яму Ахсу, дачку сваю, за жонку».

 

И҆ речѐ хале́въ: и҆́же а҆́ще порази́тъ [гра́дъ пи́сменъ] и҆ во́зметъ є҆го̀, да́мъ є҆мѹ̀ а҆сха́нь дще́рь мою̀ въ женѹ̀.

І зваяваў яго Офнель Кенаёнак, сын брата Калевавага, меншага за яго; і даў яму Ахсу, дачку сваю, за жонку.

 

И҆ взѧ̀ є҆го̀ гоѳонїи́лъ сы́нъ кене́за бра́та хале́вова ю҆нѣ́йшїй, и҆ дадѐ є҆мѹ̀ хале́въ а҆сха́нь дще́рь свою̀ въ женѹ̀.

І было, як яна мела ісьці, што яна намовіла яго прасіць у вайца ейнага тое поле, і яна ссунулася з асла. І сказаў ёй Калеў: «Чаго табе?»

 

И҆ бы́сть внегда̀ ѿходи́ти є҆́й, и҆ подви́же ю҆̀ гоѳонїи́лъ проси́ти ѹ҆ ѻ҆тца̀ своегѡ̀ села̀, и҆ ропта́ше (сѣдѧ́щи) на ѻ҆слѧ́ти, и҆ вопїѧ́ше со ѻ҆слѧ́ти: на зе́млю ю҆́жнѹю ѿда́лъ мѧ̀ є҆сѝ. И҆ речѐ є҆́й хале́въ: что́ ти є҆́сть;

І сказала яму: «Дай імне дабраславенства, бо зямлю паўднявую ты даў імне, то дай імне й жаролы водаў». І даў ёй Калеў жаролы вышнія й жаролы дольнія.

 

И҆ речѐ є҆мѹ̀ а҆сха́нь: да́ждь мѝ благослове́нїе: ѩ҆́кѡ на зе́млю ю҆́жнѹю ѿда́лъ є҆сѝ мѧ̀, да да́си мнѣ̀ и҆ и҆схѡ́дища водна҄ѧ. И҆ дадѐ є҆́й хале́въ по се́рдцѹ є҆ѧ̀ и҆схѡ́дища вы́шнихъ и҆ и҆схѡ́дища ни́жнихъ.

І сынове Кіняніна, сьця Масеявага, узышлі зь места пальмаў із сынамі Юдзінамі на пустыню Юдзіну, каторая на паўдня ад Араду, і пайшоў, і асяліўся зь людам.

 

И҆ сы́нове ї҆оѳо́ра кїне́ева, ѹ҆́жика мѡѷсе́ова, взыдо́ша ѿ гра́да фїні́ческа къ сынѡ́мъ ї҆ѹ҄динымъ въ пѹсты́ню сѹ́щѹю на ю҆́гъ ї҆ѹ́ды ко и҆схо́дѹ а҆редо́вѹ, и҆ поидо́ша, и҆ всели́шасѧ съ людьмѝ.

І пайшоў Юда із Сымонам, братам сваім, і зразілі Канааняніна, жыхара Цэфафа, і аканавалі яго, і названа места гэтае Горма.

 

И҆ по́йде ї҆ѹ́да съ сѷмеѡ́номъ бра́томъ свои́мъ, и҆ и҆збѝ ханане́а живѹ́щаго въ сефе́ѳѣ, и҆ потреби́ша є҆го̀: и҆ прозва́ша и҆́мѧ гра́дѹ [потребле́нїе].

Юда заваяваў Ґазу а граніцы яе, і Ашкелон у граніцах яго, і Екрон у граніцах яго.

 

И҆ взѧ̀ ї҆ѹ́да га́зѹ и҆ предѣ́лъ є҆ѧ̀, и҆ а҆скалѡ́на и҆ предѣ́лъ є҆гѡ̀, и҆ а҆ккарѡ́нъ и҆ предѣ́лъ є҆гѡ̀, и҆ а҆зѡ́тъ и҆ ѡ҆крє́стнаѧ є҆гѡ̀.

І быў СПАДАР ізь Юдаю, і ён апанаваў гару. Але не прагнаў жыхараў даліны, бо зялезныя цялежкі былі ў іх.

 

И҆ бѧ́ше гд҇ь со ї҆ѹ́дою. И҆ взѧ̀ го́рѹ, ѩ҆́кѡ не возмого́ша потреби́ти живѹ́щихъ во ю҆до́ли, занѐ риха́въ противоста̀ и҆̀мъ, и҆ колесни҄цы желѣ҄зныѧ бѧ́хѹ ты҄мъ.

І аддалі Калеву Гэўрон, як казаў Масей, і выгнаў стуль трох сыноў Енаковых.

 

И҆ да́ша хале́вѹ хеврѡ́нъ, ѩ҆́коже глаго́ла мѡѷсе́й: и҆ наслѣ́дствова та́мѡ трѝ гра́ды сынѡ́въ є҆на́ковыхъ, и҆ и҆згна̀ ѿтѹ́дѹ трѝ сы́ны є҆на́кѡвы.

Але Евусэя, жыхара Ерузаліму, ня выгналі сынове Веняміновы, і жыў Евусэй із сынамі Веняміновымі ў Ерузаліме дагэтуль.

 

И҆ ї҆евѹсе́а живѹ́щаго во ї҆ер҇ли́мѣ не и҆згна́ша сы́нове венїамі́нѡвы, и҆ живѧ́ше ї҆евѹсе́й съ сынмѝ венїамї҄ни во ї҆ер҇ли́мѣ да́же до сегѡ̀ днѐ.

І ўзышлі сынове Язэпавы, таксама яны, на Бэт-Эль, і СПАДАР быў ізь імі.

 

И҆ взыдо́ша сы́нове ї҆ѡ҄сифли и҆ сі́и въ веѳи́ль: и҆ гд҇ь бѧ́ше съ ни́ми.

І шпегаваў дом Язэпаў Бэт-Эль, імя ж места ўперад: Луз.

 

И҆ ѡ҆полчи́шасѧ, и҆ соглѧ́даша (сы́нове ї҆ѡ́сифѡвы) веѳи́ль: и҆́мѧ же бѣ̀ пре́жде гра́дѹ лѹ́за.

І абачылі старожы чалавека, каторы выходзіў зь места, і сказалі яму: «Пакажы нам уход у места, і мы зробім із табою міласэрдзе».

 

И҆ ви́дѣша стрегѹ́щїи мѹ́жа и҆сходѧ́щаго и҆з̾ гра́да, и҆ ѩ҆́ша є҆го̀ и҆ реко́ша є҆мѹ̀: покажѝ на́мъ вхо́дъ во гра́дъ, и҆ сотвори́мъ съ тобо́ю ми́лость.

І ён паказаў ім уход у места, і зразілі яны места лязом мяча, а чалавека таго і ўсю радню ягоную адпусьцілі.

 

И҆ показа̀ и҆̀мъ вхо́дъ гра́дный: и҆ порази́ша гра́дъ ѻ҆́стрїемъ меча̀, мѹ́жа же и҆ сро́дство є҆гѡ̀ ѿпѹсти́ша.

І пайшоў чалавек тый да зямлі Гэцічаў, і збудаваў места, і назваў імя яго Луз. Гэта імя яго дагэтуль.

 

И҆ ѿи́де мѹ́жъ въ зе́млю хеттїи́мъ, и҆ созда̀ та́мѡ гра́дъ, и҆ прозва̀ и҆́мѧ є҆мѹ̀ лѹ́за: сїѐ и҆́мѧ є҆мѹ̀ да́же до днѐ сегѡ̀.

І ня выгнаў Манас жыхараў Веф-Шэану а местачкаў ягоных, і жыхараў Фаанаху а местачкаў ягоных, жыхараў Дору а местачкаў ягоных, і жыхараў Іўлеаму а местачкаў ягоных, і жыхараў Мегіда а местачкаў ягоных, і зычыў Канаанянін жыць у зямлі гэтай.

 

И҆ не разорѝ манассі́й веѳса́на, и҆́же є҆́сть скѵ́ѳскїй гра́дъ, нижѐ дще́рей є҆гѡ̀, нижѐ ѡ҆кре́стныхъ (предѣ҄лъ) є҆гѡ̀, нижѐ ѳана́ха, нижѐ дще́рей є҆гѡ̀, нижѐ живѹ́щихъ въ дѡ́рѣ, нижѐ дще́рей є҆гѡ̀, нижѐ живѹ́щихъ во ї҆евла́мѣ, нижѐ ѡ҆кре́стныхъ є҆гѡ̀, нижѐ дще́рей є҆гѡ̀, и҆ живѹ́щихъ въ магеддѡ́нѣ, нижѐ ѡ҆кре́стныхъ є҆гѡ̀ и҆ дще́рей є҆гѡ̀. И҆ нача̀ ханане́й жи́ти на землѝ се́й.

І было, як Ізраель падужэў, тады зрабіў ён Канааняніна даньнікам, але выгнаць ня выгнаў яго.

 

И҆ бы́сть є҆гда̀ ѹ҆крѣпи́сѧ ї҆и҃ль, и҆ сотворѝ ханане́а да́нника: и҆згна́нїемъ же не и҆згна̀ є҆го̀.

І Яхрэм ня выгнаў Канааняніна, што жывець у Ґезэру, і жыў Канаанянін сярод іх у Ґезэру.

 

И҆ є҆фре́мъ не и҆згна̀ ханане́а живѹ́щаго въ газе́рѣ: и҆ живѧ́ше ханане́й средѣ̀ є҆гѡ̀ въ газе́рѣ, и҆ бы́сть є҆мѹ̀ въ да́нника.

Завулон ня выгнаў жыхараў Кітрону і жыхараў Нагалолу, і жыў Канаанянін сярод яго, і сталі даньнікамі.

 

И҆ завѹлѡ́нъ не и҆згна̀ живѹ́щихъ въ хеврѡ́нѣ и҆ живѹ́щихъ во а҆мма́нѣ: и҆ всели́сѧ ханане́й посредѣ̀ и҆́хъ и҆ бы́сть є҆мѹ̀ да́нникъ.

Ашэр ня выгнаў жыхараў Акка а жыхараў Сыдону а Аглаву а Ахзыву а Гэлвы а Афіку а Рэгову.

 

И҆ а҆си́ръ не и҆згна̀ живѹ́щихъ во а҆кхѡ́рѣ, (и҆ бы́сть є҆мѹ̀ да́нникъ,) ни живѹ́щихъ въ дѡ́рѣ, ни живѹ́щихъ въ сїдѡ́нѣ, ни живѹ́щихъ въ дала́фѣ и҆ во а҆хазі́вѣ, и҆ во є҆́лвѣ и҆ во а҆фе́кѣ и҆ въ роѡ́вѣ.

І жыў Ашэр сярод Канааняніна, жыхара зямлі тае, бо ня выгнаў іх.

 

И҆ всели́сѧ а҆си́ръ посредѣ̀ ханане́а живѹ́щагѡ на землѝ (то́й), занѐ не возмо́же и҆згна́ти є҆го̀.

І Неффалім ня выгнаў жыхараў Веф-Шэмешу а жыхараў Веф-Анафу, і жыў сярод Канааняніна, жыхара зямлі тае; а жыхары Веф-Шэмешу а Веф-Анафу былі даньнікамі ім.

 

И҆ нефѳалі́мъ не и҆згна̀ живѹ́щихъ въ веѳсамѵ́сѣ, нижѐ живѹ́щихъ въ веѳана́хѣ: и҆ всели́сѧ нефѳалі́мъ средѣ̀ ханане́а живѹ́щагѡ на землѝ (се́й): живѹ́щїи же въ веѳсамѵ́сѣ и҆ въ веѳана́хѣ бы́ша є҆мѹ̀ да́нницы.

І сьціскалі Аморэі сыноў Дановых у гары, бо не давалі ім зыходзіць на даліну.

 

И҆ ѹ҆тѣснѝ а҆морре́й сы́ны да́нѡвы въ горѣ̀, ѩ҆́кѡ не попѹстѝ и҆̀мъ низходи́ти во ю҆до́ль.

І зычылі Аморэі жыць на гары Гэрэс, ув Айялоне а Шаалвіме; і стала цяжкою рука сыноў Язэпавых, і сталі яны даньнікамі.

 

И҆ нача̀ а҆морре́й жи́ти въ горѣ̀ чре́пнѣй, и҆дѣ́же медвѣ҄ди и҆ лиси҄цы, въ мѷрсїнѡ́нѣ и҆ въ салаві́нѣ: и҆ ѡ҆тѧготѣ̀ рѹка̀ до́мѹ ї҆ѡ́сифлѧ на а҆морре́а, и҆ бы́сть є҆мѹ̀ да́нникъ.

Граніцы ж Аморэяў ад узгор’я Акравіму і ад скалы й далей.

 

И҆ предѣ́лъ а҆морре́йскїй ї҆дѹме́й ѿ восхо́да а҆краві́нѧ, ѿ [ка́мене] и҆ вы́ше.