2 Гаспадарстваў 19 глава

Другая кніга Гаспадарстваў
Пераклад Яна Станкевіча → Елизаветинская Библия

Як пачуў кароль Гэзэка, то разьдзер адзецьці свае, і прыкрыўся зрэбнінаю, і прышоў да дому СПАДАРОВАГА,

И҆ бы́сть є҆гда̀ ѹ҆слы́ша ца́рь є҆зекі́а, и҆ раздра̀ ри҄зы своѧ҄, и҆ ѡ҆блече́сѧ во вре́тище, и҆ вни́де въ до́мъ гд҇ень.

І паслаў Елякіма, што над дамоваю, а Шэўну пісара, а старшых сьвятароў, што былі пакрыўшыся зрэбнінаю, да прарокі Ісаі Амосёнка.

И҆ посла̀ є҆лїакі́ма строи́телѧ, и҆ сѡмна́са книго́чїа и҆ старѣ́йшины жерцє́въ ѡ҆блечє́ны во вре́тище ко и҆са́їи про҇ро́кѹ сы́нѹ а҆мѡ́совѹ.

І яны сказалі яму: «Гэтак кажа Гэзэка: "Дзень бяды а кары а зьдзеку дзень гэты, бо прышлі дзецяняты да адтуліны дзетнічнае, і няма сілы радзіць.

И҆ рѣ́ша є҆мѹ̀: си́це глаго́летъ є҆зекі́а: де́нь ско́рби и҆ ѡ҆бличе́нїѧ и҆ прогнѣ́ванїѧ де́нь се́й, ѩ҆́кѡ прїидо́ша сы́нове да́же до болѣзнорожде́нїѧ, и҆ крѣ́пости нѣ́сть ражда́ющей:

Можа пачуе СПАДАР, Бог твой, усі словы галоўнага над напіткамі, каторага паслаў кароль Асырскі, спадар ягоны, ганіць Бога жывога й упікаць словамі, каторыя СПАДАР, Бог твой, чуў. Дык чыні малітву за засталых, што засталіся"».

а҆́ще ка́кѡ послѹ́шаетъ гд҇ь бг҃ъ тво́й всѣ́хъ слове́съ раѱа́ковыхъ, є҆го́же и҆ посла̀ ца́рь а҆ссѷрі́йскїй господи́нъ є҆гѡ̀ поноси́ти бг҃ѹ живо́мѹ и҆ хѹ́лити словесы̀, и҆̀хже слы́ша гд҇ь бг҃ъ тво́й, и҆ прїимѝ моли́твѹ ѡ҆ ѡ҆ста́нцѣ ѡ҆брѣта́ющемсѧ.

І прышлі служцы караля Гэзэкі да Ісаі;

И҆ прїидо́ша ѻ҆́троцы царѧ̀ є҆зекі́и и҆ ко и҆са́їи.

І сказаў ім Ісая: «Гэтак скажыце спадару вашаму: "Гэтак кажа СПАДАР: ’Ня бойся словаў, каторыя ты чуў, каторымі зьневажалі Мяне парабкі караля Асырскага.

И҆ речѐ и҆̀мъ и҆са́їа: си́це рцы́те господи́нѹ ва́шемѹ: та́кѡ гл҃етъ гд҇ь: не ѹ҆бо́йсѧ ѿ лица̀ слове́съ, и҆̀хже слы́шалъ є҆сѝ, и҆́миже похѹ́лиша мѧ̀ ѻ҆́троцы царѧ̀ а҆ссѷрі́йска:

Вось, Я дам у яго дух, і ён пачуе дзейку, і зьвернецца да зямлі свае, і я прычыню яму, што ён падзець на меч у зямлі сваёй’"».

сѐ, а҆́зъ даю̀ є҆мѹ̀ дѹ́ха, и҆ ѹ҆слы́шитъ возвѣще́нїе и҆ возврати́тсѧ въ зе́млю и҆ свою̀: и҆ низложѹ̀ є҆го̀ ѻ҆рѹ́жїемъ въ землѝ и҆ є҆гѡ̀.

І зьвярнуўся галоўны над напіткамі, і знайшоў караля Асырскага ваюючага зь Ліўнаю, бо ён чуў, што адступіў ад Лахішу.

И҆ возврати́сѧ раѱа́къ и҆ ѡ҆брѣ́те и҆ царѧ̀ а҆ссѷрі́йска вою́юща на ло́внѹ: ѹ҆слы́ша бо, ѩ҆́кѡ ѿстѹпѝ ѿ лахі́са.

І пачуў праз Тыргака, караля Этыопскага, што казалі: «Вось, ён вышаў ваяваць із табою». І ўзноў паслаў ён паслоў да Гэзэкі сказаць:

И҆ слы́ша ѡ҆ ѳара́кѣ царѝ є҆ѳїо́пстѣмъ, глаго́лѧ: сѐ, и҆зы́де ра́товатисѧ съ тобо́ю. И҆ возврати́сѧ и҆ посла̀ послы̀ ко є҆зекі́и, глаго́лѧ: та́кѡ рцы́те є҆зекі́и царю̀ ї҆ѹде́йскѹ:

«Гэтак скажыце Гэзэку, каралю Юдэйскаму, кажучы: "Няхай ня зводзе цябе Бог твой, на Каторага спадзяешся, кажучы: "Ня будзе адданы Ерузалім у рукі караля Асырскага’.

да не возно́ситъ тѧ̀ бг҃ъ тво́й, на него́же ты̀ надѣ́ешисѧ глаго́лѧ: не и҆́мать пре́данъ бы́ти ї҆ер҇ли́мъ въ рѹ́цѣ и҆ царѧ̀ а҆ссѷрі́йска:

Гэта ж ты чуў, што зрабілі каралі Асырскія з усімі землямі, аканаваўшы іх, — і ты меў бы быць вывальнены?

сѐ, ты̀ слы́шалъ є҆сѝ всѧ҄, є҆ли҄ка и҆ сотвори́ша ца́рїе а҆ссѷрі́йстїи всѣ҄мъ земле́мъ, є҆́же проклѧ́ти и҆̀хъ, и҆ ты̀ ли и҆збѹ́деши;

Ці вывальнілі іх багі народаў, каторых мае айцы выгубілі? — Ґозан а Гаран а Рэцэф а сыноў Едэна, каторыя ў Феласару?

є҆да̀ и҆збавлѧ́юще и҆зба́виша и҆́хъ и҆ бо́зи ѩ҆зы́кѡвъ, и҆̀хже расточи́ша ѻ҆тцы̀ и҆ моѝ, гѡза́нѹ и҆ хара́нѹ, и҆ фаре́сѹ и҆ сы́ны є҆дѡ́мли, и҆̀же во ѳаласса́рѣ;

Ідзе кароль Гамафу а кароль Арпаду а кароль места Сэфарваіму, Гэны а Іўвы?"»

гдѣ̀ є҆́сть ца́рь є҆ма́ѳовъ и҆ ца́рь и҆ а҆рфа́довъ; и҆ гдѣ̀ є҆́сть ца́рь гра́да сепфарѹі́ма, а҆на̀ и҆ а҆ва̀;

І ўзяў Гэзэка лісты з рукі паслоў, і прачытаў іх, і зышоў да дому СПАДАРОВАГА, і разгарнуў іх Гэзэка перад відам СПАДАРОВЫМ.

И҆ прїѧ́тъ ца́рь є҆зекі́а кни҄ги ѿ рѹкѝ послѡ́въ и҆ прочтѐ ѧ҆̀: и҆ вни́де въ хра́мъ гд҇ень, и҆ разгнѹ̀ и҆́хъ є҆зекі́а пред̾ гд҇емъ,

І маліўся Гэзэка перад відам СПАДАРОВЫМ, і гукаў: «СПАДАРУ, Божа Ізраеляў, седзячы на херувах! Ты тый Бог, Каторы адзіны ўсіх гаспадарстваў зямлі, Ты ўчыніў неба й зямлю.

и҆ моли́сѧ є҆зекі́а пред̾ гд҇емъ и҆ речѐ: гд҇и бж҃е ї҆и҃левъ, сѣдѧ́й на херѹві́мѣхъ, ты̀ є҆сѝ и҆ бг҃ъ є҆ди́нъ бо всѣ́хъ ца́рствїихъ землѝ, ты̀ сотвори́лъ є҆сѝ не́бо и҆ зе́млю:

Прыхіні, СПАДАРУ, вуха Свае й пачуй; адчыні, СПАДАРУ, вочы Свае й глянь, і пачуй словы Сэннахірывовы, каторыя паслаў ён ганіць Бога жывога.

приклонѝ, гд҇и, ѹ҆́хо твоѐ и҆ ѹ҆слы́ши мѧ̀: ѿве́рзи, гд҇и, ѻ҆́чи твоѝ и҆ ви́ждь, и҆ ѹ҆слы́ши словеса̀ сеннахирі́ма, ѩ҆̀же посла̀ поноша́ѧ тебѣ̀ бг҃ѹ жи́вѹ:

Праўда, СПАДАРУ, каралі Асырскія разбурылі народы й землі іхныя,

ѩ҆́кѡ пои́стиннѣ, гд҇и, ѡ҆пѹстоши́ша ца́рїе а҆ссѷрі́йстїи ѩ҆зы́ки,

І паўкідалі багі іхныя ў цяпло; але гэта не багі, а выраб рук людзкіх, дзерва а камень; затым зьнішчылі іх.

и҆ да́ша бо́ги и҆̀хъ на ѻ҆́гнь, ѩ҆́кѡ не бо́зи бѣ́ша, но дѣла̀ рѹкѹ̀ человѣ҄чѹ, древа̀ и҆ ка́мєнїѧ, и҆ погѹби́ша ѧ҆̀:

А цяпер, СПАДАРУ, Божа наш, выбаў нас ад рукі ягонае, і пазнаюць усі гаспадарствы зямлі, што Ты — СПАДАР, Бог адзіны».

и҆ нн҃ѣ, гд҇и бж҃е на́шъ, сп҃сѝ ны̀ и҆з̾ рѹкѝ є҆гѡ̀, и҆ ѹ҆разѹмѣ́ютъ всѧ҄ ца҄рствїѧ землѝ, ѩ҆́кѡ ты̀ є҆сѝ гд҇ь бг҃ъ є҆ди́нъ.

І паслаў Ісая Амасёнак да Гэзэкі сказаць: «Гэтак кажа СПАДАР, Бог Ізраеляў: "Тое, праз што ты маліўся Імне што да Сэннахірыва, караля Асырскага, Я пачуў".

И҆ посла̀ и҆са́їа сы́нъ а҆мѡ́совъ ко є҆зекі́и, глаго́лѧ: та́кѡ гл҃етъ гд҇ь бг҃ъ си́лъ, бг҃ъ ї҆и҃левъ: слы́шахъ, ѡ҆ ни́хже моли́лсѧ є҆сѝ ко мнѣ̀, ѡ҆ сеннахирі́мѣ царѣ̀ а҆ссѷрі́йстѣ.

Во слова, што казаў СПАДАР празь яго: "Улегцы замее цябе, пасьмяецца зь цябе дзявушчая дачка Сыёну; паківае галавою над табою дачка Ерузаліму.

сїѐ сло́во, є҆́же гл҃а гд҇ь на него̀: ѹ҆ничижѝ тѧ̀ и҆ порѹга́сѧ тебѣ̀ дѣви́ца и҆ дщѝ сїѡ́нѧ, над̾ тобо́ю главо́ю свое́ю покива̀ дщѝ ї҆ер҇ли́млѧ:

Каго ты лаеш, на каго блявузґаеш? І на каго ты падняў голас і ўзьняў так высака вочы свае? На Сьвятога Ізраелявага.

комѹ̀ поноси́лъ є҆сѝ, и҆ кого̀ похѹ́лилъ є҆сѝ; и҆ на кого̀ возне́слъ є҆сѝ гла́съ, и҆ воздви́глъ є҆сѝ на высотѹ̀ ѻ҆́чи твоѝ; на ст҃а́го ї҆и҃лева.

Пасламі сваімі ты лаяў СПАДАРА і сказаў: "З множасьцяй цялежак сваіх я ўзышоў на вышыню гор, на бакі Лібану, і сьсяку высокія кедры яго, выборныя кіпрысы яго, і прыйду на канцавыя гасподы госьцяў яго і да лесу яго Кармілу.

рѹко́ю послѡ́въ твои́хъ поносилъ є҆сѝ гд҇ѹ, и҆ ре́клъ є҆сѝ: со мно́жествомъ колесни́цъ мои́хъ взы́дѹ а҆́зъ на вы́шнюю ча́сть горы̀ лїва́нскїѧ, и҆ ѹ҆сѣкѹ̀ вели́чество ѿ кє́дръ є҆ѧ̀ и҆ и҆збра҄нныѧ кѷпарі́сѡвъ є҆ѧ̀, и҆ прїидѹ̀ въ среди́нѹ ча́щи карми́лскїѧ:

І адкопаваў я, і піў воды чужыя, і высушу ступамі ног сваіх усі рэкі гораду’.

а҆́зъ и҆зсѹши́хъ, и҆ пїѧ́хъ во́ды чѹжды҄ѧ, и҆ ѡ҆пѹстоши́хъ стопа́ми но́гъ мои́хъ всѧ҄ рѣ́ки ѡ҆крє́стныѧ:

Ці ж ты ня чуў, што Я здаўна зрабіў гэта, у старавечныя дні наканаваў гэта, а цяпер аддаў бы гэта, і будуць абаронныя месты пакіненымі кучамі друзу?

є҆да̀ не слы́шалъ є҆сѝ; и҆зда́вна ю҆̀ сотвори́хъ, ѿ дні́й пе́рвыхъ созда́хъ ю҆̀ и҆ принесо́хъ ю҆̀: и҆ бы́сть въ хо́лмы пресе́лникѡвъ вою́юшихъ гра́ды твє́рды:

І ў жыхараў іх скарацелыя рукі, яны спалохаліся а засароміліся. Яны сталі травою польнаю і зялёным зельлям, травою на страсе і спаленым збожжам нявыплылым.

и҆ живѹ́щїи въ ни́хъ и҆знемого́ша рѹко́ю, сотрѧсо́шасѧ и҆ постыдѣ́шасѧ, бы́ша (ѩ҆́кѡ) трава̀ се́лнаѧ, и҆лѝ ѕла́чно бы́лїе, ѕла́къ и҆́же на зда́нїихъ, и҆ попра́нїѧ проти́вѹ стоѧ́щагѡ:

Ці ты сядзіш, ці выйдзеш, ці ўвыйдзеш, Я ведаю, і злосьць тваю, супроці Мяне.

и҆ сѣдѣ́нїе твоѐ, и҆ и҆схо́дъ тво́й, и҆ вхо́дъ тво́й разѹмѣ́хъ, и҆ гнѣ́въ тво́й на мѧ̀,

За злосьць тваю на Мяне і вераск твой, што ўзышоў у вушы Мае, Я ўлажу кручок Свой у нос твой і закілзы Свае ў рот твой, і зьвярну цябе назад тудэй, кудэй ты прышоў".

зане́же разгнѣ́валсѧ є҆сѝ на мѧ̀ и҆ шѹ́мъ тво́й вни́де во ѹ҆́шы моѝ, и҆ вложѹ̀ ѹ҆́дицѹ мою̀ въ но́здри твоѧ҄ и҆ браздѹ̀ во ѹ҆стнѣ̀ твоѝ, и҆ возвращѹ̀ тѧ̀ по пѹтѝ, и҆́мже прише́лъ є҆сѝ.

І во, табе знак: ежча сёлета самасейку, натолета — выраслае з упалага зярняці, а на трэйці год сейце, і жніце, і садзіце вінныя сады, і ежча плады іх.

И҆ сїѐ тебѣ̀ зна́менїе, (є҆зекі́е): ѩ҆́ждь въ сїѐ лѣ́то прозѧба҄ющаѧ саморѡ́днаѧ, и҆ въ лѣ́то второ́е прозѧба҄ющаѧ, и҆ въ лѣ́то тре́тїе сѣ́йте сѣ́мена и҆ жни́те, сади́те вїногра́ды, и҆ да ѩ҆́сте пло́дъ и҆́хъ:

І ўзноў уцеклае дому Юдзінага, засталае пусьце карэнь далоў і дасьць плод угары;

и҆ приложи́тъ спа́сшеесѧ до́мѹ ї҆ѹ́дова, ѡ҆ста́вшеесѧ, ко́рень до́лѣ, и҆ сотвори́тъ пло́дъ горѣ̀,

Бо зь Ерузаліму выйдзе астача, і ўцеклыя з гары Сыёну. Рупатлівасьць СПАДАРА ўчыне гэта.

ѩ҆́кѡ и҆з̾ ї҆ер҇ли́ма и҆зы́детъ ѡ҆ста́нокъ, и҆ спаса́емый и҆з̾ горы̀ сїѡ́ни: ре́вность гд҇а си́лъ сотвори́тъ сїѐ.

Дык гэтак кажа СПАДАР праз караля Асырскага: "Ня ўвыйдзе ён у гэтае места, і ня пусьце туды стралы, і ня прыступіцца да яго із шчытом, і не насыпе супроці яго валу.

сегѡ̀ ра́ди та́кѡ гл҃етъ гд҇ь (си́лъ) на царѧ̀ а҆ссѷрі́йска: не и҆́мать вни́ти во гра́дъ се́й, и҆ не и҆́мать ѹ҆стрѣли́ти на́мъ стрѣлы̀, и҆ не дости́гнетъ къ немѹ̀ щи́тъ, и҆ не и҆́мать ѡ҆сыпа́ти є҆го̀ земле́ю:

Тэй жа дарогаю, катораю прышоў, зьвернецца, і ў места гэтае ня ўвыйдзе, — агалашае СПАДАР. —

но пѹте́мъ, и҆́мже прїи́де тѣ́мже возврати́тсѧ, и҆ во гра́дъ се́й не и҆́мать вни́ти, гл҃етъ гд҇ь,

Я буду бараніць места гэтае, каб уратаваць яго дзеля Сябе і дзеля Давіда, слугі Свайго"».

и҆ защищѹ̀ гра́дъ се́й, є҆́же сп҇тѝ є҆го̀ менє̀ ра́ди и҆ даві́да ра́ди раба̀ моегѡ̀.

І сталася тае ночы, што вышаў Ангіл СПАДАРОЎ і паразіў у табару Асырскім сто асьмідзясят пяць тысячаў. І ўсталі рана нараніцы, і вось, усі целы мертвыя.

И҆ бы́сть въ но́щь ѻ҆́нѹ, и҆ сни́де а҆́гг҃лъ гд҇нь и҆ ѹ҆бѝ ѿ полка̀ а҆ссѷрі́йскагѡ сто̀ ѻ҆́смьдесѧтъ и҆ пѧ́ть ты́сѧщъ. И҆ воста́ша заѹ́тра, и҆ сѐ, всѧ҄ трѹ҄пїѧ мє́ртва.

Дык крануўся а пайшоў а зьвярнуўся Сэннахірыў, кароль Асырскі, і жыў у Ніневе.

И҆ воста̀, и҆ ѿи́де, и҆ возврати́сѧ сеннахирі́мъ ца́рь а҆ссѷрі́йскїй, и҆ всели́сѧ въ нїнеѵі́ю.

Як ён кланяўся ў доме Нісроха, бога свайго, то Адрамелех а Шарэцэр, сыны ягоныя, паразілі яго мячом, а самы ўцяклі да зямлі Арарацкае. І загаспадарстваваў Есараддон, сын ягоны, замест яго.

И҆ бы́сть є҆мѹ̀ кла́нѧющѹсѧ во хра́мѣ месера́ха бо́га своегѡ̀, и҆ а҆драмеле́хъ и҆ сараса́ръ сы́нове є҆гѡ̀ ѹ҆би́ста є҆го̀ мече́мъ: са́ми же бѣжа́ста въ зе́млю а҆рара́тскѹ. И҆ воцари́сѧ а҆сорда́нъ сы́нъ є҆гѡ̀ вмѣ́стѡ є҆гѡ̀.

« 18 глава 20 глава »