Деяния 7 глава

Деяния
Слово Жизни → Пераклад Васіля Сёмухі

Затем первосвященник спросил Стефана: — Это так?

Тады сказаў першасьвятар: ці так гэта?

Стефан ответил: — Братья и отцы! Выслушайте меня. Бог славы явился нашему праотцу Aврааму, когда он жил еще в Месопотамии — до того, как он поселился в Харране.

А ён сказаў: мужы браты і бацькі! паслухайце. Бог славы зьявіўся бацьку нашаму Абрагаму ў Месапатаміі, да перасяленьня яго ў Харан,

"Оставь свою страну и своих родственников, — сказал Он ему, — и иди в землю, которую Я тебе укажу".

і сказаў яму: выйдзі зь зямлі тваёй і з радзіны тваёй і з дома бацькі твайго, і ідзі ў зямлю, якую пакажу табе.

Aвраам покинул страну халдеев и поселился в Харране. Оттуда, после смерти его отца, Бог переселил Aвраама в эту страну, в которой вы сейчас живете.

Тады ён выйшаў зь зямлі Халдэйскай і пасяліўся ў Харане; а адтуль, пасьля сьмерці бацькі ягонага, перасяліў яго Бог у гэтую зямлю, дзе вы цяпер жывяце;

Он не дал ему здесь никакого наследия, не дал земли даже на ширину ступни. Но Бог обещал дать эту землю во владение ему и его потомкам, хотя в то время у Aвраама не было ребенка.

і ня даў яму на ёй спадчыны ні на ступак нагі, а абяцаўся даць яе на валоданьне яму нашчадкам ягоным пасьля яго, калі ён яшчэ быў бязьдзетны.

Бог говорил ему: "Твои потомки будут странниками в чужой стране; они будут обращены в рабство и будут терпеть зло четыреста лет.

І сказаў яму Бог, што нашчадкі ягоныя будуць прыхаднямі ў чужой зямлі і будуць у рабстве і прыгнёце гадоў чатырыста.

Но Я накажу народ, поработивший их, — сказал Бог, — и тогда они выйдут из той страны и будут служить Мне на этом месте".

Але Я, сказаў Бог, учыню суд над тым народам, у якога яны будуць у рабстве; і пасьля таго яны выйдуць і будуць служыць Мне на гэтым месцы.

Затем Он дал Aврааму завет обрезания. Aвраам стал отцом Исаака и обрезал его на восьмой день после рождения, так же, как Исаак обрезал Иакова, а Иаков — двенадцать патриархов.

І даў яму запавет абразаньня. Пасьля гэтага ён спарадзіў Ісаака і абрэзаў яго восьмага дня; а Ісаак спарадзіў Якава, а Якаў — дванаццаць патрыярхаў.

— Патриархи из зависти к Иосифу продали его в Египет. Но Бог был с ним

Патрыярхі з зайздрасьці прадалі Язэпа ў Егіпет; але Бог быў зь ім,

и помогал ему во всех бедах. Он дал Иосифу мудрость и помог ему заслужить доброе расположение фараона, царя Египта. Тот сделал Иосифа правителем всего Египта и всего своего дома.

і выбавіў яго ад усіх уціскаў ягоных, і дараваў мудрасьць яму і ўпадабаньне фараона, цара Егіпецкага, і той паставіў яго начальнікам над Егіптам і над усім домам сваім.

Затем во всем Египте и в Ханаане начался голод и великое бедствие, и наши праотцы не могли найти пищи.

І прыйшоў голад і вялікі смутак на ўсю зямлю Егіпецкую і Ханаанскую, і бацькі нашыя не знаходзілі, чым пракарміцца.

Когда Иаков услышал о том, что в Египте есть зерно, он послал туда наших праотцев. Это было их первым посещением Египта.

А Якаў, пачуўшы, што ёсьць пшаніца ў Егіпце, паслаў туды бацькоў нашых першым разам;

Когда они пришли во второй раз, Иосиф открылся своим братьям, и фараон узнал о родственниках Иосифа.

а як прыйшлі яны другім разам, Язэп адкрыўся братам сваім і вядомы стаў фараону род Язэпаў.

После этого Иосиф послал за своим отцом Иаковом и за всеми своими родственниками, которых насчитывалось семьдесят пять человек.

Язэп, паслаўшы, паклікаў бацьку свайго Якава і ўсю радзіну сваю, семдзесят пяць душ.

Иаков пришел в Египет, где умерли и он, и наши праотцы.

Якаў перайшоў у Егіпет, і памёр сам і бацькі нашыя;

Тела их были перенесены в Сихем и положены в гробнице, которую Aвраам купил за серебро у сыновей Еммора в Сихеме.

і перанесены былі ў Сіхем і пакладзены ў магілу, якую купіў Абрагам за цану серабра ў сыноў Эмора Сіхемавага.

— По мере того, как приближалось время исполнения обещаний, данных Богом Aврааму, возрастала численность нашего народа в Египте.

А як наблізіўся час збыцца абяцаньню, за якое прысягнуў Бог Абрагаму, народ разрастаўся і множыўся ў Егіпце,

Так продолжалось, пока в Египте не начал править другой царь, который ничего не знал об Иосифе.

аж пакуль ня прыйшоў новы цар, які ня ведаў Язэпа;

Он притеснял наших предков, действуя с коварством против нашего народа: он заставлял их выбрасывать новорожденных младенцев, чтобы те умирали.

гэты, намысьляючы ліхое супроць роду нашага, уціскаў бацькоў нашых, вымушаючы іх кідаць дзяцей сваіх, каб ня выжывалі.

В это время родился Моисей, прекрасный перед Богом. Три месяца его вскармливали в отцовском доме,

У гэты час нарадзіўся Майсей і быў да спадобы Богу; тры месяцы яго кармілі ў доме бацькі ягонага,

а когда бросили, его подобрала дочь фараона и воспитала, как своего собственного сына.

А як выкінулі, узяла яго дачка фараонава і выхавала яго ў сябе як сына.

Моисей был научен всей египетской мудрости; он был силен и в слове, и в деле.

І навучылі Майсея ўсёй мудрасьці Егіпецкай і быў моцны ў словах і дзеях.

Когда ему было сорок лет, он решил навестить своих братьев израильтян.

А як споўнілася яму сорак гадоў, запала яму ў сэрца адведаць братоў сваіх, сыноў Ізраілевых.

Увидев, что одного из них обижают, он вступился и отомстил, убив египтянина.

І, убачыўшы, як крыўдзілі аднаго, заступіўся і адпомсьціў за пакрыўджанага, забіўшы Егіпцяніна.

Он думал, его братья поймут, что Бог через него дает им избавление, но они не поняли.

Ён думаў, зразумеюць браты яго, што Бог рукою ягонаю дае ім збавеньне; але яны не зразумелі.

На следующий день Моисей увидел, как двое израильтян дерутся. Он попытался помирить их. "Вы же братья, — говорил он, — зачем вы обижаете друг друга?"

На другі дзень, калі некаторыя зь іх сварыліся, ён зьявіўся і схіляў іх да згоды, кажучы: вы — браты; навошта крыўдзіце адзін аднаго?

Тогда обидчик оттолкнул Моисея и сказал: "Кто поставил тебя начальником и судьей над нами?

А той, што крыўдзіў блізкага, адштурхнуў яго, кажучы: хто цябе паставіў начальнікам і судзьдзёю над намі?

Или ты хочешь убить и меня, как вчера убил египтянина?"

Ці ня хочаш ты забіць і мяне, як учора забіў Егіпцяніна?

Услышав такие слова, Моисей бежал и поселился в Мидианской земле как чужеземец. Там у него родились два сына.

Ад гэтых словаў Майсей уцёк і стаўся прыхаднем у зямлі Мадыямскай, дзе нарадзіліся ад яго два сыны.

— Через сорок лет Моисею явился ангел в пламени горящего куста в пустыне, недалеко от горы Синай.

Як мінула сорак гадоў, зьявіўся яму ў пустыні, дзе гара Сынайская, анёл Гасподні ў полымі вогненнага цярновага куста.

Моисей был поражен, когда это увидел. Он подошел ближе, чтобы лучше рассмотреть, и услышал голос Господа:

Майсей убачыўшы зьдзівіўся з уявы; а калі падыходзіў разгледзець, быў яму голас Гасподні:

"Я Бог твоих отцов, Бог Aвраама, Исаака и Иакова". Моисей дрожал от страха и не решался поднять глаз.

Я Бог бацькоў тваіх, Бог Абрагамаў і Бог Ісаакаў і Бог Якаваў. Майсей, ахоплены страхам, не адважыўся глядзець.

Господь сказал ему: "Сними обувь, потому что место, на котором ты стоишь, — святая земля.

І сказаў яму Гасподзь: скінь абутак з ног тваіх, бо месца, на якім ты стаіш, ёсьць зямля сьвятая.

Я вижу угнетение Моего народа в Египте и слышу их стоны. Я пришел освободить их. Иди, Я пошлю тебя в Египет".

Бачу Я ўціск народу Майго ў Егіпце і чую стогны ягоныя, і сышоў выбавіць яго; дык ідзі ж, Я пашлю цябе ў Егіпет.

Того самого Моисея, которого они отвергли и о котором говорили: "Кто сделал тебя начальником и судьей?", — Бог посылал теперь как вождя и избавителя через ангела, который явился ему в кусте.

Гэтага Майсея, якога яны адцураліся, сказаўшы: хто цябе паставіў начальнікам і судзьдзёю? — яго Бог рукою анёла, што зьявіўся яму ў цярновым кусьце, паслаў начальнікам і ратаўніком.

Моисей вывел их из Египта, совершая чудеса и знамения в Египте, у Красного моря и в пустыне на протяжении сорока лет.

Ён вывеў іх, учыніўшы цуды і азнакі ў зямлі Егіпецкай і ў Чэрмным моры і ў пустыні за сорак гадоў.

Этот же самый Моисей сказал израильтянам: "Бог поставит вам пророка из ваших же братьев, как поставил меня".

Гэта той Майсей, які сказаў сынам Ізраілевым: Прарока паставіць вам Гасподзь Бог ваш з братоў вашых: Яго слухайце.

Он — тот самый человек, который был с народом Израиля, собранным в пустыне; он был там с ангелом, который говорил с ним на горе Синай, и с нашими отцами. Он принял живые слова, чтобы передать их нам.

Гэта той самы, які быў на сходзе ў пустыні з анёлам, што гаварыў зь ім на гары Сынаі, і з бацькамі нашымі, і які прыняў жывыя словы, каб перадаць нам,

Наши отцы, однако же, не послушались его; они отвергли его и хотели вернуться в Египет.

якому бацькі нашыя не хацелі быць паслухмянымі, а адмовіліся ад яго і павярнуліся сэрцамі сваімі да Егіпта,

Они сказали Aарону: "Сделай нам богов, которые бы вели нас, потому что мы не знаем, что приключилось с этим Моисеем, который вывел нас из Египта".

сказаўшы Аарону: зрабі нам багоў, якія б ішлі наперадзе нас, бо з Майсеем, які вывеў нас зь зямлі Егіпецкай, ня ведаем, што здарылася.

В те дни они сделали быка, принесли этому идолу жертву и радовались делу своих рук.

І зрабілі ў тыя дні цяля, і прынесьлі ахвяру ідалу, і весяліліся перад творам рук сваіх.

Бог же отвернулся от них и оставил их поклоняться небесным телам, как об этом написано в книге пророков: "Приносили ли вы Мне заклания и жертвы сорок лет в пустыне, народ Израиля? Нет,

А Бог адвярнуўся і пакінуў іх служыць войску нябеснаму, як напісана ў кнізе прарокаў: «дом Ізраілеў! Ці прыносілі вы Мне заколатае і ахвяры за сорак гадоў у пустыні?

вы взяли с собой шатер Молоха, звезду вашего бога Ремфана и изображения, которые вы сделали для поклонения. Поэтому Я переселю вас за Вавилон".

Вы прынялі скінію Малохаву і зорку бога вашага Рэмфана, выявы, якія вы зрабілі, каб пакланяцца ім: і я перасялю вас за Вавілон».

— У наших отцов в пустыне была скиния свидетельства, сделанная согласно указаниям, которые Бог дал Моисею, и по образцу, который Моисей увидел.

Скінія сьведчаньня была ў бацькоў нашых у пустыні, як загадаў Той, Хто сказаў Майсею зрабіць яе паводле ўзору, ім бачанага.

Получив эту скинию, наши отцы под предводительством Иисуса Навина внесли ее во владения народов, которых Бог изгнал перед ними. И так было до времен царствования Давида,

Бацькі нашыя зь Ісусам, узяўшы яе, унесьлі ў валоданьні народаў, прагнаных Богам ад аблічча бацькоў вашых. Так было да дзён Давідавых;

который был любим Богом и просил у Него позволения найти жилище для Бога Иакова.

гэты знайшоў мілату перад Богам і маліў, каб знайсьці жытло Богу Якаваму.

Однако дом Ему построил Соломон.

А Саламон збудаваў Яму дом.

Но Всевышний не живет в домах, построенных людьми. Пророк говорит об этом:

Але Ўсявышні не ў рукатворных храмах жыве, як кажа прарок:

"Небеса — престол Мой, и земля — подножье ног Моих! Какой вы можете построить Мне дом? — говорит Господь. — Где может быть место для отдыха Мне?

«неба — трон Мой, і зямля — падножжа ног Маіх; які дом збудуеце Мне, кажа Гасподзь, альбо якое месца на адпачынак Мой?

Разве не Моей рукой все сотворено?"

Ці ж не Мая рука стварыла ўсё гэта?».

Вы, упрямый народ с необрезанными сердцами и ушами! Вы всегда идете против Духа Святого, как и ваши отцы!

Цьвёрдахрыбетныя! людзі зь неабрэзанымі сэрцамі і вушамі! вы заўсёды працівіцеся Духу Сьвятому, як бацькі вашыя, так і вы:

Кого из пророков ваши отцы не преследовали? Они убили тех, кто предсказывал пришествие Праведного, предателями и убийцами которого стали теперь вы!

каго ж бо з прарокаў ня гналі бацькі вашыя? яны забілі прадвесьнікаў прышэсьця Праведніка, прадажнікамі і забойцамі Якога сталіся сёньня вы,

Приняв закон, переданный вам через ангелов, вы не соблюли его.

вы, якія прынялі ўстанаўленьнем анёльскім закон, і не захавалі.

Улышав это, они пришли в ярость и начали скрежетать зубами от злости на Стефана.

Слухаючы гэта, яны рваліся сэрцамі і скрыгаталі на яго зубамі.

Стефан же, исполненный Святого Духа, поднял глаза к небу и увидел славу Божью и Иисуса, стоящего по правую руку от Бога.

А Сьцяпан, напоўнены Духам Сьвятым, паглядзеўшы на неба, убачыў Божую славу і Ісуса, Які стаяў праваруч Бога,

— Смотрите, — сказал он, — я вижу открытые небеса и Сына Человеческого, стоящего по правую руку от Бога!

і сказаў: вось, бачу я нябёсы расчыненыя і Сына Чалавечага, Які стаіць праваруч Бога.

Тогда они, заткнув уши, с громким криком бросились на него.

Але яны, закрычаўшы моцным голасам, затыкалі вушы свае, і аднадушна кінуліся на яго,

Они выволокли Стефана за пределы города и стали бросать в него камни. Свидетели оставили свои плащи у ног молодого человека, по имени Савл.

і, вывеўшы за горад, пачалі біць яго камянямі. А сьведкі паклалі сваю адзежу да ног юнака, якога звалі Саўлам.

Когда они бросали в Стефана камни, Стефан молился: — Господь Иисус, прими дух мой.

І білі камянямі Сьцяпана, які маліўся і казаў: Госпадзе Ісусе! прымі дух мой!

Потом он упал на колени и громко сказал: — Господи, не наказывай их за этот грех. С этими словами он умер.

І, схіліўшы калені, усклікнуў моцным голасам: Госпадзе! ня лічы ім грэху гэтага! І, сказаўшы гэта, спачыў.

« 6 глава 8 глава »