Лукі 1 глава

Паводле Лукі Сьвятое Эвангельле
Пераклад Л. Дзекуць-Малея → Елизаветинская на русском

Як ужо многія браліся напісаць аповесьць аб зусім добра вядомых сярод вас здарэньнях,

Понеже убо мнози начаша чинити повесть о извествованных в нас вещех,

як пераказалі нам тое быўшыя з са́мага пачатку вачавідцамі і слугамі Слова,

якоже предаша нам, иже исперва самовидцы и слуги бывшии словесе:

то прыйшло на думку і мне́, пільна разьве́даўшы аб усім ад пачатку, як сьле́д апісаць табе́, высокапаважаны Феафіле,

изволися и мне последовавшу выше вся испытно, поряду писати тебе, державный феофиле,

каб ты даве́даўся праўду аб тых словах, якіх цябе́ навучылі.

да разумееши, о нихже научился еси словесех утверждение.

Быў у дні Ірада, цара Юдэйскага, сьвяшчэньнік з Авіявае чаргі, на імя Захарыя, і жонка яго з дачок Ааронавых; і было імя яе́ Альжбе́та.

Бысть во дни ирода царя иудейска, иерей некий, именем захариа, от дневныя чреды авиани: и жена его от дщерей аароновех, и имя ей елисаветь.

Былі-ж яны абое праведныя перад Богам, паступаючы паводле прыказаньняў і законаў Госпада беззаганна.

Беста же праведна оба пред Богом, ходяща во всех заповедех и оправданиих Господних безпорочна.

І ня было ў іх дзіцяці, бо Альжбе́та была няплодная, і абое яны былі паджылыя ў гадох сваіх.

И не бе има чада, понеже елисаветь бе неплоды, и оба заматоревша во днех своих беста.

І ста́лася, калі ў парадку свае́ чаргі служыў ён перад Богам,

Бысть же служащу ему в чину чреды своея пред Богом,

выпала яму паводле звычаю сьвяшчэньнікаў увайсьці ў царкву Гасподнюю кадзíць;

по обычаю священничества ключися ему покадити вшедшу в церковь Господню:

а ўся маса народу вонках малілася ў час каджэньня.

и все множество людий бе молитву дея вне, в год фимиама:

І зьявіўся яму Ангел Гасподні, стоячы справа ля кадзільнага ахвярніку.

явися же ему ангел Господень, стоя о десную олтаря кадилнаго:

І спалохаўся Захарыя, убачыўшы яго, і зьняў яго страх.

и смутися захариа видев, и страх нападе нань.

Ангел жа сказаў яму: ня бойся, Захарыя; бо вы́слухана малітва твая, і жонка твая Альжбе́та ўродзіць табе́ сына, і дасі яму імя — Іоан.

Рече же к нему ангел: не бойся, захарие: зане услышана бысть молитва твоя, и жена твоя елисаветь родит сына тебе, и наречеши имя ему иоанн:

І будзе табе́ радасьць і ўце́ха, і многія ўзрадуюцца з нараджэньня яго.

и будет тебе радость и веселие, и мнози о рождестве его возрадуются:

Бо ён будзе вялікі перад Госпадам; і ня будзе піць віна і сікеру, і Духам Сьвятым напоўніцца яшчэ ў чэраве маткі свае́.

будет бо велий пред Господем: и вина и сикера не имать пити, и Духа святаго исполнится еще из чрева матере своея:

І многіх з сыноў Ізраілявых наве́рне да Госпада Бога іх.

и многих от сынов израилевых обратит ко Господу Богу их:

І пройдзе перад Ім у духу і сіле Ільлі, каб вярнуць сэрцы бацькоў дзе́цям, і непаслухмя́ных да мудрасьці праведных, каб прыгатаваць Госпаду народ падгатоўлены.

и той предидет пред ним духом и силою илииною, обратити сердца отцем на чада, и противныя в мудрости праведных, уготовати Господеви люди совершены.

І сказаў Захарыя Ангелу: Па чым пазна́ю я гэтае? То-ж я стары́, і жонка мая ў гадо́х пажылых.

И рече захариа ко ангелу: по чесому разумею сие? аз бо есмь стар, и жена моя заматоревши во днех своих.

І сказаў яму Ангел у адказ: я — Гаўрыіл, што перад Богам стаю, і пасла́ны гаварыць з табою і абвясьціць табе́ гэтае.

И отвещав ангел рече ему: аз есмь гавриил предстояй пред Богом, и послан есмь глаголати к тебе и благовестити тебе сия:

І вось, будзеш ты маўчаць, і ня здолееш гаварыць да дня, калі гэтае станецца: за тое, што не паве́рыў словам маім, якія збудуцца ў свой час.

и се, будеши молчя и не могий проглаголати, до негоже дне будут сия: зане не веровал еси словесем моим, яже сбудутся во время свое.

І ждаў народ Захарыю і дзівіўся, што ён марудзіць у царкве́.

И беша людие ждуще захарию: и чудяхуся коснящу ему в церкви.

Выйшаўшы-ж, ён ня мог гаварыць да іх: і пазналі, што бачыў зья́ву ў царкве́; і ён ківаў і астаўся не́мы.

Изшед же не можаше глаголати к ним: и разумеша, яко видение виде в церкви: и той бе помавая им, и пребываше нем.

І сталася, як скончыліся дні службы яго, вярнуўся ён у дом свой.

И бысть яко исполнишася дние службы его, иде в дом свой.

Пасьля гэтых дзён зачала Альжбе́та, жонка яго, і таілася пяць ме́сяцаў, ды гаварыла:

По сих же днех зачат елисаветь жена его, и таяшеся месяц пять, глаголющи:

так учыніў мне́ Госпад у дні гэтыя, як глянуў на мяне́, каб зьняць з мяне́ ганьбу між людзьмі.

яко тако мне сотвори Господь во дни, в няже призре отяти поношение мое в человецех.

У шосты-ж ме́сяц пасланы быў Ангел Гаўрыіл ад Бога ў места Галіле́йскае, называнае Назарэт,

В месяц же шестый послан бысть ангел гавриил от Бога во град галилейский, емуже имя назарет,

да дзе́вы, зару́чанай з мужам іме́ньнем Язэп, з дому Давідавага; імя-ж дзе́вы — Марыя.

к Деве обрученней мужеви, емуже имя иосиф, от дому давидова: и имя Деве Мариамь.

Ангел, увайшоўшы да яе́, сказаў: радуйся, дабрадатная! Госпад з табою; багасла́ўлена ты між жанок.

И вшед к ней ангел рече: радуйся, благодатная: Господь с тобою: благословена ты в женах.

Яна-ж, убачыўшы яго, спалохалася ад слоў яго і разважала, што-б гэта было за прывітаньне такое?

Она же видевши смутися о словеси его и помышляше, каково будет целование сие.

І сказаў ёй Ангел: ня бойся, Марыя; бо ты знайшла ласку ў Бога.

И рече ангел ей: не бойся, Мариамь: обрела бо еси благодать у Бога.

І вось зачне́ш у чэраве і народзіш Сына, і дасі Яму імя: Ісус.

И се зачнеши во чреве, и родиши сына, и наречеши имя ему Иисус:

Ён будзе вялікі і Сынам Найвышэйшага назаве́цца, і дасьць Яму Госпад Бог пасад Давіда, бацькі Яго,

сей будет велий, и Сын вышняго наречется: и даст ему Господь Бог престол давида отца его:

і цары́ць будзе над домам Якава даве́ку, і царству Яго ня будзе канца.

и воцарится в дому иаковли во веки, и Царствию его не будет конца.

Марыя-ж сказала Ангелу: як гэта будзе, калі я ня знаю мужа?

Рече же Мариамь ко ангелу: како будет сие, идеже мужа не знаю?

І ў адказ сказаў ей: Дух Сьвяты найдзе́ на цябе́, і сіла Найвышэйшага ахіне́ цябе́: вось чаму й тое, што народзіцца сьвятое, Сынам Божым назаве́цца.

И отвещав ангел рече ей: Дух святый найдет на тя, и сила вышняго осенит тя: темже и раждаемое свято наречется Сын Божий:

Вось і Альжбе́та, сваячка твая, і яна зачала сына ў ста́расьці сваёй, і гэта ўжо шосты ме́сяц у яе́, хоць і называнай няплоднай.

и се, елисаветь южика твоя, и та зачат сына в старости своей: и сей месяц шестый есть ей нарицаемей неплоды:

Бо-ж у Бога ніводнае слова ня будзе немагчымым.

яко не изнеможет у Бога всяк глагол.

І сказала Марыя: вось я — слуга Госпада; няхай ста́нецца мне́ па слову твайму. І адыйшоў ад яе́ Ангел.

Рече же Мариамь: се, раба Господня: буди мне по глаголу твоему. И отиде от нея ангел.

Устаўшы-ж Марыя ў тыя дні борзда пайшла ў горную краіну, у ме́ста Юдзіна.

Воставши же Мариамь во дни тыя, иде в горняя со тщанием, во град иудов:

І ўвайшла ў дом Захарыі і прывітала Альжбе́ту.

и вниде в дом захариин и целова елисаветь.

І ста́лася, як Альжбе́та ўчула прывітаньне Марыі, узварухну́лася дзіцятка ў чэраве яе́, і Альжбе́та напоўнілася Духам Сьвятым.

И бысть яко услыша елисаветь целование Мариино, взыграся младенец во чреве ея: и исполнися Духа свята елисаветь,

І загаласіла моцным голасам і сказала: багасла́ўлена ты між жанок, і багасла́ўлены плод чэ́рава твайго.

и возопи гласом велиим, и рече: благословена ты в женах, и благословен плод чрева твоего:

І адкуль гэтае мне́, што прыйшла маці Госпада майго да мяне́?

и откуду мне сие, да приидет Мати Господа моего ко мне?

Бо вось, як голас вітаньня твайго дайшоў да вушэй маіх, узварухнулася вясёла дзіцятка ў чэраве маім.

се бо, яко бысть глас целования твоего во ушию моею, взыграся младенец радощами во чреве моем:

І шчасьлíва паве́рыўшая: бо збудзецца сказанае ёй ад Госпада.

и блаженна веровавшая, яко будет совершение глаголанным ей от Господа.

І сказала Марыя: вяліча́е душа мая́ Госпада;

И рече Мариамь: величит душа моя Господа,

і ўзрадаваўся дух мой у Богу Спасіцелю маім,

и возрадовася дух мой о Бозе спасе моем:

што глянуў Ён на пакорнасьць рабы свае́, бо адгэтуль шчасьліваю называцімуць мяне́ ўсе́ роды,

яко призре на смирение рабы своея: се бо, отныне ублажат мя вси роди:

бо вялікае ўчыніў мне́ Дужы́; і сьвятое імя Яго;

яко сотвори мне величие сильный, и свято имя его:

і міласьць Яго ў роды радоў для тых, што баяцца Яго.

и милость его в роды родов боящымся его:

Учыніў сілу рукой сваёй; рассе́яў гордых думкамі сэрца іх;

сотвори державу мышцею своею: расточи гордыя мыслию сердца их?

адабраў у моцных пасады, узьвялічыў пакорных,

низложи сильныя со престол, и вознесе смиренныя:

галодных здаволіў дабром, а багатыроў адпусьціў ні з чым.

алчущыя исполни благ и богатящыяся отпусти тщы:

Прыняў Ізраіля, слугу свайго, успомніў міласьць,

восприят израиля отрока своего, помянути милости,

як гаварыў да айцоў нашых, да Аўраама і насе́ньня яго даве́ку.

якоже глагола ко отцем нашым, аврааму и семени его до века.

Прабыла-ж Марыя з ёю каля трох ме́сяцаў і вярнулася ў дом свой.

Пребысть же Мариамь с нею яко три месяцы и возвратися в дом свой.

Альжбе́це-ж настаў час радзіць, і яна ўрадзіла сына.

Елисавети же исполнися время родити ей, и роди сына.

І пачулі сусе́дзі ды сваякі яе́, што ўзьвялічыў Госпад міласьць сваю над ёю, і це́шыліся з ёю.

И слышаша окрест живущии и ужики ея, яко возвеличил есть Господь милость свою с нею: и радовахуся с нею.

У восмы дзе́нь прыйшлі абрэзаць дзіцятка і хаце́лі назваць яго па іме́ньню бацькі яго Захарыям.

И бысть во осмый день, приидоша обрезати отроча, и нарицаху е именем отца его, захарию.

На гэтае маці яго сказала: не́, а назваць яго Іоанам.

И отвещавши мати его рече: ни, но да наречется иоанн.

І сказалі ёй: нікога няма ў родзе тваім, хто зваўся-б гэтым іме́ньнем.

И реша к ней, яко никтоже есть в родстве твоем, иже нарицается именем тем.

І пыталіся на міга́х у бацькі, як бы ён хаце́ў назваць яго.

И помаваху отцу его, еже како бы хотел нарещи е.

Ён зажадаў дошчачку і напісаў: Іоан імя яму. І ўсе́ дзівіліся.

И испрошь дщицу, написа, глаголя: иоанн будет имя ему. И чудяхуся вси.

І ў той жа час расчыніліся вусны яго і язык яго, і ён стаў гаварыць, багасла́ўлючы Бога.

Отверзошася же уста его абие и язык его, и глаголаше благословя Бога.

І страх узьняўся сярод сусе́дзяў іх; і расказвалі пра ўсё гэтае па ўсёй нагорнай старане́ Юдэйскай.

И бысть на всех страх живущих окрест их: и во всей стране иудейстей поведаеми бяху вси глаголи сии.

І ўсе́ чуўшыя ўзялі гэтае да сэрца свайго і гаварылі: што-ж гэта будзе за дзіця? І рука Госпадава была з ім.

И положиша вси слышавшии в сердцы своем, глаголюще: что убо отроча сие будет? И рука Господня бе с ним.

І Захарыя, бацька яго, напоўніўся Сьвятым Духам і прарочыў, кажучы:

И захариа отец его исполнися Духа свята, и пророчествова, глаголя:

Багасла́ўлены Госпад Бог Ізраіляў, што адве́даў народ свой і даў выбаўле́ньне яму;

благословен Господь Бог израилев, яко посети и сотвори избавление людем своим:

і падняў рог спасе́ньня нашага ў доме Давіда, слугі Свайго,

и воздвиже рог спасения нам, в дому давида отрока своего:

(як апавясьцíў вуснамі быўшых ад ве́ку сьвятых прарокаў Сваіх),

якоже глагола усты святых сущих от века пророк его,

спасе́ нас ад ворагаў нашых і ад рукі ўсіх ненавíдзячых нас;

спасение от враг наших и из руки всех ненавидящих нас:

і ўчы́ніць ла́ску бацьком нашым і спамяне́ сьвяты тастамант свой,

сотворити милость со отцы нашими и помянути завет святый свой,

прысягу, што кляўся Аўрааму, бацьцы нашаму, даць нам,

клятву, еюже клятся ко аврааму отцу нашему, дати нам,

не з баязьні, па выбаўле́ньні з рукі ворагаў нашых

без страха, из руки враг наших избавльшымся,

служыць Яму ў сьвятасьці і праўдзе перад ім у-ва ўсе́ дні жыцьця нашага.

служити ему преподобием и правдою пред ним вся дни живота нашего.

І ты, дзіцятка, назавешся прарокам Усявышняга, бо пройдзеш напе́рад прад абліччам Госпада — прыгатаваць шляхі Яму,

И ты, отроча, пророк вышняго наречешися: предидеши бо пред лицем Господним, уготовати пути его,

даць народу пазнаць спасе́ньне ў адпушчэньні грахоў яго,

дати разум спасения людем его, во оставление грех их,

па ўну́транаму міласэрдзю Бога нашага, якім адве́даў нас Усход з вышыні,

милосердия ради милости Бога нашего, в нихже посетил есть нас восток свыше,

прасьвяціць тых, што ў це́мры і ў цяню́ сьмяротным, пакіраваць ногі нашыя, на дарогу міра.

просветити во тме и сени смертней седящыя, направити ноги нашя на путь мирен.

Дзіця-ж узрастала і ўмацоўвалася духам, і было ў пустынях да дня зьяўле́ньня свайго Ізраілю.

Отроча же растяше и крепляшеся духом: и бе в пустынех до дне явления своего ко израилю.

Примечания:

Пераклад Л. Дзекуць-Малея

9 + вершы 21, 22 — царква = храм.

« 16 глава 2 глава »